Nerwica neurasteniczna inaczej w skrócie neurastenia jest chorobą trudną do zdiagnozowania. Pacjenci często doświadczają niekontrolowanych wybuchów złości lub odwrotnie, czują się ospali, apatyczni czy chronicznie zmęczeni. Objawy są mocno zróżnicowane, jednak cechą wspólną pacjentów cierpiących na neurastenię jest nieadekwatna reakcja na stres. Neurastenia spełnia kryteria zaburzeń psychicznych z grupy zaburzeń depresyjnych lub lękowych, inaczej określana jest jako zespół przewlekłego stresu. Dodatkowo choroba może manifestować się również w innych układach np zaburzenia jelitowe, osłabienie czynności płciowych.
Samo pojęcie "neurastenia" zostało wprowadzone do użytku w psychiatrii dość dawno, bo roku 1869. Wtedy było stosowane celem opisania stanu zmęczenie, wyczerpania, ogólnej apatii. Uważano ją za stan mechanicznego osłabienia nerwów rozumianych jako włókna nerwowe, nie jako stan psychiczny.
Neurastenia objawy:
Osoba neurasteniczna ma podwyższoną reaktywność na bodźce takie jak nadmierny hałas, tłok czy jaskrawe światło. Chorzy reagują wybuchami złości, gniewu a czasami wybuchami płaczu, trudności z zasypianiem i utrzymaniem snu lub wręcz przeciwnie- śpią patologicznie dużo nie odczuwając efektu "wyspania się", co dodatkowo pogłębia objawy choroby. Zdarza się ze pacjenci skarzą się na bóle mięśniowe, kołatania serca ból w klatce piersiowej czy zaburzenia funkcjonowania jelit. Znacznie częściej występują zaburzenia hipochondryczne - poczucie choroby bądź niepełnosprawności
Objawy neurastenii dzielimy na trzy podtypy:
- neurastenia hiposteniczna: przeważają objawy zmęczenia, obniżenia nastroju, uczucie niepokoju, wypalenie zawodowe, zmęczenie, lękliwość, obniżenie aktywności fizycznej i intelektualnej
- neurastenia hipersteniczna: przeważa rozdrażnienie, wybuchy złości i agresji, nadwrażliwość na bodźce, nadpobudliwość ruchowa, nadpobudliwość na bodźce dotykowe
- neurastenia asteniczna: polega na szybkim męczeniu się , łatwe zniechęcanie się do czynności zarówno fizycznych jak i intelektualnych
Przyczyny neurastenii:
Zespół neurasteniczny wywoływany jest przez długotrwałą ekspozycję na czynniki stresogenne. Najczęściej chorzy narażeni są na stres przez długi okres czasu. Badania wykazują że przyczyną powstawania neurastenii są zaburzenia w syntezie neuroprzekaźników w układzie nerwowym oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu gospodarki hormonalnej organizmu - wysokie stężenie adrenaliny i noradrenaliny w organizmie. Co prowadzi do pojawienia się zaburzeń nerwicowych.
Duży wpływ na przyczyny występowania objawów neurastenii maja czynniki środowiskowe. Konflikty rodzinnie, przeciążenie pracą, niepowodzenia życiowe w znacznym stopniu zwiększają symptomy nerwicy. Pacjenci neurasteniczni doświadczają częściej stresów o typie psychospołecznym.
Neurastenia - leczenie:
Leczenie neurastenii opiera się przede wszystkim na zrozumieniu istoty problemu, iż stres emocjonalny w znacznej mierze zaburza funkcjonowanie pacjenta a, co więcej, wpływa nie tylko na układ nerwowy, ale może wywiera wpływ na narządy wewnętrzne, ich strukturę i funkcjonowanie.
Dlatego też kluczowy jest wybór odpowiedniej ścieżki terapeutycznej. Zwykle ścieżka ta łączy w sobie psychoterapię i farmakoterapię. Psychoterapia identyfikuje źródła stresu w życiu pacjenta i pomaga mu sobie z nim radzić. Bez zastosowania tej metody często nie osiąga się trwałych rezultatów. W odniesieniu do farmakoterapii, stosuje się często leki z grupy SSRI oraz benzodiazepiny, jednak należy pamiętać, że powinno się je przyjmować krótkoterminowo.