Grzybica skóry stanowi jedno z najpopularniejszych schorzeń dermatologicznych. Jest chorobą zakaźną wywołaną przez chorobotwórcze grzyby lub dermatofity. Grzybica drobnozarodnikowa natomiast to rodzaj grzybicy skóry głowy wywoływanej przez dermatofity z gatunku Microsporum. Lokalizuje się zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz włosa.
Wiele infekcji grzybiczych skóry powodowanych jest przez grzyby występujące w normalnej mikrobiocie skóry. Niektóre z tych grzybów mogą powodować infekcję, gdy przedostaną się przez ranę; inne powodują głównie infekcje oportunistyczne u pacjentów z obniżoną odpornością. Inne patogeny grzybicze wywołują infekcje przede wszystkim w wilgotnym środowisku, które sprzyja ich rozwojowi. Są to na przykład spocone buty czy wspólne prysznice i szatnie. Miejsca te sprzyjają rozwojowi i przenoszeniu patogenów grzybiczych. Istotne jest jednak, że nie każdy kontakt z zarodnikami grzyba powoduje zakażenie. Zwykle nasz organizm sam potrafi zwalczyć te drobnoustroje, jednak zachwianie jego równowagi umożliwia rozwój choroby. Ponadto, wbrew obiegowej opinii, grzybice nie są wynikiem braku higieny, a wręcz przeciwnie. Często to właśnie zbyt częste kąpiele mogą wyjałowić skórę i umożliwić wniknięcie grzybów do naskórka czy skóry.
Przyczyny powstawania grzybicy
Grzybica drobnozarodnikowa to jedna z grzybic wywoływanych przez dermatofity, które do wzrostu wymagają keratyny, białka znajdującego się w skórze, włosach i paznokciach. Choroba może być również przenoszona z osoby na osobę, zwykle poprzez bezpośredni kontakt. Grzybica ta jest chorobą zakaźną. Przenoszenie ze zwierzęcia na człowieka jest również powszechne. Grzybica występuje często wśród zwierząt domowych (psów, kotów) i można się nią zakazić podczas głaskania lub pielęgnacji zwierzęcia. Grzyb może również rozprzestrzeniać się poprzez dotykanie przedmiotów, takich jak produkty do higieny osobistej, pościel, grzebienie, sprzęt sportowy lub szczotki do włosów skażone przez osobę dotkniętą chorobą.
W odniesieniu do wspomnianych patogenów dermatofity możemy podzielić ze względu na miejsce ich bytowania:
Dermatofity geofilne – w glebie, zakażają ludzi i zwierzęta.
Dermatofity zoofilne – na zwierzętach, ale zdolne zakażać również ludzi.
Dermatofity antropofilne – naturalnym rezerwuarem jest człowiek.
Grzybica owłosionej skóry głowy
Ta forma grzybicy dotyka najczęściej skóry głowy lub brody. Grzybicę owłosionej skóry głowy diagnozuje się zwykle wśród dzieci. Te zazwyczaj zarażają się od swoich zwierząt lub innych dzieci. Objawia się ogniskowymi zmianami i miejscowym wypadaniem włosów.
Wyróżnić możemy następujące formy grzybicy owłosionej skóry głowy:
- Grzybica strzygąca – drobne zarodniki lokalizują się wewnątrz włosa.
- Grzybica drobnozarodnikowa – zarodniki lokalizują się wewnątrz włosa, jak i na jego powierzchni.
- Grzybica woszczynowa – najrzadsza odmiana, zarodniki zlokalizowane są zwykle wewnątrz włosa.
Grzybica skóry gładkiej
Grzybica skóry gładkiej to forma choroby występująca na tułowiu oraz kończynach. Typowe dla grzybicy skóry gładkiej zmiany skórne to okrągłe rumieniowo-złuszczające zmiany o odgraniczonych brzegach. Zmiany mogą występować pojedynczo lub mnogo. Choroba przebiega z silnym świądem.
Wyróżnić możemy następujące rodzaje grzybicy skóry gładkiej:
- grzybica drobnozarodnikowa skóry gładkiej,
- grzybica strzygąca skóry gładkiej,
- przewlekła grzybica skóry gładkiej,
- grzybica goleni,
- grzybica pachwin.
Leczenie grzybicy drobnozarodnikowej
Leczenie grzybicy skóry należy dobrać w zależności od ciężkości przypadku, czynnika wywołującego oraz od tego, jak tolerowana jest terapia. W większości przypadków wystarczy leczenie miejscowe preparatami przeciwgrzybicznymi, jednak niekiedy należy zastosować leczenie ogólnoustrojowe czy wspomagające. Istotną kwestią jest również eliminacja zarodników grzybów z otoczenia poprzez wymianę np. obuwia, bielizny czy pościeli. Zaleca się również dezynfekowanie rzeczy takich jak grzebienie, szczotki i inne przedmioty higieny osobistej.