Około 90-95% włosów na zdrowej skórze włosów jest w fazie wzrostu. Pozostałe 5-10% jest w tzw. fazie spoczynku i może w każdej chwili wypaść (jednak każdy mieszek włosowy działa niezależnie, więc wszystkie włosy nie wypadają w jednej chwili). Każdego dnia człowiek traci około 60-100 włosów i nie jest to niepokojący sygnał. Problem zaczyna się, gdy ilość ta jest zdecydowanie większa. Czy może być spowodowane łysienie? Jak je leczyć?
Czym jest łysienie?
Łysienie (łac. alopecia) to przejściowa lub trwała utrata nadmiernej ilości włosów, która dotyczy ograniczonej powierzchni lub całej głowy. W zależności od przyczyny wyróżnia się różne typy łysienia. Najczęstsze jest łysienie androgenowe o podłożu hormonalnym [1, 2].
Przyczyny łysienia
Nadmierna utrata włosów może mieć różne przyczyny. Należą do nich:
predyspozycje genetyczne;
przyjmowanie niektórych leków (np. środków antymetabolicznych, alkilowych);
promieniowanie jonizujące
zatrucie metalami ciężkimi (ołowiem, arsenem, talem);
choroby o ostrym przebiegu (np. infekcje wirusowe), którym towarzyszy gorączka;
stres;
zmiany hormonalne;
choroby autoimmunologiczne;
używanie grzebieni i szczotek o twardych kolcach czy ostrych krawędziach;
stosowanie dużej ilości kosmetyków, które “obciążają” włosy;
spanie z włosami nawiniętymi na papiloty lub wałki;
zbyt silne wiązanie i naprężanie włosów (może być przyczyną tzw. łysienia z pociągania, które jest szczególnie widoczne w okolicach potylicy, skroni i czoła);
koloryzacja (zwłaszcza rozjaśnianie włosów);
częste używanie prostownicy, lokówki;
błędy w pielęgnacji włosów (zapominanie o stosowaniu odżywek i masek do włosów, używanie źle dobranych kosmetyków);
niedobory pokarmowe;
Za nadmierne wypadanie włosów odpowiadają różne czynniki. Warto mieć na uwadze, że problemem może być nie tylko zła pielęgnacja czy predyspozycje genetyczne. W niektórych przypadkach utrata nadmiernej ilości włosów jest jednym z objawów choroby [1, 2].
Objawy łysienia
Pierwszym objawem łysienia jest zmniejszenie objętości fryzury, a także pojawienie się obszarów bezwłosowych (różnej wielkości), nadmierna utrata włosów i przerzedzenie włosów.
W zależności od typu łysienia objawy mogą się nieco różnić.
Łysienie telogenowe: jego cechą charakterystyczną jest utajony przebieg. Oznacza to, że nadmierne wypadanie włosów nie jest widoczne od razu po zadziałaniu bodźca. Staje się widoczne dopiero po kilku miesiącach.
Łysienie androgenowe: jest to najczęstsza przyczyna nadmiernej utraty włosów. U mężczyzn daje objawy w postaci recesji linii włosów na skroniach (powstają tzw. zakola) i łysiny na wierzchołku. Z kolei u kobiet objawia się głównie rozproszonym przerzedzeniem włosów na szczycie głowy.
Łysienie plackowate: charakteryzuje się występowaniem wyłysiałych obszarów na głowie.
Łysienie bliznowaciejące: prowadzi do trwałej utraty włosów [1, 2].
Jeśli przyczyną nadmiernej utraty włosów jest choroba. Mogą pojawić się również inne objawy. W przypadku niedoczynności tarczycy będą to m.in. przewlekłe uczucie zmęczenia, ospałość, często pojawiające się uczucie zimna czy problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Z kolei u kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS) niepokojącymi sygnałami będą również problemy z zajściem w ciążę, nieregularne miesiączki lub ich brak i zaburzenia owulacji [3, 4].
Leczenie łysienia
Przed rozpoczęciem leczenia łysienia ważne jest ustalenie rodzaju łysienia, stopnia jego zaawansowania oraz przyczyny. W przypadku utraty włosów spowodowanej problemami zdrowotnymi konieczne jest leczenie choroby podstawowej.
Jeśli łysienie ma charakter odwracalny tj. nie doszło do całkowitego uszkodzenia mieszka włosoweg,o można poddać się serii zabiegów trychologicznych. Ich celem jest zahamowanie procesu wypadania włosów oraz stymulowanie porostu nowych włosów.
Oprócz ustalenia przyczyny i wdrożenia zabiegów trychologicznych istotna jest świadoma pielęgnacja. Kosmetyki do włosów nie powinny być dobierane przypadkowo. Należy dostosować ich skład do indywidualnych potrzeb. W przypadku nadmiernej utraty włosów warto poszukać szamponów, odżywek i masek, które mają w składzie np. keratynę, biotynę, skrzyp polny.
Przypisy
[1] https://podyplomie.pl/dermatologia/29076,co-to-jest-lysienie
[2] https://www.termedia.pl/dermatologia/Lysienie-to-choroba-ktora-trzeba-leczyc-odpowiednio-wczesnie-podobnie-jak-inne-schorzenia,51326.html
[3] Katarzyna, Wertheim, Sobczyƒska-Tomaszewska Agnieszka, and Bal Jerzy. "W poszukiwaniu etiopatogenezy zespo∏ u policystycznych jajników (PCOS)." Ginekol Pol 78 (2007): 626-631.
[4] Szwajkosz, Katarzyna, et al. "Niedoczynność tarczycy jako skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia gruczołu tarczowego." Journal of Education, Health and Sport 7.5 (2017): 41-54.