Nadpotliwość dłoni – o czym świadczy i jak sobie z nią poradzić?
Większość osób w upalne dni doświadcza pocenia dłoni, jednak u niektórych proces ten bywa mocno nasilony. Nadpotliwość dłoni może poważnie utrudniać codzienne funkcjonowanie – to nie tylko kwestia estetyki, ale również dyskomfortu. W wielu przypadkach wpływa na pewność siebie, relacje międzyludzkie, a nawet karierę zawodową. Warto jednak wiedzieć, że nadpotliwość dłoni nie musi być wyrokiem – przypadłość tę można skutecznie leczyć.
Nadpotliwość dłoni może mieć różne podłoże – uwarunkowania genetyczne, stres i zaburzenia nerwowe, a nawet choroby metaboliczne czy hormonalne. Niezależnie jednak od przyczyny, nie trzeba się izolować i pozostawać samemu ze swoim problemem. Istnieje wiele metod, które mogą pomóc – od domowych sposobów i kosmetyków antyperspiracyjnych, po specjalistyczne zabiegi. Sprawdź, czym dokładnie jest nadpotliwość dłoni i jak sobie z nią radzić.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest nadpotliwość?
- Jakie są najczęstsze przyczyny nadmiernego pocenia się dłoni?
- Na czym polega leczenie nadpotliwości dłoni?
- Jak zapobiegać nadmiernemu wydzielaniu potu na dłoniach?
Co to jest nadpotliwość?
Nadpotliwość, określana również jako hiperhydroza, to przewlekły stan, w którym dochodzi do nadmiernego wydzielania potu, przekraczającego normalną potrzebę termoregulacji. O ile pocenie się ciała jest zjawiskiem zupełnie naturalnym i pełni ważną funkcję w organizmie, u osób z nadpotliwością przybiera mocno wzmożoną formę. Nadmierne pocenie się nie jest zależne od okoliczności, temperatury ciała czy aktywności fizycznej. Problem ten może dotyczyć różnych części ciała, jednak jedną z najczęstszych i najbardziej uciążliwych jego postaci jest nadpotliwość dłoni.
Dłonie są wyjątkowym i często eksploatowanym elementem ciała, ponieważ stale mają kontakt z otoczeniem – nie tylko przedmiotami, ale również ludźmi. Z tego względu nadmierna potliwość dłoni może mieć ogromny wpływ zarówno na komfort fizyczny, jak i psychiczny. Osoby zmagające się z problemem mokrych, lepkich dłoni często często unikają podawania ręki i izolują się od innych. Mogą mieć przez to zaniżoną samoocenę i wycofywać się z życia społecznego. Ponadto nawet proste czynności, takie jak trzymanie długopisu, praca przy komputerze czy prowadzenie auta mogą być źródłem stresu.
Wyróżnia się dwa główne typy nadpotliwości:
- nadpotliwość pierwotna – wzmożona aktywność gruczołów potowych jest efektem uwarunkowań genetycznych, środowiskowych lub emocjonalnych. Najczęściej dotyczy skóry dłoni, stóp oraz pach.
- nadpotliwość wtórna – jest objawem innej choroby toczącej się w organizmie (zwykle są to zaburzenia hormonalne, takie jak nadczynność tarczycy czy cukrzyca) lub skutkiem ubocznym przyjmowania leków.
Nadpotliwość dłoni – przyczyny
Nadpotliwość dłoni może mieć różne źródła, zarówno fizjologiczne, jak i związane z chorobami. W przypadku nadmiernej potliwości dłoni o charakterze pierwotnym nie można jednak określić konkretnej przyczyny. Uważa się, że może mieć podłoże genetyczne – jeśli ktoś z rodziny miał podobne objawy, wzrasta ryzyko przekazania nadpotliwości w genach. Zazwyczaj pojawia się już w dzieciństwie lub okresie dojrzewania płciowego.
Inne czynniki, które wpływają na nadmierną aktywność gruczołów potowych to:
- stres i silne emocje – stresujące lub niepokojące sytuacje mogą powodować nagłe i intensywne pocenie się dłoni. U niektórych osób z nadpotliwością wystarczy sama myśl o kontakcie społecznym (np. uścisku dłoni), aby wywołać objawy.
- nadczynność tarczycy – przyspieszony metabolizm związany z nadczynnością tarczycy może prowadzić do wzmożonej potliwości, również w obrębie dłoni. Zazwyczaj schorzeniu towarzyszą także inne objawy: uderzenia gorąca, kołatanie serca i spadek masy ciała mimo braku deficytu kalorycznego.
- cukrzyca i hipoglikemia – u diabetyków nadpotliwość pojawia się jako reakcja na wahania poziomu cukru we krwi. Zwłaszcza w stanach hipoglikemii (niedocukrzenia) organizm może reagować intensywnym wydzielaniem potu.
- schorzenia neurologiczne – niektóre choroby układu nerwowego (np. choroba Parkinsona, neuropatie) mogą powodować nieprawidłowe działanie gruczołów potowych i wywoływać miejscową nadpotliwość, także dłoni.
