Ugryzienie psa – co robić? Jak powinna wyglądać pierwsza pomoc?
Pies może ugryźć w różnych sytuacjach, szczególnie, gdy czuje się zagrożony, zestresowany lub zaskoczony. Do ugryzienia może dojść również wtedy, kiedy zwierzę broni swojego terytorium albo opiekuna. Niezrozumienie sygnałów ostrzegawczych, takich jak warczenie czy odsłanianie kłów, często prowadzi do ataku, szczególnie jeśli pies jest chory lub głodny. Warto wiedzieć jak w takich przypadkach postępować – to pozwoli uniknąć wielu zagrożeń.
Ugryzienie psa może być niebezpieczne, dlatego wymaga szybkiej reakcji. Umiejętność udzielenia poszkodowanemu pierwszej pomocy pozwala zmniejszyć ryzyko rozwoju infekcji i niebezpiecznych powikłań. Sprawdź, jak skutecznie zareagować w takiej sytuacji, jak opatrzyć ranę i dlaczego konieczne jest wdrożenie profilaktyki wścieklizny.
Z artykułu dowiesz się:
- Co robić, aby zminimalizować ryzyko pogryzienia przez psa?
- Jak postępować w przypadku pogryzienia przez psa?
- Jak powinno wyglądać leczenie po ugryzieniu psa, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia?
- Jak objawia się wścieklizna u człowieka?
Ugryzienie przez psa – co robić, aby uniknąć ataku?
Pierwsza pomoc w przypadku ugryzienia przez psa jest bardzo ważna, ponieważ może uratować życie poszkodowanemu i pozwala uniknąć groźnych powikłań. Warto znać zasady postępowania w takiej sytuacji, ale należy również wiedzieć jak się zachowywać, aby zapobiec atakowi zwierzęcia.
Właściciele psów zwykle znają tzw. sygnały ostrzegawcze, które wysyłają zwierzęta przed atakiem. Najczęściej są to: warczenie, szczekanie, odsłanianie i oblizywanie kłów, pozorowany atak (kłapanie zębami) i zjeżona sierść. Baczna obserwacja zachowania agresywnego psa i świadomość tego, jak samemu postępować w takiej sytuacji to najlepszy sposób na uniknięcie zagrożenia. Oto kilka wskazówek:
- nie podchodź do obcego psa i nie dotykaj go, jeśli w pobliżu nie ma właściciela – nie znasz historii zwierzęcia, dlatego nie możesz przewidzieć, jak zareaguje na zapach, dotyk i bliskość nieznajomej osoby,
- nie wykonuj gwałtownych ruchów – spontaniczne, gwałtowne aktywności wywołują u psa dodatkowy stres oraz poczucie zagrożenia,
- nie patrz psu prosto w oczy – zwierzę odbierze to jako akt agresji i próby zdominowania sytuacji,
- nie podchodź do nieznajomego psa, który je,
- zachowuj się spokojnie w pobliżu obcej suki z młodymi – nie próbuj głaskać szczeniaków,
- nie podchodź do psa przywiązanego do budy i nie wkładaj ręki za ogrodzenie, za którym się znajduje,
- nie zostawiaj dziecka z psem bez opieki dorosłego – nie zawsze jest się w stanie przewidzieć różne zachowania dzieci oraz odpowiedź zwierzęcia,
- nigdy nie uciekaj przed psem – ucieczka aktywuje instynkt łowiecki u psa, co zwiększa ryzyko pogryzienia,
- przyjmij bezpieczną pozycję – jeśli pies zaczyna atakować, a Ty nie masz gdzie się schować, przyjmij tzw. „pozycję żółwia”. Spleć dłonie do wewnątrz, obejmując nimi kciuki i załóż ręce na kark, zasłaniając przedramionami uszy. Spokojnie uklęknij i przyciągnij głowę do kolan. W takim ułożeniu odczekaj aż pies odejdzie lub zjawi się pomoc.
Pierwsza pomoc w przypadku ugryzienia przez psa
Jeśli jednak nie uda się uniknąć ataku zwierzęcia i dojdzie do pogryzienia, przyda się znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy w takich sytuacjach. Dzięki temu pomożesz nie tylko sobie, ale również innemu poszkodowanemu. Właściwe postępowanie po pogryzieniu pozwoli uchronić się przed rozwojem infekcji i powikłaniami, które mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie życia.
Kiedy już się upewnisz, że pies się oddalił i zagrożenie minęło, spróbuj przejść w bezpieczne miejsce (jeśli to możliwe). Obejrzyj pogryzienia i oceń ich głębokość. Jeśli rana jest bardzo głęboka i mocno krwawi, wezwij pomoc medyczną, dzwoniąc na 999 lub 112 i spróbuj zatamować krwawienie.
W przypadku lekkiego ugryzienia, które ma charakter powierzchowny, powinno się dokładnie oczyścić jako okolice. Ranę należy przemywać pod bieżącą wodą przez kilka minut, najlepiej przy użyciu mydła antybakteryjnego. W ten sposób usuniesz zanieczyszczenia i część bakterii pochodzących z zębów i śliny psa.
