Choroby przyzębia to schorzenia wpływające na tkanki otaczające i wspierające zęby. Nieleczone mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym nawet utraty zębów. Jednym z najczęstszych i najpoważniejszych schorzeń przyzębia jest paradontoza, nazywana zapaleniem przyzębia.
Paradontoza to przewlekła choroba przyzębia, w przebiegu której dochodzi do uszkodzenia tkanek otaczających ząb. Jej przyczyny są zróżnicowane i obejmują nie tylko zaniedbania w kwestii higieny jamy ustnej, ale również czynniki genetyczne i hormonalne. Sprawdź, jakie są kluczowe objawy paradontozy, skuteczne metody leczenia oraz sprawdzone sposoby zapobiegania, aby utrzymać zdrowie swoich zębów i dziąseł na dłużej.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest paradontoza?
- Skąd bierze się zapalenie przyzębia?
- Jak wygląda leczenie paradontozy?
Co to jest paradontoza?
Paradontoza (periodontitis) to choroba przewlekła i jedna z najczęstszych przyczyn utraty zębów u osób dorosłych. Stany zapalne tkanek otaczających zęby najczęściej rozwijają się u pacjentów, którzy ukończyli 40. rok życia, jednak przypadki paradontozy zdarzają się także u młodszych osób. Zapalenie przyzębia przedpokwitaniowe dotyczy zdrowych dzieci w wieku do 5. roku życia, a młodzieńcze – osób w okresie dojrzewania. W tych przypadkach paradontoza najczęściej rozwija się ze względów genetycznych. Ryzyko zachorowania na paradontozę zwiększa się wraz z wiekiem – im dłuższy czas działania niekorzystnych czynników, tym silniejsze objawy paradontozy:
- tkliwość i zaczerwienienie dziąseł,
- krwawienie dziąseł podczas mycia zębów,
- nadwrażliwość zębów,
- powstanie kieszonek dziąsłowych, w których gromadzi się płytka nazębna,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- rozchwianie i utrata zębów.
Szacuje się, że choroba ta dotyka nawet ok. 70% Polaków, a liczba pacjentów zgłaszających się do gabinetów stomatologicznych z typowymi dla tego schorzenia objawami, rośnie z roku na rok.
Chociaż paradontoza najczęściej kojarzy się z zapaleniem dziąseł, to jednak w rzeczywistości jest to zapalenie przyzębia. Zapalenie może rozwinąć się także w błonie śluzowej wyrostka zębodołowego, cementu korzeniowego czy ozębnej. Jeśli leczenie nie zostanie podjęte odpowiednio wcześnie, dochodzi do destrukcji tkanek otaczających zęby. Przez to korzenie nie mają właściwej przyczepności, zęby zaczynają się chwiać, a po czasie wypadają.
Najcięższą postacią zapalenia przyzębia jest tzw. agresywna paradontoza. Rozwija się stosunkowo rzadko, a przyczyna leży zwykle w genach. W jej przebiegu obserwuje się zmiany postępujące nagle, bardzo szybko, z silnymi stanami zapalnymi i uciążliwymi dolegliwościami. Taki typ paradontozy prowadzi do zaniku kości wyrostka zębodołowego i wypadania zębów.
Niezależnie od tego, czy u pacjenta doszło do krwawienia dziąseł, rozchwiania zębów czy utraty niektórych z nich, paradontozę należy leczyć. Nie jest to choroba, która minie samoistnie – będzie postępować, a kiedy bakterie przedostaną się do krwiobiegu, mogą spowodować rozwój wielu groźnych schorzeń układu krążenia. Również sama utrata zębów negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie – pojawiają się trudności z jedzeniem, mówieniem, wady zgryzu, a nawet bóle głowy.
Jakie są przyczyny paradontozy?
Należy jednak pamiętać, że czynniki genetyczne nie są jedynym źródłem paradontozy. Pacjentami zgłaszającymi się do poradni stomatologicznych z dolegliwościami wskazującymi na zapalenie przyzębia są głównie osoby, które nie troszczą się o właściwą higienę jamy ustnej. Myją zęby zbyt rzadko lub niedokładnie, co prowadzi do gromadzenia płytki nazębnej na powierzchni szkliwa. Jest ona idealną pożywką dla bakterii, dlatego przyczynia się do ich nadmiernego namnażania. Drobnoustroje z powierzchni zębów przenoszą się również na dziąsła, wywołując stany zapalne.
Im bardziej zaawansowana paradontoza, tym dolegliwości są silniejsze. Zbyt późno podjęte leczenie zapalenia przyzębia uniemożliwia powstrzymanie wielu zmian chorobowych w jamie ustnej i może być bezpośrednią przyczyną utraty zębów.
Poza nieprawidłową higieną i czynnikami genetycznymi, lekarze dentyści wskazują więcej przyczyn rozwoju paradontozy:
- palenie papierosów,
- zaburzenia gospodarki hormonalnej u kobiet,
- cukrzyca typu II,
- schorzenia przebiegające z obniżeniem odporności organizmu,
- zażywanie preparatów zmniejszających przepływ śliny lub powodujących przerost dziąseł,
- niedobór witaminy C (szkorbut).
Zapalenie przyzębia – etapy rozwoju choroby
Już wiesz czym jest paradontoza (przyczyny, objawy, czynniki ryzyka) i dlaczego zalicza się ją do poważnych chorób stomatologicznych. Jeśli w Twoim przypadku nie rozwija się jej agresywna postać, dolegliwości będą przybierać na sile w miarę upływu czasu. Oto poszczególne etapy rozwoju zapalenia przyzębia:
- zapalenie dziąseł – to pierwsza faza choroby. Jeśli nie zbagatelizujesz objawów i zaczniesz leczyć stany zapalne dziąseł pod opieką doświadczonego stomatologa, możesz powstrzymać zmiany, aby nie dopuścić do poważnych konsekwencji paradontozy,
- łagodne zapalenie przyzębia – dziąsła zaczynają oddalać się od zębów, przez co tracą one stabilny grunt. U pacjenta widać tzw. kieszonki dziąsłowe, na których osadza się płytka tworząca złogi kamienia nazębnego, co nasila stany zapalne,
- umiarkowane zapalenie przyzębia – uszkodzenie tkanki otaczającej zęby postępuje. Drobnoustroje rozwijają się na dziąsłach, przez co chory odczuwa silny ból, któremu towarzyszy krwawienie,
- ciężkie zapalenie przyzębia – zęby tracą przyczepność, zaczynają się chwiać i wypadać. W tej fazie choroby powstrzymanie zmian nie jest możliwe.
