Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak omega-3 i omega-6, odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Wpływają na zdrowie serca, wspierają funkcje mózgu, poprawiają stan skóry i włosów, a także wzmacniają układ odpornościowy. Ich niedobór może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego ważne jest, aby regularnie dostarczać je w codziennej diecie.
Naturalnym źródłem NNKT, witaminy E i błonnika jest olej lniany. Pomaga w regulacji poziomu cholesterolu, wspiera pracę serca, poprawia trawienie oraz stan skóry, włosów i paznokci. Poznaj właściwości zdrowotne oleju lnianego i dowiedz się, jak może wpłynąć na Twoje samopoczucie. Sprawdź, jak wiele cennych substancji zawiera ten żółtozłocisty płyn.
Czym jest olej lniany?
Zimnotłoczony olej lniany wytwarza się nasion lnu zwyczajnego (łac. Linum usitatissimum L.)., składnika bogatego w nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), witaminy, białko, błonnik oraz minerały, takie jak wapń, cynk, fosfor, czy magnez. Dzięki specjalnemu procesowi pozyskiwania oleju na zimno, zyskuje on wyższą zawartość omega-3, jednak traci niektóre właściwości, typowe dla nasion.
Proces ten rozpoczyna się od starannego zbioru dojrzałych nasion, które następnie poddaje się suszeniu, aby pozbyć się nadmiaru wilgoci. Następnie są dokładnie oczyszczane z wszelkich zanieczyszczeń, które mogłyby pogorszyć jakość gotowego produktu. Na koniec czyste nasiona poddaje się tłoczeniu w specjalnych prasach ślimakowych. Ważnym elementem produkcji jest utrzymanie odpowiednio niskiej temperatury (nie powinna przekraczać 40 st. C), aby olej zachował składniki odżywcze w jak największych ilościach.
Po zakończeniu tłoczenia, uzyskany olej lniany poddawany jest procesowi filtracji, aby usunąć resztki nasion. To pozwala otrzymać klarowny produkt o złocistej barwie. Cały proces powinien odbywać się w kontrolowanych warunkach, które zapobiegają utlenianiu się oleju i pozwalają zachować jego świeżość oraz właściwości zdrowotne. Gotowy olej lniany zamykany jest w ciemnych butelkach z grubego szkła – takie opakowanie chroni przed niekorzystnym działaniem światła i powietrza, zapobiegając zepsuciu oleju.
Olej lniany tłoczony na zimno różni się od oleju pozyskiwanego metodą na ciepło zarówno kolorem, smakiem, jak i zawartością cennych kwasów tłuszczowych. Ma żółtozłocistą barwę i łagodny orzechowy smak, podczas gdy olej tłoczony na ciepło jest koloru brunatnego i ma ostry, gorzkawy posmak.
Olej lniany zawiera jednonienasycone oraz wielonasycone kwasy tłuszczowe – kwas alfa-linolenowy i linolowy, witaminę E (nazywaną "witaminą młodości"), sterole roślinne oraz karotenoidy. Wszystkie te substancje mają pozytywny wpływ na zdrowie oraz wygląd organizmu. Witamina E jest silnym antyoksydantem, który zwalcza wolne rodniki, spowalniając tym samym procesy starzenia skóry.
Dzięki swoim cennym właściwościom, olej lniany jest często wykorzystywany zarówno w kuchni, jak i w kosmetyce oraz medycynie naturalnej. Regularne spożywanie oleju lnianego może przynieść liczne korzyści zdrowotne, takie jak poprawa pracy serca, funkcji mózgu, czy wyglądu skóry i włosów.
Jakie właściwości ma olej lniany?
Olej lniany posiada szereg wyjątkowych właściwości – przede wszystkim, jest bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, które odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu dobrej kondycji układu sercowo-naczyniowego oraz krążenia. Regularne stosowanie oleju lnianego może także pomóc w obniżeniu poziomu złego cholesterolu LDL oraz trójglicerydów, co z kolei zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy. Olej lniany wykazuje również działanie przeciwzapalne, co jest korzystne szczególnie dla osób cierpiących na niektóre choroby autoimmunologiczne, np. reumatoidalne zapalenie stawów.
Dodatkowo, olej lniany zawiera lignany – związki o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwnowotworowym. Lignany neutralizują wolne rodniki, chroniąc w ten sposób komórki przed uszkodzeniami i przedwczesnym starzeniem. Właśnie dlatego olej lniany często jest nie tylko składnikiem zdrowej, zbilansowanej diety, ale również wielu kosmetyków.
W kosmetyce olej lniany ceniony jest głównie za swoje właściwości nawilżające i regenerujące. Stosowany zewnętrznie, doskonale nawilża skórę, przyspiesza gojenie drobnych ran i podrażnień oraz łagodzi objawy chorób skórnych, takich jak egzema, czy łuszczyca. Jego lekka konsystencja i zdolność do szybkiego wchłaniania sprawiają, że jest idealny do pielęgnacji zarówno skóry, jak i włosów. Regularne stosowanie oleju lnianego do olejowania pasm, wzmacnia je, nadaje im blask i zapobiega łamliwości.
Ponadto olej lniany wspiera zdrowie układu nerwowego i mózgu, poprawiając funkcje poznawcze oraz koncentrację, co jest szczególnie ważne dla osób starszych oraz dzieci w fazie intensywnego rozwoju. Jego dobroczynne działanie obejmuje też układ trawienny, ponieważ pomaga w regulacji perystaltyki jelit oraz przeciwdziała zaparciom (dzięki zawartości błonnika pokarmowego).
Olej lniany tłoczony na zimno – jak go spożywać?
Nie ma odgórnych wytycznych co do spożywania oleju lnianego, jednak warto pamiętać, aby nie przekraczać dziennej zalecanej porcji (30 ml) oraz dodawać go wyłącznie do dań na zimno, jeśli zależy Ci na zachowaniu jego właściwości. Możesz pić olej lniany z łyżki stołowej, polać nim sałatkę, czy dolewać do past kanapkowych na zimno.
Za sprawą swojego orzechowego smaku będzie świetnym dodatkiem również do deserów i koktajli. Wymieszaj pół łyżki oleju lnianego z owocami i zmiksuj w blenderze, a uzyskasz smaczny, odżywczy mus owocowy.
Pamiętaj, aby butelkę z olejem lnianym przechowywać w chłodnym miejscu (najlepiej w lodówce), aby zachować jego cenne właściwości i przedłużyć trwałość.