- menopauza i zmiany hormonalne,
- zażywanie niektórych leków – nadpotliwość może być skutkiem ubocznym przyjmowania np. preparatów przeciwdepresyjnych, przeciwcukrzycowych czy hormonalnych,
- choroby nowotworowe,
- infekcje bakteryjne i wirusowe (zwłaszcza przebiegające z gorączką).
Nadmierna potliwość dłoni – leczenie
Zanim będzie można rozpocząć skuteczne leczenie nadpotliwości dłoni, niezbędna jest wizyta u lekarza celem określenia źródła problemu. Nadmierne pocenie się dłoni często jest objawem różnego rodzaju schorzeń, dlatego lekarz z pewnością zapyta Cię o inne dolegliwości, takie jak uderzenia gorąca czy zaburzenia rytmu serca. Może też zlecić badania laboratoryjne oraz testy, które pozwolą ocenić nasilenie objawów nadpotliwości.
Jeśli nadpotliwość ma charakter wtórny, należy skupić się na leczeniu głównej przyczyny (cukrzycy, nadczynności tarczycy, neuropatii). Dzięki temu nadmierna potliwość dłoni może ustąpić lub występować z mniejszą intensywnością. Z kolei przy nadpotliwości idiopatycznej zaleca się leczenie objawowe, czyli ograniczanie aktywności gruczołów potowych. Pomocne w tej sytuacji mogą być:
- specjalistyczne antyperspiranty zawierające chlorek glinu, które blokują ujścia gruczołów potowych – dostępne są w aptece bez recepty,
- ziołowe leki z wyciągami ze skrzypu, melisy, pokrzywy i szałwii, które regulują procesy pocenia się,
- preparaty doustne o działaniu uspokajającym,
- jonoforeza – polega na zanurzeniu dłoni w wodzie, przez którą przepuszczany jest prąd o niskim natężeniu. Seria zabiegów zwykle zmniejsza potliwość na kilka tygodni.
- toksyna botulinowa – zastrzyki z botoksu skutecznie blokują impulsy nerwowe odpowiedzialne za aktywność gruczołów potowych. Efekty utrzymują się od 4 do 6 miesięcy.
- sympatektomia – zabieg chirurgiczny, który polega na przecięciu nerwów współczulnych odpowiedzialnych za potliwość dłoni. Stosowany jest bardzo rzadko i tylko wtedy, gdy problem nadpotliwości jest mocno nasilony, a inne metody zawodzą.
Jak zapobiegać poceniu się dłoni?
Nie da się ukryć, że całkowite wyeliminowanie nadpotliwości dłoni jest bardzo trudne, a w wielu przypadkach wręcz niemożliwe. Istnieje jednak kilka prostych sposobów, które mogą zmniejszyć jej nasilenie. Przede wszystkim warto unikać stresujących sytuacji oraz zadbać o regularny relaks – stres to jeden z najczęstszych wyzwalaczy pocenia. Należy też nosić przewiewne ubrania i często myć dłonie chłodną wodą, aby zmniejszyć potliwość. Powinno się również ograniczyć spożycie kofeiny, alkoholu i ostrych przypraw, które mogą nasilać problem.
Podsumowanie
Nadpotliwość to bardzo uciążliwa przypadłość, jednak da się z nią skutecznie walczyć. W pierwszej kolejności warto udać się do lekarza, żeby określić przyczynę i rozpocząć leczenie, jeśli okaże się, że jest nią choroba.
Źródła:
- R. Piotrkowska, P. Jarzynkowski, J. Książek i in., Leczenie chirurgiczne nadmiernej potliwości kończyn górnych – implikacje dla pielęgniarstwa, „Borgis – Medycyna Rodzinna” 2016, nr 3, s. 122-126.
- D. M. Wydro, Leczenie nadpotliwości dłoni i pach toksyną botulinową typu A metodą mezoporacji (A treatment of axillary and palmary hyperhidrosis by mesoporation with botulinum toxin A), https://www.researchgate.net/publication/270905006_Leczenie_nadpotliwosci_dloni_i_pach_toksyna_botulinowa_typu_A_metoda_mezoporacji_A_treatment_of_axillary_and_palmary_hyperhidrosis_by_mesoporation_with_botulinum_toxin_A (dostęp: 18.04.2025 r.).
- A. Przystupa, A. Kowal, J. Mosiewicz i in., Hyperhydroza – objawy, diagnostyka i leczenie na podstawie opisu przypadku, „Medycyna Ogólna” 2007, vol. 13, nr 42, s. 311-316.
- M. Stanišić, M. Winckiewicz, R. Staniszewski i in., Torakoskopowa sympatektomia piersiowa w leczeniu nadpotliwości kończyn górnych – poprawa jakości życia, czy przywrócenie możliwości zarobkowania? Możliwy dylemat orzeczniczy, „Orzecznictwo Lekarskie” 2008, vol. 5, nr 2, s. 82-85.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [06.05.2025]