Trująca czy lecznicza? Konwalia majowa – co należy o niej wiedzieć
Wiosna to czas rozkwitu kwiatów i ziół, które budzą się do życia po chłodnym, zimowym okresie. Na przełomie maja i czerwca rozkwita także konwalia majowa – roślina lecznicza, dziko rosnąca w lasach i uprawiana w przydomowych ogrodach. Jej delikatne kwiaty od wieków są symbolem niewinności.
Konwalia majowa to dość popularna roślina o białych kwiatach, wyglądem przypominających niewielkie dzwonki. Co ciekawe, nie tylko pięknie wygląda, ale również ma cenne właściwości lecznicze – w ziołolecznictwie wykorzystywana jest jako skuteczny środek nasercowy. Sprawdź, jakie jeszcze dolegliwości można łagodzić owocami i kwiatami konwalii majowej.
Z artykułu dowiesz się:
Konwalia majowa – charakterystyka
Konwalia majowa (Convallaria majalis L.) to roślina z rodziny liliowatych, która zwykle kwitnie na przełomie wiosny i lata. Nie jest wysoka – osiąga maksymalnie ok. 30 cm, a jej długa łodyga otoczona jest lancetowatymi liśćmi. Najciekawszym akcentem są jej białe kwiaty i zielone owoce, które następnie zmieniają się w piękne, czerwone jagody.
Najpierw z kłącza wyrasta zielona łodyżka, okryta nasadami liści, a dopiero później rozwijają się liście i pojawia się kwiatostan. Po zakończeniu kwitnienia zahamowaniu ulega wzrost kłącza i u podstawy pąka kwiatostanowego tworzą się pąki wegetatywne, dzięki którym kłącza mogą się rozgałęziać i znów chwilowo rozwijać.
Rośliny ozdobne, takie jak konwalia majowa rosną nie tylko dziko – mogą być również hodowane sztucznie. Warto wiedzieć, że przy uprawie ogrodowej roślina bardzo rzadko owocuje.
Kwiat cięty konwalii majowej bywa piękną ozdobą wianków, bukietów i elementem dekoracji ślubnych lub komunijnych. Symbolizuje delikatność, wdzięk i niewinność.
Czy konwalia jest trująca?
Konwalia majowa, choć piękna i niewinnie wyglądająca, jest niestety rośliną o wysokim stopniu toksyczności. Wszystkie jej części – liście, kwiaty, łodyga, a zwłaszcza czerwone owoce są silnie trujące. Ponieważ glikozydy konwalii majowej mają wpływ na pracę serca, przy zatruciu mogą pojawić się zaburzenia jej rytmu. Im większa ilość toksyny trafi do przewodu pokarmowego, tym groźniejsze mogą być skutki zatrucia konwalią.
Dochodzą wówczas objawy, takie jak ucisk w klatce piersiowej, nudności i biegunka, zaburzenia widzenia, czy zawroty głowy. W efekcie bardzo silnego zatrucia i braku błyskawicznej pomocy medycznej może dojść do zatrzymania akcji serca i śmierci pacjenta.
Na szczęście smak konwalii majowej nie zachęca do jej spożywania. Niestety zatrucia konwalią zdarzają się najczęściej u dzieci – białe kwiaty o dzwonkowatym kształcie przyciągają uwagę maluchów.
Warto wiedzieć, że nawet woda, w której stały konwalie cięte, jest toksyczna. Należy pamiętać, by wazony stawiać z dala od dzieci, a po zwiędnięciu kwiatów – odpowiednio zutylizować wodę.
Wybierając się do lasu, by zebrać białe kwiaty, weź ze sobą leksykon ziół do czytania. Konwalia majowa przypomina czosnek niedźwiedzi, dlatego jeśli Twoim celem jest zrywanie tej cennej przyprawy, upewnij się, że to na pewno czosnek. Dzięki temu unikniesz nieprzyjemności związanych z zatruciem.
Konwalia majowa a zastosowanie medyczne
Konwalia majowa ma również zastosowanie w ziołolecznictwie. Zawiera glikozydy nasercowe, dlatego może pomóc w leczeniu chorób serca, takich jak łagodne zaburzenia rytmu pracy mięśnia sercowego, czy początkowe stadia nadciśnienia tętniczego. Glikozydy konwalii poprawiają również ukrwienie mięśni i mózgu, co jest pomocne w przypadku zaburzeń pamięci, czy skłonności do omdleń.
Oprócz glikozydów nasercowych konwalia zawiera także flawonoidy o właściwościach przeciwzapalnych i łagodzących bóle reumatyczne. Z kolei olejek eteryczny pozyskiwany z konwalii jest częstym składnikiem perfum.
Należy pamiętać jednak, że granica między lekarstwem a trucizną bywa bardzo cienka, dlatego nie zaleca się przetwarzania konwalii w warunkach domowych i spożywania nalewek własnej roboty.
Konwalia w ogrodzie – uprawa
Konwalie uprawiane w ogrodzie kwitną zwykle w maju. Żeby prawidłowo się rozwijały, powinno się je sadzić na glebie próchniczej, wilgotnej, o dużej przepuszczalności. Warto wybrać półcieniste stanowisko do uprawy, ponieważ w delikatnym cieniu konwalia majowa najlepiej rośnie – podobnie, jak w warunkach naturalnych.
Roślinę można hodować również w doniczkach na balkonie, tarasie lub parapecie. To dobre rozwiązanie dla tych, którzy nie mają własnego ogródka.
Podsumowanie
Konwalia majowa jest rośliną silnie toksyczną, dlatego należy trzymać ją z dala od dzieci. Choć ma właściwości lecznicze, to jednak nie powinno się jej przetwarzać, ani tym bardziej spożywać na własną rękę. Zanim zastosujesz kurację nalewką z konwalii majowej, skonsultuj się z lekarzem.
Źródła:
- E. Lamer-Zarawska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Fitoterapia i leki roślinne, „Wydawnictwo Lekarskie PZWL”, 2007, s. 197-198.
- B. Münker, Leksykon przyrodniczy. Kwiaty polne i leśne, „Świat Książki”, 1998, s. 253.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [21.11.2024]