Mięta to jedno z najpopularniejszych i najlepiej poznanych ziół. Od wieków stosowana jest w medycynie naturalnej i kuchni wielu regionów świata. Szczególnie ceni się ją za orzeźwiający zapach i smak. Warto jednak wiedzieć, że istnieją różne odmiany mięty, a niektóre z nich mogą mieć niekorzystny wpływ na ludzkie zdrowie. Najlepiej więc poznać nie tylko zalety, ale też możliwe przeciwwskazania związane ze stosowaniem mięty.
Choć mięta jest ceniona za swoje działanie przeciwzapalne, rozkurczowe i odświeżające, jej nadmierne spożycie często niesie także negatywne skutki. Zbyt częste picie naparu może podrażniać żołądek, wpływać na działanie niektórych leków, a u osób z refluksem wręcz nasilać objawy. Poznaj bliżej najpopularniejsze odmiany mięty oraz ich właściwości, a także skutki uboczne przedawkowania i przeciwwskazania do stosowania.
Z artykułu dowiesz się:
- Co warto wiedzieć o mięcie?
- Jakie są najpopularniejsze odmiany mięty?
- Jakie właściwości lecznicze wykazuje mięta?
- Jakie są przeciwwskazania do stosowania mięty?
- Jak stosować miętę?
Czym jest mięta?
Chyba każdy zna orzeźwiający zapach i smak mięty. To jedna z najstarszych roślin leczniczych wykorzystywanych w medycynie ludowej. Warto jednak wiedzieć, że mięta to nie pojedynczy gatunek, a rodzaj roślin należących do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Są one bogate w olejki eteryczne, kwasy organiczne, garbniki, flawonoidy i wiele innych cennych składników.
Skąd pochodzi ich nazwa? Łacińska nazwa Mentha wywodzi się od greckiego imienia Menthe (Minthe). Właśnie tak nazywała się nimfa, która według mitologii greckiej zakochała się w Hadesie. Żeby uchronić kochankę przed złością i zazdrością żony, bóg podziemi zamienił Menthę w roślinę – znaną nam dzisiaj jako mięta.
W wielu rejonach świata występują różne rodzaje mięty – część z nich rośnie dziko, a część jest chętnie uprawiana w ogrodach i doniczkach. To byliny o płożących kłączach, które mogą osiągać do ok. 1,5 m wysokości. Mają bardzo intensywny aromat, jednak nie zawsze taki sam, jaki przywołuje na myśl herbatkę czy olejek miętowy. Częścią rośliny, która wydziela charakterystyczny zapach są liście – to w nich znajduje się najwięcej olejków eterycznych.
Chociaż mięta najczęściej kojarzy się z naparem, który działa kojąco na układ trawienny, warto wiedzieć, że poszczególne gatunki mogą różnić się między sobą nie tylko smakiem i zapachem, ale również działaniem.
Rodzaje i odmiany mięty
Na świecie istnieje wiele gatunków i odmian mięty. Choć należą do jednej rodziny roślin, to warto wiedzieć, że wygląd, zapach i właściwości mięty mogą być bardzo zróżnicowane. Zanim więc sięgniesz po napar, lek czy kosmetyk z jej dodatkiem, sprawdź jaki to gatunek mięty. Nasz krótki przewodnik pomoże Ci lepiej poznać to zioło i jego wpływ na organizm człowieka. Najpopularniejsze rodzaje mięty to:
- mięta pieprzowa (Mentha ×piperita L.) – to najbardziej znany i najczęściej stosowany gatunek mięty. Ma intensywny aromat i silnie odświeżający, chłodzący posmak. Właściwości lecznicze mięty pieprzowej sprawiają, że jest ona często wykorzystywana do produkcji leków oraz kosmetyków.
- mięta zielona (Mentha spicata L.) – nazywana także miętą kłosową. Ma delikatniejszy smak niż świeża mięta pieprzowa i nie zawiera tak dużo mentolu. Wzmacnia walory smakowe past do zębów oraz gum do żucia. W krajach śródziemnomorskich jest jedną z najpopularniejszych przypraw.
- mięta polna (Mentha arvensis L.) – rośnie dziko na łąkach i polach, ma intensywny zapach mięty i silne działanie odświeżające. W przemyśle farmaceutycznym używa się jej do produkcji olejku miętowego.
- mięta cytrynowa (Mentha ×citrata Ehrh.) – wyróżnia się wyjątkowym aromatem, który większość osób określa jako cytrusowy z dodatkiem mięty. Dzięki niemu może być doskonałym dodatkiem do deserów, składnikiem naparów oraz perfum.
- mięta czekoladowa (Mentha piperita f. citrata 'Chocolate') – odmiana o delikatnym, kakaowo-miętowym aromacie. Popularna jest zwłaszcza w ogrodach jako roślina dekoracyjna oraz w kuchni jako dodatek urozmaicający smak deserów i napojów.
Na co pomaga mięta?
Twoja ulubiona miętowa herbata to nic innego jak suszone i pokruszone liście mięty pieprzowej. Warto wiedzieć, że napar ma do zaoferowania znacznie więcej niż odświeżający smak i aromat. Jego właściwości są cenione zarówno w medycynie naturalnej, jak i nowoczesnej fitoterapii. Dlaczego? Przede wszystkim mięta działa korzystnie na układ trawienny – pomaga w przypadku wzdęć, niestrawności, skurczów żołądka oraz nudności. Napary z liści mięty łagodzą dolegliwości żołądkowe, wspierają pracę wątroby i ułatwiają trawienie ciężkostrawnych posiłków.
Mięta ma także działanie rozkurczowe i uspokajające, dlatego może skutecznie działać w przypadku dolegliwości jelitowych oraz stanów napięcia nerwowego. Pomaga łagodzić bóle głowy, także te migrenowe. Wszystko za sprawą olejku z mięty – działa przeciwbólowo, dlatego polecany jest również przy bólach menstruacyjnych oraz mięśniowych.
Olejek miętowy ma działanie antyseptyczne i odświeżające, dzięki którym łagodzi swędzenie po ukąszeniach owadów, a także pomaga przy problemach skórnych. Prowadzonych jest także coraz więcej badań w kierunku właściwości przeciwbakteryjnych, przeciwnowotworowych i przeciwalergicznych mięty pieprzowej.
Warto jednak pamiętać, że działanie mięty zależy głównie od jej rodzaju. O ile większość gatunków ma dobroczynny wpływ na organizm, istnieją także odmiany trujące, np. polej miętowy (Mentha pulegium). Zanim więc sięgniesz po konkretny rodzaj mięty, skonsultuj się z lekarzem lub poproś o pomoc farmaceutę.
