Człowiek potrafi rozpoznać pięć podstawowych smaków: słodki, słony, kwaśny, gorzki oraz umami. To, które dana osoba uznaje za przyjemne, a które wywołują u niej dyskomfort, jest bardzo indywidualną kwestią. Najczęściej odczuwany smak związany jest z rodzajem spożywanych pokarmów, jednak może się zdarzyć, że w jamie ustnej pojawi się nieprzyjemny, gorzki lub metaliczny posmak z innego powodu.
Skąd bierze się gorzki smak w ustach? Przyczyn charakterystycznego posmaku, niezwiązanego z przyjmowanym pokarmem może być wiele. Sprawdź, jakie są najczęstsze okoliczności występowania gorzkiego smaku, w jaki sposób się go pozbyć i czy często towarzyszy on przyjmowaniu określonych leków.
Z artykułu dowiesz się:
- Co oznacza gorzki smak w ustach?
- W jaki sposób zlikwidować gorzki smak w ustach?
- Czy uczucie goryczy w ustach może być związane z przyjmowanymi na co dzień lekami?
O czym może świadczyć gorzki smak w ustach?
Smak jest tak samo ważny, jak pozostałe zmysły. Dzięki niemu, człowiek jest w stanie nie tylko poznawać i delektować się różnymi potrawami, ale również rozpoznawać, które z nich są zepsute lub mogą być toksyczne. To zapewnia ochronę przed zjedzeniem czegoś, co mogłoby przyczynić się do utraty zdrowia, a nawet życia.
Zaburzenia odczuwania smaku, tzw. dysgeusia to stan, kiedy w ustach pojawia się nieprzyjemny posmak, najczęściej słonawy, gorzki lub metaliczny. U niektórych występuje okresowo, a innym towarzyszy przez dłuższy czas. Dlaczego tak się dzieje? Najczęściej przyczyny są dość błahe i dotyczą rodzaju spożywanych pokarmów lub nieodpowiedniej higieny jamy ustnej. Warto jednak pamiętać, że gorzki smak w ustach może być również przyczyną problemów zdrowotnych. Wówczas nie zniknie po dokładnym wyszczotkowaniu zębów, języka, czy wypłukaniu jamy ustnej przy pomocy specjalnego płynu.
Zmieniony smak po spożyciu niektórych produktów
Gorzki smak w ustach pojawić się może po zjedzeniu niektórych potraw lub spożyciu napojów, takich jak kawa, czarna herbata, wytrawne wino i inne rodzaje alkoholi. Do produktów spożywczych, wywołujących chwilowo uczucie goryczy w ustach zalicza się: rukolę, cykorię, orzechy włoskie, orzechy piniowe, startą skórkę pomarańczy, czy wątróbkę. Warto jednak pamiętać, że gorzki smak w ustach pojawiający się po jedzeniu, zazwyczaj dość szybko mija. Jeśli utrzymuje się, mimo zaprzestania spożywania określonych pokarmów, konieczna jest wizyta w gabinecie lekarskim.
Nieprawidłowa higiena i choroby jamy ustnej
Niewłaściwa higiena jamy ustnej lub co gorsza, jej brak, często przyczynia się do zaburzeń smaku. Rozkładające się resztki jedzenia stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii, które wywołują stany zapalne i próchnicę zębów. Zapaleniom oraz ropniom w jamie ustnej często towarzyszy nieprzyjemny zapach oraz gorzki, słony lub metaliczny posmak.
Zaburzenia pracy wątroby
W przebiegu różnych schorzeń wątroby oraz trzustki, jednym z objawów może być gorzki smak w ustach, który utrzymuje się lub powraca co jakiś czas. Najczęściej jednak nie jest to jedyny symptom, świadczący o zaburzeniach pracy wątroby – znacznie wcześniej chorego zaniepokoić mogą przewlekłe biegunki, nagła utrata wagi (bez stosowania diety, czy ćwiczeń), brak łaknienia, czy żółtaczka.
Refluks żołądkowo-przełykowy
Na gorzki posmak w ustach często skarżą się pacjenci, u których występuje refluks żołądkowo-przełykowy. Kiedy zwieracz przełyku nie pracuje prawidłowo (nie zamyka się na czas), treść żołądkowa oraz soki trawienne trafiają do przełyku, wywołując uczucie pieczenia oraz gorzki smak w ustach. W takiej sytuacji pomóc może leczenie objawowe i stosowanie preparatów zobojętniających kwas oraz osłaniających śluzówkę. Jeśli jednak pojawią się dodatkowe objawy, takie jak brak apetytu, nagłe zmniejszenie masy ciała, czy problemy z wypróżnianiem, należy zgłosić się do gastrologa, który skieruje pacjenta na badania endoskopowe.
Nerwica – czy przewlekły stres może wywoływać gorzki smak?
Stres również przyczynia się do nadmiernego wydzielania kwasu żołądkowego, dlatego często powoduje symptomy typowe dla refluksu. W takiej sytuacji warto rozważyć aktywności relaksacyjne lub rozpoczęcie terapii z jednoczesnym leczeniem objawowym.
Jak pozbyć się nieprzyjemnego posmaku w ustach?
Żeby pozbyć się gorzkiego smaku w ustach, niezbędna jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który pomoże znaleźć jego przyczynę. To pierwszy krok w walce z gorzkim posmakiem – eliminacja czynnika, wywołującego nieprzyjemne wrażenie, może być wystarczająca, żeby odzyskać zdolność rozpoznawania smaków lub pozbyć się uciążliwej goryczy.
Jeśli problemem jest nieodpowiednia higiena jamy ustnej, należy skorzystać z pomocy lekarza stomatologa. Dentysta przeprowadzi przegląd i oceni stan zębów oraz przyzębia, a jeśli okaże się, że to próchnica lub paradontoza jest główną przyczyną nieprzyjemnego posmaku, zaproponuje odpowiednie postępowanie. Kluczowe wówczas będzie wyleczenie ubytków oraz stanów zapalnych dziąseł i śluzówki jamy ustnej.
Możesz poprosić stomatologa o instruktaż w zakresie higieny oraz polecenie produktów, które to ułatwią. Szczotkowanie zębów pastą z fluorem, stosowanie płynu do płukania ust oraz nitkowanie przestrzeni międzyzębowych pozwoli ochronić szkliwo przed rozwojem próchnicy. Pamiętaj, aby czyścić także język – to również pomoże pozbyć się nieprzyjemnego posmaku, czy zapachu z ust.
Ważna jest też zdrowa, zbilansowana dieta oraz odpowiednie nawadnianie organizmu. Jeśli uciążliwy posmak goryczy pojawia się po spożyciu pokarmów o gorzkim smaku i utrzymuje się przez dłuższy czas, warto wyeliminować je z diety lub ograniczyć ich ilość. Pomóc mogą także ziołowe napary, jednak to lekarz powinien wskazać, po które warto sięgnąć w danym przypadku.
Jeśli nieprzyjemny zapach i gorzki posmak utrzymują się, mimo właściwej higieny jamy ustnej, należy skonsultować się z lekarzem, aby skontrolować swój stan zdrowia.
