W obrębie stóp pojawiają się różne zmiany wywołane przez drobnoustroje chorobotwórcze. Jednymi z nich są pęcherzyki wypełnione płynem, które pojawiają się w przebiegu grzybicy potnicowej stóp (inaczej grzybicy pęcherzykowej stóp). Co to za choroba? Jakie są jej przyczyny, objawy i sposoby leczenia?
Czym jest grzybica potnicowa stóp?
Grzybica stóp jest chorobą zakaźną, która najczęściej wywołana jest przez dermatofity, takie jak Trichophyton rubrum. W zależności od obrazu klinicznego wyróżnia się różne rodzaje grzybicy:
- międzypalcową,
- potnicową,
- złuszczającą.
W przebiegu grzybicy potnicowej obserwuje się występowanie pęcherzyków wypełnionych płynem [1].
Przyczyny grzybicy potnicowej stóp
Główną przyczyną grzybicy potnicowej stóp są dermatofity z rodzaju Trichophyton. Rzadziej powodują ją pleśnie i drożdżaki.
Infekcji wywołanej przez Trichophyton sprzyjają czynniki, takie jak:
- ciepłe i wilgotne środowisko (są to dobre warunki do rozwoju dermatofitów, dlatego większe ryzyko grzybicy występuje w przypadku noszenia przez długi czas zamkniętego obuwia);
- kontakt ze skażonymi powierzchniami, takimi jak podłogi w siłowniach, basenach, saunach czy wspólnych prysznicach;
- osłabienie układu odpornościowego (np. w wyniku zakażenia wirusem HIV, przewlekłej antybiotykoterapii, chorób metabolicznych);
- pożyczanie butów narciarskich, łyżew;
- noszenie źle dobranego obuwia;
- korzystanie z usług salonów kosmetycznych, gdzie nie przestrzega się zasad dezynfekcji narzędzi;
- używanie wspólnych przyborów toaletowych;
Przy czym należy zaznaczyć, że nie każdy kontakt z dermatofitami z rodzaju Trichophyton prowadzi do choroby. Organizm ma mechanizmy obronne, które chronią przed infekcjami. Jednak w niektórych przypadkach (np. przy osłabieniu odporności spowodowanym chorobą) mogą okazać się one niewystarczające [1], [2].
Objawy grzybicy potnicowej stóp
Jak objawia się grzybica potnicowa stóp? Charakterystycznym objawem są małe, wypełnione płynem pęcherzyki, które pojawiają się na bokach stóp i podeszwach, a także między palcami.
Oprócz małych pęcherzyków występują inne niepokojące sygnały, takie jak:
- łuszczenie się skóry (po pęknięciu pęcherzyka skóra może się łuszczyć);
- pękanie skóry, które zwiększa ryzyko ponownej infekcji bakteryjnej;
- nieprzyjemny zapach w zaawansowanym stadium choroby;
- uczucie pieczenia i swędzenia;
Grzybicy potnicowej stóp może towarzyszyć grzybica paznokci. Objawia się ona łamliwością płytki paznokciowej, a także jej zgrubieniem, przebarwieniem i rogowaceniem [3].
Leczenie grzybicy potnicowej stóp
Po zaobserwowaniu niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem. Przeprowadzi on szczegółowy wywiad i badanie fizykalne. Zleci również badanie mykologiczne, które pomaga dobrać odpowiednią metodę leczenia.
Przebieg leczenia zależy od różnych czynników. W leczeniu stosuje się m.in. leki miejscowe w postaci kremów. Zawarte w nich składniki pomagają uśmierzyć świąd, a także zmniejszyć uczucie dyskomfortu.
Oprócz leczenia objawowego wdraża się leczenie przyczynowe. Polega ono na stosowaniu preparatów o działaniu przeciwgrzybiczym. Powinno trwać do momentu, gdy grzybica potnicowa stóp zostanie dokładnie wyleczona. Pomoże to zminimalizować ryzyko ponownego zachorowania.
Po zakończeniu leczenia należy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Zaleca się dbanie o higienę stóp, noszenie dobrze dobranego obuwia i stosowanie odpowiednich preparatów do stóp [2].
Profilaktyka grzybicy potnicowej stóp
Co robić, aby zapobiec grzybicy potnicowej stóp? Po pierwsze warto zadbać o regularne mycie i dokładne osuszanie stóp (szczególnie między palcami). Po drugie należy pamiętać o tym, że obuwie powinno być dobrze dobrane. Niewskazane są ciasne buty wykonane z materiałów, które słabo przepuszczają powietrze.
Jedną z najważniejszych zasad profilaktyki jest także noszenie klapków w publicznych prysznicach, saunach, basenach itp.
Osoby z osłabioną odpornością powinny zadbać również o wzmocnienie układu odpornościowego. Pomoże w tym zdrowy styl życia, a także odpowiednio dobrana suplementacja [2].