Jeśli rana krwawi, delikatnie uciskaj ją czystą gazą lub tkaniną przez kilka minut, aż krwawienie ustanie. Unikaj stosowania waty, ponieważ może ona przyklejać się do rany. Następnie nałóż sterylny opatrunek. W przypadku głębszych ran można użyć opatrunku uciskowego, aby zapobiec krwawieniu.
Kiedy wstępnie zabezpieczysz ranę powstałą na skutek ugryzienia, spróbuj zebrać informacje na temat psa i jego właściciela. To bardzo ważne, ponieważ opiekun zwierzęcia powinien mieć wszelkie dokumenty związane ze szczepieniami i stanem jego zdrowia. Jeżeli nie chce ich okazać lub w ogóle nie jesteś w stanie samodzielnie namierzyć właściciela, wezwij policję lub straż miejską, aby ustalić jego tożsamość.
Po ugryzieniu przez psa niezbędna jest konsultacja z lekarzem. Specjalista obejrzy ranę i przeprowadzi z Tobą wywiad medyczny, aby zaplanować dalsze postępowanie, szczególnie dotyczące podania szczepionki przeciwko tężcowi oraz profilaktyki wścieklizny.
Pogryzienie przez psa – leczenie
Jeśli rana po pogryzieniu jest głęboka, konieczne może być założenie szwów. Warto jednak pamiętać, że istotne są nie tylko uszkodzenia tkanek, ale również ryzyko rozwoju groźnych chorób. Profilaktycznie poszkodowanym podaje się szczepionkę przeciwko tężcowi, jeżeli od przyjęcia ostatniej dawki minęło min. 5 lat.
Kluczowa jest także profilaktyka wścieklizny. To jedna z najbardziej niebezpiecznych chorób odzwierzęcych, na którą niestety nie ma lekarstwa. Skuteczną metodą na zmniejszenie ryzyka rozwoju schorzenia jest szczepionka – można podać ją zarówno przed, jak i po pogryzieniu. Liczba dawek zależna jest od tego, czy poszkodowany był wcześniej szczepiony przeciwko wściekliźnie.
Powikłania po ugryzieniu przez psa – objawy wścieklizny
Wścieklizna jest chorobą śmiertelną, zarówno dla zwierząt, jak i ludzi. Profilaktykę wścieklizny należy zatem rozpocząć jak najszybciej po ugryzieniu, w przeciwnym wypadku dojdzie do rozwoju choroby w organizmie. Wirus u człowieka rozwija się w przeciągu 4-12 tygodni. Po okresie wylęgania zaczynają pojawiać się objawy, takie jak pogorszenie samopoczucia, bóle głowy, gorączka, nudności, wymioty czy świąd w miejscu zranienia.
Następnie rozwijają się dolegliwości neurologiczne, w zależności od postaci wścieklizny – mózgowej lub porażennej. Przy wściekliźnie mózgowej (w większości przypadków) są to najczęściej: nadmierne ślinienie, wodowstręt, światłowstręt, a także bolesne, mimowolne skurcze niektórych mięśni.
Wścieklizna porażenna przebiega bez tych objawów, natomiast obserwuje się silne osłabienie mięśni, które stopniowo powoduje niedowłady kończyn. W tym przypadku chorzy żyją o kilka dni dłużej, jednak wścieklizna porażenna również jest śmiertelna.
Podsumowanie
Żeby uniknąć ataku agresywnego zwierzęcia nie powinno się wykonywać gwałtownych ruchów, patrzeć psu prosto w oczy ani uciekać. Takie zachowanie tylko zwiększy ryzyko pogryzienia. Jeżeli nie masz się gdzie schować, a jesteś pewien, że pies będzie atakował, przyjmij bezpieczną pozycję żółwia. W przypadku powierzchownego pogryzienia przez psa należy dokładnie oczyścić ranę i zgłosić się po pomoc medyczną. Jeśli doszło do poważnego zranienia, a poszkodowany jest nieprzytomny lub mocno krwawi, wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Źródła:
- Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim, Pogryzienie przez psa. Pierwsza pomoc, https://www.gov.pl/web/psse-kamien-pomorski/pogryzienie-przez-psa-pierwsza-pomoc (dostęp: 21.10.2024 r.).
- Komenda Powiatowa Policji w Kościerzynie, Jak się bronić przed pogryzieniem?, https://koscierzyna.policja.gov.pl/pm6/profilaktyka/jak-sie-bronic-przed-po/52459,Pogryzienia-przez-psy.html (dostęp: 21.10.2024 r.).
- Główny Inspektorat Weterynarii, Wścieklizna, https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/wscieklizna (dostęp: 21.10.2024 r.).
- P. Florczuk, J. Jarmuł-Pietraszczyk, Wścieklizna ludzi i zwierząt – metody zapobiegania oraz wykorzystywane szczepionki, „Przegląd hodowlany” 2016, nr 2, s. 30-33.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Ostatnia aktualizacja [05.11.2024]