Cyklofrenia to niegdyś używana nazwa choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD).
Co to jest ChAD?
Choroba afektywna dwubiegunowa, określana także mianem zaburzeń afektywnych dwubiegunowych to choroba przebiegająca z nawracającymi, cyklicznymi (stąd stara nazwa) wahaniami nastroju, od stanów depresyjnych do euforycznych, maniakalnych. Pomiędzy tymi epizodami występują okresy remisji, czyli całkowitego braku objawów, lub występowanie objawów o małym nasileniu.Choroba zwykle ma swój początek w młodym wieku, przed 35. rokiem życia. Uważa się ją za drugą co do częstości psychiatryczną przyczynę niezdolności do pracy.
Mania, hipomania, depresja
Aby w pełni zrozumieć istotę choroby jaką jest ChAD, należy zdefiniować dwa pojęcia. Pierwszym z nich jest mania. Mania to inaczej epizod nieadekwatnie podwyższonego nastroju. Osoby w stanie manii są często zbyt pewne siebie i bardzo optymistyczne. Może to spowodować, że będą podejmować duże ryzyko i robić rzeczy, które nie są dla nich normalne. Epizody maniakalne trwają co najmniej tydzień, ale mogą trwać nawet od trzech do sześciu miesięcy. Zwykle następuje po nich epizod depresyjny. Osoba w manii może mówić bardzo szybko, bez przerw, mieć myśli, które zmieniają się bardzo szybko lub działać bez zastanowienia. Może również doświadczyć psychozy, w której nie mogą określić, co jest prawdziwe, a co nie. Mogą myśleć, że są niepowstrzymani lub pełnią misję dla Boga albo mają pomysł na intratny biznes, i by w niego zainwestować, sprzedają cały swój dobytek. Mania może stać się tak poważna, że może wpływać na zdolność osoby do pracy lub interakcji z innymi. Każda osoba jest inna, dlatego należy pamiętać, że takie rzeczy nie przytrafiają się wszystkim osobom z chorobą afektywną dwubiegunową.
Hipomania to mniej ekstremalna wersja manii. Osoba w epizodzie hipomanii, będzie miał objawy podobne do manii. Mogą mieć zwiększoną energię i mogą zaprzeczać, że coś jest nie tak. Epizod hipomanii może trwać w, kontraście do manii, kilka dni.
Drugim istotnym pojęciem są występujące w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych epizody depresyjne. Są to fazy obniżonego nastroju, utraty zainteresowania sprawami codziennymi, obniżonej samooceny oraz utraty zdolności do odczuwania przyjemności i radości (anhedonia).
Epizod depresyjny może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Kiedy choroba afektywna dwubiegunowa rozwija się w młodym wieku, kilka pierwszych epizodów jest zwykle depresyjnych. Epizody maniakalne są najczęściej krótsze od depresyjnych. Ponieważ do zdiagnozowania choroby afektywnej dwubiegunowej potrzebny jest epizod maniakalny lub hipomaniakalny, u niektórych osób na początku diagnozuje się zaburzenia depresyjne.
Przyczyny cyklofrenii
Przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej nie są dokładnie poznane, ale uważa się, że rolę odgrywają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Uszkodzenia wielu genów mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzenia. Czynniki genetyczne stanowią około 70–90% ryzyka rozwoju choroby afektywnej dwubiegunowej. Środowiskowe czynniki ryzyka obejmują historię przemocy w dzieciństwie i długotrwały stress.
Klasyfikacja
Stan ten klasyfikowany jest jako zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I, jeśli wystąpił co najmniej jeden epizod maniakalny, z epizodami depresyjnymi lub bez, oraz jako zaburzenie dwubiegunowe typu II, jeśli wystąpił co najmniej jeden epizod hipomanii (ale bez epizodów pełnej manii) i jeden epizod depresji.
Ponadto, ze względu na częstość nawrotów wyróżniamy następujące typy choroby. Pierwszym jest tym rapid cycling w którym w ciągu roku występują przynajmniej cztery różne epizody zaburzeń afektywnych. Drugim typem jest ultra rapid cycylig, w którym liczba epizodów wzrasta do kilkunastu.
Diagnostyka i leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej
Jeśli objawy są spowodowane lekami lub problemami zdrowotnymi, nie są diagnozowane jako choroba afektywna dwubiegunowa. Inne stany mające nakładające się objawy z chorobą afektywną dwubiegunową obejmują zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, zaburzenia osobowości, schizofrenia i zaburzenia związane z używaniem substancji, a także wiele innych schorzeń. Rozpoznanie kliniczne stawia się na podstawie określonych kryteriów psychiatrycznych. Badania lekarskie nie są wymagane do postawienia diagnozy, chociaż badania krwi lub obrazowanie medyczne mogą wykluczyć inne problemy.
W leczeniu stosuje się zarówno farmakoterapię jak i psychoterapię, jednak podstawową rolę w leczeniu zarówno zaostrzeń jak i w leczeniu podtrzymującym odgrywają leki. Podkreślić należy, że epizody maniakalne mogą wymagać leczenia szpitalnego.v
