Przechorowanie COVID-19 może nieść za sobą negatywne skutki zdrowotne. Zostało to potwierdzone w licznych badaniach. Niektóre z nich są poważne. Tym samym wymagają szybkiego rozpoznania i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Powikłania mogą dotyczyć również tych osób, które przeszły chorobę bezobjawowo. Zobacz, jakie są skutki infekcji koronawirusem SARS-CoV-2.
Chorobę COVID-19 wywołuje koronawirus SARS-COV-2. Patogen atakuje głównie układ oddechowy. Nie pozostaje jednak bez wpływu na cały organizm. Dlatego po przebyciu infekcji mogą pojawić się również nieprawidłowości m.in. ze strony układu krążenia, nerwowego lub moczowego. Często skutki można zaobserwować nawet kilka miesięcy po ustąpieniu infekcji. Wszystkie niepokojące objawy trzeba zawsze skonsultować z lekarzem.
Powikłania po przebyciu COVID-19 – statystyki
Koronawirus SARS-CoV-2 wciąż jest monitorowany na całym świecie. Regularnie pojawiają się nowe badania oraz metaanalizy. Dzięki nim dowiadujemy się, jakie są powikłania COVID-19, ilu osób dotyczą oraz kto znajduje się w grupie ryzyka ich wystąpienia. Obecnie wiadomo, że około 14% chorych ma ciężki przebieg choroby, a u 5% jest on krytyczny.
Natomiast do tej pory stwierdzono, że u 37% zakażonych rozwija się tzw. long COVID. Definiuje się go, jako stan, w którym w ciągu 3 miesięcy od zakażenia pojawia się przynajmniej jedna dolegliwość związana z infekcją koronawirusem SARS-CoV-2. Niepokojące objawy mogą pojawić się jeszcze w czasie trwania choroby lub już po wyzdrowieniu. Wiele jednak wskazuje na to, że odsetek ten może być większy. Z badań przeprowadzonych w Chinach wynika, że negatywne skutki COVID-19 odczuwało 49% badanych. Natomiast dane z Bergen w Norwegii mówią o 52% osób. Inne światło na powikłania koronawirusa rzuca przegląd przeprowadzony w maju 2021 roku przez uczonych z Uniwersytetu Stanforda. Stwierdzili oni, że objawy choroby utrzymywały się nawet u 70% chorych w pierwszych miesiącach po wyzdrowieniu.
Powikłania COVID-19 dotyczą nie tylko hospitalizowanych pacjentów. Na negatywne skutki choroby są narażone również te osoby, które przeszły chorobę łagodnie. Do grupy ryzyka zalicza się głównie:
- osoby starsze,
- osoby z chorobami współistniejącymi (np. astmą oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc),
- osoby poddawane leczeniu immunosupresyjnemu,
- osoby, które rozwinęły ciężkie objawy w pierwszym tygodniu choroby.
Na powikłania COVID-19 szczególnie narażone są również dzieci.
Najczęstsze powikłania po przebyciu COVID-19
Jednym z możliwych powikłań COVID-19 jest zapalenie płuc, a w jego następstwie długotrwałe uszkodzenie tkanki płucnej. W efekcie osoba chora może obserwować u siebie następujące objawy:
- uczucie duszności,
- łatwe męczenie się,
- ból w klatce piersiowej,
- kaszel.
Zakażenie wirusem SARS-Cov-2 powoduje również zaburzenia węchu. Są one spowodowane uszkodzeniem komórek nabłonka węchowego. Z przeprowadzonych dotychczas badań wynika, że ich regeneracja może trwać nawet rok. W tym czasie zmysł powonienia może być znacznie osłabiony. Część osób zgłasza tylko częściowe odzyskanie węchu nawet po upływie kilku miesięcy od wyzdrowienia.
Powikłania koronawirusa często dotyczą też układu krążenia. Wśród nich wymienić można:
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zaburzenia rytmu serca (np. przyspieszone bicie serca, nieregularne bicie serca),
- zmiany zapalne w naczyniach krwionośnych,
- nadciśnienie tętnicze,
- ostry zespół wieńcowy.
U niektórych pacjentów COVID-19 prowadzi do trwałego uszkodzenia mięśnia sercowego. Wiele osób skarży się na pogorszenie ogólnej wydolności. Pojawia się zadyszka nawet po niewielkiej aktywności fizycznej (np. wejściu po schodach). Wielu towarzyszy przewlekłe zmęczenie.
Szczególnie groźne po przechorowaniu COVID-19 są powikłania zakrzepowo-zatorowe. Charakteryzują się one powstawaniem zakrzepów w układzie żył głębokich. Jest to o tyle niebezpieczne, że mogą one wędrować wraz z krwią do innych narządów i utrudniać przepływ krwi. Z tego powodu zakażenie koronawirusem może powodować udar mózgu, zawał mięśnia sercowego lub zatorowość płucną.
Po COVID-19 zdarzają się też powikłania neurologiczne. Wiele osób zgłasza spowolnienie procesów poznawczych. Zalicza się do nich problemy z pamięcią i koncentracją (tzw. mgła mózgowa). Badacze uznają, że po przebyciu koronawirusa wzrasta ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera lub innych schorzeń neurologicznych. Inne następstwa COVID-19 ze strony układu nerwowego to:
- nawracające bóle głowy,
- zawroty głowy,
- zaburzenia świadomości,
- uszkodzenie mięśni szkieletowych,
- zaburzenia snu,
- depresja,
- zapalenie mózgu,
- objawy zespołu stresu pourazowego.
Z powodu znacznego obciążenia organizmu chorobą u wielu osób (około 27% badanych) występuje wypadanie włosów. Jest to tzw. łysienie telogenowe.
COVID-19 może prowadzić również do uszkodzenia narządów wewnętrznych (np. nerek) i ich niewydolności. W takich przypadkach znacznie wzrasta ryzyko zgonu.
