Stabilizator na kolano to nieoceniona pomoc w wielu sytuacjach, zarówno dla osób aktywnych fizycznie, jak i tych zmagających się z urazami lub przewlekłymi dolegliwościami stawów. Może być stosowany w trakcie rehabilitacji po kontuzji, aby przyspieszyć powrót do pełnej sprawności, ale także jako środek chroniący kolano przed przeciążeniem podczas treningów. Jednym z najskuteczniejszych akcesoriów stabilizujących staw kolanowy jest orteza.
Orteza na kolano to niezbędne wsparcie w rehabilitacji. Zapewnia ona ochronę stawu kolanowego, szczególnie po przebytych urazach czy operacjach. Duże znaczenie dla skuteczności leczenia oraz szybszego powrotu do aktywności fizycznej ma jednak dobór odpowiedniego modelu stabilizatora tego typu. Sprawdź, w jakich przypadkach orteza jest zalecana, kto może właściwie ją dopasować do indywidualnych potrzeb danego pacjenta oraz czy rzeczywiście przyspiesza powrót do pełnej sprawności.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest orteza stawu kolanowego?
- Jak dobrać odpowiedni stabilizator kolana?
- W jakich przypadkach polecana jest orteza kolana?
Orteza na kolano – podstawowe zadania
Staw kolanowy jest największym stawem w ciele człowieka. Jego budowa jest dość złożona – łączy kość udową, kość piszczelową oraz rzepkę. W ten sposób tworzą się także staw udowo-piszczelowy oraz udowo-rzepkowy, które połączone są wspólną torebką stawową. Skomplikowana budowa kolana sprawia, że staw ten jest dość mocno narażony na różnego rodzaju kontuzje oraz urazy. Przy leczeniu większości z nich obowiązkowym elementem terapii jest właściwe unieruchomienie kolana.
Aby unieruchomić staw kolanowy a tym samym odciążyć go i uchronić przed powstawaniem kolejnych urazów, można zastosować jeden z kilku rodzajów stabilizatorów. Może to być gips lub orteza kolanowa odpowiednio dobrana do typu urazu w stawie kolanowym.
Orteza umożliwia kontrolowanie zakresu ruchu, co zapobiega nadmiernym obciążeniom stawu, które mogą prowadzić do dalszych uszkodzeń. Dzięki temu, że ogranicza ruchomość w określonych płaszczyznach, pozwala w pełni bezpiecznie uczestniczyć w zabiegach rehabilitacyjnych, stopniowo zwiększając obciążenie stawów i mięśni. Stabilizator stawu kolanowego sprawia, że uszkodzenia powstałe w wyniku kontuzji nie pogłębiają się, a tkanki zyskują więcej czasu i lepsze warunki do regeneracji.
Stosowanie ortezy na kolano często zalecane jest także pacjentom po zabiegach chirurgicznych, takich jak rekonstrukcja więzadeł czy artroskopia, gdzie odpowiednia ochrona gojącego się stawu jest niezbędna do jego odbudowy.
Ortezy są również wykorzystywane przez sportowców, zwłaszcza uprawiających dyscypliny angażujące i obciążające stawy kolanowe, np. bieganie, narciarstwo czy piłka nożna. W takich przypadkach orteza działa prewencyjnie, zabezpieczając staw przed urazami.
Warto wiedzieć, że ortezy mogą mieć różne konstrukcje – od miękkich opasek z elastycznego materiału po sztywne, zawiasowe urządzenia, które zapewniają maksymalną stabilizację. Żeby przyspieszyć powrót do pełnej sprawności, niezbędne jest właściwe dopasowanie odpowiedniego rodzaju ortezy. Z tego względu stabilizator stawu kolanowego powinien dobrać specjalista – lekarz ortopeda lub fizjoterapeuta.
Jak dobrać ortezę na kolano?
Już wiesz, że w sklepach ortopedycznych i aptekach dostępne są różne stabilizatory kolana. W zależności od funkcji, ortezy kolanowe dzieli się na kilka rodzajów:
- ortezy miękkie (elastyczne) – stabilizatory miękkie zapewniają lekką kompresję i wsparcie stawu kolanowego. Są idealne do stosowania przy drobnych urazach, takich jak nadwyrężenia czy przeciążenia. Profilaktycznie korzystają z nich również sportowcy, ponieważ wspierają kolana podczas uprawiania sportu i chronią przed urazami.
- ortezy półsztywne – wzbogacone są dodatkowymi elementami wzmacniającymi, głównie szynami bocznymi, dzięki czemu zapewniają większą stabilizację niż ortezy miękkie. Są stosowane przy umiarkowanych urazach, takich jak skręcenia lub uszkodzenia więzadeł.
- ortezy sztywne i zawiasowe – zapewniają maksymalną stabilizację stawu kolanowego, dlatgo często używane są po poważnych kontuzjach lub operacjach, takich jak rekonstrukcja więzadeł. Dostępne są z regulacją kąta zgięcia (tzw. zegarem), co pozwala kontrolować zakres ruchu kolana. Jest to niezbędne dla procesu rehabilitacji i ochrony przed dalszymi uszkodzeniami.
- ortezy funkcjonalne – umożliwiają wykonywanie codziennych czynności, a jednocześnie stabilizują staw. Używane są przez osoby, które potrzebują wsparcia kolana podczas zwykłej aktywności, ale staw kolanowy nie wymaga pełnego unieruchomienia.
W sklepach medycznych, ortopedycznych i aptekach dostępne są również stabilizatory rzepki w postaci specjalnie zaprojektowanej opaski. W jej wnętrzu znajduje się cylindryczny wkład, który lekko uciska ścięgno pod rzepką i zapewnia jej stabilizację, chroniąc w ten sposób przed urazami.
Żeby odpowiednio dobrać stabilizator kolana, niezbędna jest konsultacja z ortopedą lub fizjoterapeutą. Specjalista podpowie, jaki rodzaj usztywnienia jest potrzebny w Twoim przypadku. Jeśli okaże się, że konieczne jest noszenie ortezy z regulacją kąta zgięcia, lekarz lub terapeuta odpowiednio ustawi zegar, ewentualnie poinstruuje pacjenta jak należy to zrobić.
