Psychoterapia bywa nieocenionym wsparciem w sytuacjach, gdy zmagamy się z trudnymi emocjami, kryzysami życiowymi, zaburzeniami psychicznymi czy długotrwałym stresem. Pomaga radzić sobie z lękiem, depresją, problemami w relacjach, niską samooceną czy traumatycznymi przeżyciami. Kluczem do prawidłowego przebiegu i osiągnięcia celu terapeutycznego jest wybór odpowiedniego nurtu psychoterapii. Za jeden z bardzo skutecznych uznaje się terapię psychodynamiczną.
Terapia psychodynamiczna koncentruje się na odkrywaniu nieświadomych procesów wpływających na ludzkie emocje i zachowania. Opiera się na założeniu, że bieżące problemy często mają korzenie w doświadczeniach z przeszłości, zwłaszcza z dzieciństwa. Sprawdź, czym jest terapia psychodynamiczna, jak długo zazwyczaj trwa cały proces oraz jakie cele można osiągnąć, pracując z terapeutą w nurcie psychodynamicznym.
Z artykułu dowiesz się:
- Na czym polega psychoterapia psychodynamiczna?
- Jakie są etapy psychoterapii psychodynamicznej?
- Co jest celem terapii psychodynamicznej?
Terapia psychodynamiczna – na czym polega i jak długo trwa?
Psychoterapia psychodynamiczna to jedna z metod pracy z osobami, które cierpią z powodu różnego rodzaju problemów psychicznych. Wywodzi się ona z psychoanalizy i jest zbliżona do terapii psychoanalitycznej, zapoczątkowanej przez Sigmunda Freuda. Zakłada, że ludzkie emocje, reakcje i zachowania są kształtowane przez wewnętrzne konflikty, często wynikające z nieuświadomionych pragnień i doświadczeń z przeszłości. To właśnie te ukryte mechanizmy mogą prowadzić do lęku, depresji czy innych trudności emocjonalnych.
Terapia ta pomaga pacjentowi zrozumieć, w jaki sposób przeszłe doświadczenia kształtują jego obecne życie oraz relacje z innymi. Stopniowo zaczyna on zauważać, jak nieświadome wzorce myślenia, zachowania i wykształcone mechanizmy obronne wpływają na jego codzienne funkcjonowanie.
W całym procesie terapii psychodynamicznej bardzo ważna jest relacja z terapeutą. Dzięki dialogowi i interpretacji przeżyć, wyobrażeń oraz myśli, terapeuta psychodynamiczny szuka razem z pacjentem nowego rozumienia utartych schematów działania i ich motywów. Nie doradza jednak i nie podsuwa gotowych wzorców i rozwiązań. Towarzyszy mu podczas przywoływania różnych przeżyć psychicznych z przeszłości i wspiera w rozwiązaniu nieświadomych konfliktów. Daje pacjentowi poczucie bezpieczeństwa i komfortu zarówno w czasie powracania do traumatycznych zdarzeń, jak i wprowadzania korzystnych zmian w życiu.
Dzięki ujawnieniu i przepracowaniu trudnych wątków z przeszłości, osoba ta ma szansę lepiej zrozumieć motywację swojego postępowania w różnych sytuacjach. W ten sposób może poprawić swoje samopoczucie, ogólny stan psychiczny i budować prawidłowe relacje z innymi osobami.
Długość terapii psychodynamicznej zależy od wielu czynników, takich jak chociażby rodzaj i stopień złożoności problemów czy możliwości pacjenta w zakresie pracy nad sobą. W przeciwieństwie do terapii krótkoterminowych (np. terapii poznawczo-behawioralnej), terapia psychodynamiczna często trwa dłużej – od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Sesje zazwyczaj odbywają się 1-2 razy w tygodniu.
Psychoterapia psychodynamiczna – kto może z niej skorzystać?
Terapia psychodynamiczna pomaga pacjentom, którzy cierpią z powodu zaburzeń osobowości, nastroju, zaburzeń odżywiania, lękowych oraz syndromu stresu pourazowego (PTSD). Podejście psychodynamiczne stosuje się także u osób z uzależnieniami, zachowaniami obsesyjno-kompulsyjnymi czy osobowością borderline.
W niektórych przypadkach pomaga również uporać się z depresją. Zazwyczaj w takich sytuacjach jednocześnie prowadzona jest farmakoterapia pod opieką lekarza psychiatry. Połączenie stosowania leków z psychoterapią może znacznie poprawić jakość funkcjonowania pacjenta na co dzień i w relacjach społecznych.
Leczenie w podejściu psychodynamicznym mogą rozważyć także osoby, które doświadczyły traumatycznych przeżyć, takich jak:
- śmierć rodziców lub innych bliskich osób,
- porzucenie przez rodziców lub opiekunów,
- alkoholizm rodziców lub opiekunów,
- molestowanie seksualne.
Terapia psychodynamiczna – etapy
Terapia psychodynamiczna to długotrwały proces, który składa się z kilku etapów. Chociaż każda relacja pacjent-terapeuta jest unikalna, to jednak poszczególne fazy są wspólne dla pracy w nurcie psychodynamicznym. Wyróżnia się:
- etap diagnostyczny (początkowy) – terapeuta stara się stworzyć pacjentowi jak najlepsze warunki do mówienia o trudnych, traumatycznych przeżyciach i pracy nad sobą. Diagnozuje również główny problem psychiczny i wspólnie z pacjentem określają cele terapii.
- etap eksploracji i identyfikacji – analiza skojarzeń, myśli snów, a także przenoszenia uczuć wobec ważnych bliskich z dzieciństwa na innych lub terapeutę. Pacjent uczy się rozumieć, jak przeszłość i trudne wydarzenia wpłynęły na jego obecne sposoby działania.
- etap żałoby – przeżywanie sytuacji, gdy stopniowo burzą się budowane dotychczas obrazy innych. Pacjent zaczyna rozumieć, że były one nierealistyczne, co często wiąże się z silnymi emocjami.
- etap pracy nad zmianą – pacjent zauważa swoje problemy i rozumie, skąd się biorą. Stara się radzić sobie z emocjami i trudnymi sytuacjami w inny sposób, co jest zdrowsze dla jego psychiki.
- etap końcowy – pacjent wraz z terapeutą podsumowują wypracowane zmiany i omawiają co robić dalej, aby utrzymać osiągnięte rezultaty.
W niektórych przypadkach terapeuci spotykają się z pacjentami jeszcze po zakończeniu procesu terapii, aby zapewnić im wsparcie. Są to jednak dużo rzadsze sesje, niż w przypadku terapii psychodynamicznej.
