Grzybica paznokci jest infekcją grzybiczą paznokci stóp lub rąk, która może obejmować dowolny element jednostki paznokcia, w tym macierz, łożysko lub płytkę. Grzybica paznokci może powodować ból, dyskomfort i oszpecenie oraz poważne ograniczenia fizyczne i zawodowe, a także obniżać jakość życia.
Objawy grzybicy paznokci
Najczęstszym objawem grzybicy paznokci jest pogrubienie i przebarwienie paznokcia: białe, czarne, żółte lub zielone. W miarę postępu infekcji paznokieć może stać się kruchy, a jego kawałki odłamują się lub całkowicie odchodzą od palca. Nieleczona skóra pod i wokół paznokcia może stać się zaogniona i bolesna. Mogą również występować białe lub żółte plamy na paznokciu lub łuszcząca się skóra obok paznokcia i nieprzyjemny zapach. Zwykle przebiega bezboleśnie.
Pacjenci z grzybicą paznokci mogą mieć następujące objawy:
- Początkowo skargi na wygląd paznokcia, bez objawów fizycznych.
- W miarę postępu grzybica paznokci powoduje zakłócenia w staniu, chodzeniu i ćwiczeniach.
- Parestezje, ból, dyskomfort i utrata sprawności.
- Utrata poczucia własnej wartości i zahamowanie interakcji społecznych.
Czynniki ryzyka rozwoju grzybicy paznokci
Czynniki, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju grzybicy paznokci, obejmują:
-Bycie starszym, ze względu na zmniejszony przepływ krwi, dłuższej ekspozycji na grzyby i wolniej rosnące paznokcie.
- Silne pocenie się.
- Grzybica stóp.
- Chodzenie boso po wilgotnych pomieszczeniach ogólnodostępnych, takich jak baseny, sale gimnastyczne i prysznice.
- Drobne uszkodzenie skóry lub paznokci bądź choroby skóry, np. łuszczyca.
- Cukrzyca, problemy z krążeniem lub osłabiony układ odpornościowy.
Grzybica paznokci – przyczyny
Wszystkie patogeny wywołujące grzybicę paznokci występują w królestwie grzybów i obejmują dermatofity, Candida (drożdżaki) i pleśnie niedermatofityczne. Dermatofity są grzybami najczęściej odpowiedzialnymi za grzybicę paznokci w krajach zachodnich, podczas gdy Candida i pleśnie niedermatofityczne częściej występują w tropikach i subtropikach o gorącym i wilgotnym klimacie.
Inne patogeny sprawcze obejmują Candida i pleśnie niedermatofityczne, w szczególności z rodzaju pleśni Scytalidium, Scopulariopsis i Aspergillus. Gatunki Candida powodują głównie grzybicę paznokci u osób, których ręce są często zanurzone w wodzie. Scytalidium dotyka głównie ludzi w tropikach, choć utrzymuje się, jeśli później przeniosą się na obszary o klimacie umiarkowanym.
Inne pleśnie częściej dotykają osoby po 60. roku życia, a ich obecność w paznokciu odzwierciedla niewielkie osłabienie zdolności paznokcia do obrony przed inwazją grzybów.
Leczenie grzybicy paznokci
Leczenie grzybicy należy dobrać w zależności od ciężkości przypadku, czynnika wywołującego, oraz od tego, jak tolerowana jest terapia. W większości przypadków wystarczy leczenie miejscowe preparatami przeciwgrzybicznymi, jednak niekiedy należy zastosować leczenie ogólnoustrojowe czy wspomagające. Istotną kwestią jest również eliminacja zarodników grzybów z otoczenia poprzez wymianę np. bielizny, butów czy skarpetek.
W leczeniu stosowane są także następujące leki:
- flukonazol, doustny lek przeciwgrzybiczy;
- klotrimazol, lek przeciwgrzybiczy dostępny w postaci pastylek;
- płyny i lakiery do paznokci z lekami przeciwgrzybiczymi.
Zapobieganie grzybicy paznokci
Następujące nawyki mogą pomóc w zapobieganiu grzybicy paznokci lub reinfekcji i grzybicy stóp, które mogą prowadzić do grzybicy paznokci:
- Regularnie myj ręce i stopy. Umyj ręce po dotknięciu zainfekowanego paznokcia. Nawilż paznokcie po umyciu.
- Przycinaj paznokcie prosto, wygładzaj krawędzie pilnikiem i spiłuj pogrubione miejsca. Zdezynfekuj obcinacz do paznokci po każdym użyciu.
- Noś skarpety pochłaniające pot lub zmieniaj skarpetki w ciągu dnia.
- Wybierz buty wykonane z materiałów, które oddychają.
- Wyrzuć stare buty lub potraktuj je środkami dezynfekującymi bądź proszkami przeciwgrzybiczymi.
- Noś obuwie na basenach i w szatniach.
- Wybierz salon paznokci, który używa sterylizowanych narzędzi do manicure dla każdej klientki.
- Zrezygnuj z lakieru do paznokci.
