Uszkodzona bariera hydrolipidowa skóry – jak ją rozpoznać i odbudować?
Nieprzyjemne uczucie ściągnięcia skóry, przesuszenie, pieczenie, świąd – to tylko niektóre objawy wskazujące na uszkodzoną barierę hydrolipidową. Na szczęście można ją odbudować i przywrócić skórze naturalną równowagę. Pomoże w tym systematyczna, prawidłowa pielęgnacja i zbilansowana dieta.
Warto wiedzieć, z czego zbudowany jest płaszcz hydrolipidowy i co powoduje ubytki w jego strukturze. Dzięki temu można jeszcze skuteczniej zadbać o skórę – nie tylko jesienią czy zimą, ale przez cały rok. Sprawdź, po czym poznać, że naturalna bariera hydrolipidowa została naruszona i jak chronić ją przed uszkodzeniami.
W poniższym artykule dowiesz się:
Bariera hydrolipidowa – pierwszy strażnik Twojej skóry
Skóra jest największym organem ludzkiego ciała. To właśnie ona chroni narządy wewnętrzne, umożliwia termoregulację i zapobiega utracie wody z wnętrza organizmu. Żeby mogła prawidłowo spełniać swoją funkcję, sama również potrzebuje ochrony. Dlatego naskórek – jej zewnętrzna warstwa, pokryty jest tzw. płaszczem hydrolipidowym. Tworzą go głównie ceramidy, cholesterol i wolne kwasy tłuszczowe.
Bariera hydrolipidowa skóry zabezpiecza naskórek przed transepidermalną utratą wilgoci (TEWL) i działaniem czynników zewnętrznych, które mogą pogorszyć jego kondycję, m.in. promieniowaniem UV, smogiem, zanieczyszczeniami czy nagłą zmianą temperatury. Uszkodzona bariera hydrolipidowa staje się nieszczelna i traci swoje właściwości ochronne, czego następstwem jest wiele problemów skórnych.
Bariera hydrolipidowa – właściwości, budowa
Podstawowym budulcem bariery hydrolipidowej są lipidy – pochodne kwasów tłuszczowych. Wśród substancji wchodzących w jej skład wyróżnia się: trójglicerydy, estry woskowe, skwalen, cholesterol, mocznik, wodę i ceramidy, nazywane cementem międzykomórkowym. To składniki sebum wytwarzanego przez gruczoły łojowe i potowe znajdujące się w skórze właściwej.
Co ciekawe, ta naturalna bariera ochronna skóry pełni nie tylko funkcję zabezpieczającą. Jeśli jest szczelna, zwiększa elastyczność naskórka, a dzięki zawartości lipidów opóźnia procesy starzenia. Dodatkowo pomaga utrzymać kwaśne pH na powierzchni skóry, co skutecznie chroni przed rozwojem drobnoustrojów.
Warto również wiedzieć, że przez nienaruszoną barierę hydrolipidową dobroczynne składniki kosmetyków jeszcze efektywniej wnikają w naskórek. W ten sposób substancje odżywcze mogą dostać się w głąb skóry, by tam aktywnie działać.
Zaburzona bariera hydrolipidowa – symptomy
Gdy dochodzi do uszkodzenia płaszcza hydrolipidowego, wyraźnie pogarsza się stan skóry. To może nie tylko powodować dyskomfort, ale również zwiększać ryzyko wystąpienia alergii. Jakie objawy mogą zwiastować naruszenie bariery hydrolipidowej? Do najczęściej obserwowanych zalicza się:
- przesuszenie i szorstkość skóry;
- uczucie swędzenia i ściągnięcia;
- zwiększoną aktywność gruczołów łojowych (nadprodukcja sebum);
- zmianę kolorytu na szary, ziemisty;
- alergie i podrażnienia skóry;
- nadwrażliwość na zmiany temperatur i składniki kosmetyków (również tych stosowanych wcześniej).
Warstwę ochronną naskórka uszkadzają najczęściej czynniki takie jak mróz, suche powietrze czy niewłaściwa ochrona przed promieniowaniem UV. Przyczyną bywa również zbyt agresywna pielęgnacja. Mycie twarzy mydłem, silne pocieranie, częste złuszczanie i stosowanie kosmetyków wysuszających prowadzi do powstawania ubytków w warstwie rogowej naskórka i naruszenia bariery lipidowej.
Uszkodzona bariera hydrolipidowa – jak ją odbudować?
Na szczęście odbudowa bariery hydrolipidowej skóry jest możliwa. Żeby uszczelnić płaszcz ochronny, najlepiej działać kompleksowo – od zewnątrz i od wewnątrz. Warto sięgać po kosmetyki, które zawierają humektanty – składniki wiążące wilgoć w komórkach skóry, np. kwas hialuronowy, naturalny czynnik nawilżający (NMF), mocznik czy kwasy PHA. Ważne są również substancje uzupełniające poziom lipidów w skórze – ceramidy, nienasycone kwasy tłuszczowe, skwalan lub emolienty.
Dzięki regularnemu nawadnianiu organizmu i dostarczaniu mu niezbędnych składników odżywczych odbudowa uszkodzonej bariery hydrolipidowej może być szybsza i efektywniejsza. Warto przyjmować ok. 2 l płynów na dobę i wzbogacić dietę o produkty bogate w NNKT – ryby, nierafinowane oleje roślinne oraz orzechy. Wspomóc organizm mogą również suplementy zawierające kwasy omega 3-6-9, witaminy i składniki mineralne. W ten sposób nie tylko odbudujesz uszkodzony płaszcz hydrolipidowy, ale także zadbasz o swoje zdrowie.
Podsumowanie
Objawy, jakie daje skóra z naruszoną barierą hydrolipidową, powinny skłonić do szybkiego podjęcia działań w kierunku jej odbudowy. Systematyczne dbanie o barierę ochronną naskórka to skuteczny sposób na zdrową, miękką skórę, która spełnia swoje podstawowe funkcje, a dodatkowo pięknie wygląda.
Źródła:
- A. Kołodziejczak, Kosmetologia. Tom I, PZWL Wydawnictwo Lekarskie 2019, s. 114-120.
- D. Wojnowska, G. Chodorowska, M. Juszkiewicz-Borowiec, Sucha skóra – patogeneza, klinika i leczenie, “Postępy Dermatologii i Alergologii” 2003, nr 2, s. 98–105.
- J. Arct, K. Pytkowska, Kosmetyki do pielęgnacji skóry suchej, “Cosmetology Today” 2009, nr 3, s. 34-41.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [21.11.2024]