Wirus RSV atakuje! Objawy, leczenie i powikłania
W ostatnim czasie coraz więcej słyszy się o zakażeniach wirusem RSV wśród dzieci. Na szpitalnych oddziałach brakuje łóżek, ponieważ rozpoczął się także sezon zachorowań na grypę i kolejna fala Covid-19. Dodatkowo infekcje wirusem RSV w tym roku obejmują aż dwa roczniki. Jest to wynik zamknięcia szkół i ograniczenia bezpośrednich kontaktów międzyludzkich.
Z artykułu dowiesz się:
Wirus RSV – co to jest?
Wirus RSV (respiratory syncytial virus) lub też syncytialny wirus oddechowy jest patogenem, który wywołuje zakażenia górnych dróg oddechowych. Jest to główna przyczyna tego typu infekcji u niemowląt i małych dzieci. Przenosi się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt. Może wywoływać epidemię. Wówczas zapadalność utrzymuje się na poziomie 50–100%. Wirus RSV należy do rodzaju Pneumovirus. Jego dojrzałe cząstki zawierają materiał genetyczny, jakim jest kwas rybonukleinowy (RNA). Patogen osiąga wielkość od 150 do 300 nanometrów. Wyróżnia się jego typy antygenowe A i B.
Zachorowania obserwuje się w okresie jesienno-zimowym – od listopada do kwietnia. Szczyt zakażeń ma miejsce w styczniu i lutym. Najwięcej przypadków obserwuje się u dzieci przed ukończeniem 2. roku życia – nieco częściej u chłopców. Zdarza się, że wirusem RSV zarażają się także dorośli i młodzież. Ponowna infekcja jest możliwa, ale przebiega ona łagodniej.
Patogen przenosi się z osób chorych na zdrowe – głównie w czasie kaszlu lub bezpośredniego kontaktu. Zarażać mogą dorośli, ale zdecydowanie częściej źródłem zakażenia są inne dzieci – głównie te, które mają kontakt z rówieśnikami w dużych skupiskach (np. przedszkolach, szkołach).
Objawy zakażenia wirusem RSV
Zakażenie wirusem RSV wywołuje chorobę układu oddechowego, jaką jest ostre zapalenie oskrzelików. Ma ona charakter zapalny i rozwija się głównie u najmłodszych dzieci. Okres wylęgania wynosi 4–6 dni. Patogen jest wydalany z organizmu jeszcze przez kolejne 2 tygodnie.
W przypadku zakażenia wirusem RSV pojawiają się następujące objawy:
- gorączka,
- kaszel,
- katar,
- nieżyt nosa,
- przyspieszony oddech,
- wzmożony wysiłek oddechowy (wciąganie międzyżebrzy, poruszanie skrzydełkami nosa),
- zaczerwienione gardło,
- świszczący oddech.
Charakterystycznym objawem infekcji RSV u małych dzieci jest zwiększona ilość wydzieliny śluzowej. Zbiera się ona wokół ust. Większość zakażeń ma łagodny przebieg. Niestety, zdarza się, że dochodzi do bezdechów, duszności, ciężkiego zapalenia płuc oraz uszkodzenia tego narządu. W ciężkich przypadkach infekcja może skończyć się śmiercią.
Starsze dzieci przechodzą chorobę łagodniej. Podobnie jak dorośli. Rzadko rozwija się u nich zapalenie płuc. Objawami RSV są: kaszel, katar i ból gardła.
Ryzyko zakażenia i ciężkiego przebiegu wzrasta w przypadku, gdy obecne są:
- przewlekłe choroby układu oddechowego,
- choroby neurologiczne,
- wcześniactwo,
- wady serca,
- zaburzenia odporności.
Bardziej narażone są też dzieci matek palących papierosy oraz mające kontakt ze starszymi dziećmi (zwłaszcza tymi, które uczęszczają do przedszkola).
Rozpoznanie zakażenia RSV rozpoznaje się na podstawie wywiadu chorobowego i badania klinicznego. Lekarz może zdecydować o wykonaniu testów laboratoryjnych krwi i zdjęcia rentgenowskiego.
Leczenie wirusa RSV
Infekcje układu oddechowego wywołane wirusem RSV leczy się objawowo. W przypadku łagodnych zakażeń terapia odbywa się w domu. Ważne jest odpowiednie nawadnianie dziecka, łagodzenie gorączki, toaleta nosa. Lekarz może zlecić także leki przeciwkaszlowe i ułatwiające ewakuację wydzieliny z dróg oddechowych. W cięższych przypadkach konieczna jest tlenoterapia (tlen jest podawany dziecku przez specjalną maseczkę), odsysanie zalegającego śluzu lub intubacja i mechaniczne wspomaganie oddechu. Infekcji RSV nie leczy się antybiotykami – środki tego typu stosuje się tylko w przypadku powikłań.
Kiedy należy udać się do szpitala? Najczęstsze powikłania zakażenia wirusem RSV
Wirusy RSV mogą powodować powikłania. Należą do nich:
- zapalenie płuc,
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- uszkodzenie miąższu płuc.
Do szpitala należy udać się niezwłocznie, gdy stan dziecka pogarsza się. Szczególnie niebezpiecznym objawem są bezdechy i duszność. Wskazaniem do kontaktu z lekarzem jest także wzrost gorączki oraz brak poprawy po kilku dniach.
Podusmowanie
RSV jest wirusem, który wywołuje zakażenie górnych dróg oddechowych. Choroba niekiedy ma ciężki przebieg, wymaga hospitalizacji i może wywoływać powikłania. Dolegliwości to: gorączka, kaszel, katar i trudności z oddychaniem. Leczenie schorzenia jest objawowe.
Źródła:
- T. Wagner, Zapalenie oskrzelików, “Pediatria po Dyplomie” 2011, nr 2, s. 21-30.
- American Academy of Pediatrics, Respiratory Syncytial Virus https://patiented.solutions.aap.org/DocumentLibrary/PPETranslations/peo_document084_polish.pdf (dostęp 04.11.2021).
- E. Chrobak i in., Przebieg zakażeń RSV u hospitalizowanych niemowląt i małych dzieci, “Przegląd Lekarski” 2011, t. 68, nr 1, s. 63-67.
Autorka:
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [03.02.2025]