Ludzki cytomegalowirus (CMV) jest członkiem rodziny Herpesviridae, znanej również jako ludzki wirus Herpes 5 (HHV-5). Jest to największy (o średnicy 220 nm) i najbardziej złożony herpeswirus.
Objawy zakażenia CMV
W większości przypadków pierwotne zakażenie CMV przebiega bezobjawowo lub daje łagodne objawy grypopodobne. Objawy, gdy są widoczne, rozwijają się 9-60 dni po pierwotnym zakażeniu. Węzły chłonne i śledziona mogą być powiększone, dlatego infekcję CMV należy uwzględnić w diagnostyce różnicowej zakażeń powodujących powiększenie węzłów chłonnych. Po normalizacji wartości laboratoryjnych może utrzymywać się skrajne zmęczenie.. Większość pacjentów z zakażeniem CMV wykazuje niewiele objawów klinicznych w badaniu fizykalnym.
- Pierwotne zakażenie CMV może być przyczyną gorączki niewiadomego pochodzenia.
- Objawy, gdy są widoczne, rozwijają się 9-60 dni po pierwotnym zakażeniu.
- Może występować zapalenie gardła.
- W badaniu nad polami płucnymi można usłyszeć dyskretne trzeszczenia
U osób z obniżoną odpornością choroba bywa objawowa. Objawowe zakażenie wirusem cytomegalii może zaatakować prawie każdy narząd ciała, powodując gorączkę nieznanego pochodzenia, zapalenie płuc, zapalenie wątroby, zapalenie mózgu, rdzenia kręgowego, zapalenie okrężnicy, zapalenie błony naczyniowej oka, zapalenie siatkówki i neuropatię. Rzadsze objawy infekcji CMV u osób z obniżoną odpornością obejmują zespół Guillain-Barré, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie osierdzia, zapalenie mięśnia sercowego, małopłytkowość i niedokrwistość hemolityczną.
U pacjentów zakażonych wirusem HIV CMV obejmuje cały przewód pokarmowy. Zapalenie siatkówki jest najczęstszym objawem choroby CMV u pacjentów zakażonych wirusem HIV.
CMV jest ważnym patogenem izolowanym u biorców przeszczepionych narządów, ponieważ pierwotna infekcja CMV u biorcy przeszczepionego narządu może być dość ciężka. Choroba CMV występuje z największą częstością u biorców przeszczepu z pozytywnym/negatywnym biorcą.
Diagnostyka cytomegalii
Badania laboratoryjne
CMV wykrywa się poprzez badania mikrobiologicze, serologie, testy antygenowe, reakcję łańcuchową polimerazy (PCR) . W populacji pacjentów po przeszczepie do diagnozy i określenia leczenia stosuje się testy antygenowe lub PCR.
Badania obrazowe
Rozpoznanie zapalenia płuc wywołanego przez CMV można zasugerować na podstawie wyników radiografii klatki piersiowej, ale wyników tych nie można wykorzystać do rozróżnienia między innymi powszechnymi przyczynami zapalenia płuc u gospodarzy z obniżoną odpornością. Powszechną metodą diagnozy jest wynik RTG klatki piersiowej zgodny z zapaleniem płuc i wynikiem płukania oskrzelowo-pęcherzykowego (BAL) z dodatnim wynikiem CMV.
We wrodzonej chorobie CMV nieprawidłowości laboratoryjne mogą obejmować nieprawidłowe poziomy transaminaz, bilirubiny i płytek krwi. Aby zdiagnozować wrodzoną infekcję CMV, badanie należy wykonać w ciągu pierwszych 3 tygodni życia, ponieważ badanie po tym okresie nie różnicuje wewnątrzmacicznego i okołoporodowego nabycia zakażenia CMV.Zdrowe osoby zakażone CMV, bez objawów, zwykle nie wymagają leczenia.
Leczenie cytomegalii
Leczenie przeciwwirusowe stosuje się u osób z obniżoną odpornością, które mają infekcje oczu lub choroby zagrażające życiu spowodowane CMV. Lekiem z wyboru w profilaktyce choroby CMV u pacjentów po przeszczepieniu narządu litego jest walgancyklowir.
Leczenie drugiego rzutu obejmuje foskarnet, cydofowir lub maribawir.
Obecnie nie ma szczepionki zapobiegającej zakażeniu CMV.
