Matcha – czym jest? Poznaj dobroczynne właściwości japońskiej herbaty!
Zielona herbata to jeden z najpopularniejszych napojów, który jednocześnie zyskał uznanie ze względu na swoje właściwości. Jest nie tylko orzeźwiającym naparem, ale również źródłem wielu substancji wspierających organizm. Jej regularne spożywanie może wspomóc odchudzanie, poprawić koncentrację i wspierać układ odpornościowy. Dzięki zawartości antyoksydantów, takich jak polifenole i katechiny, zielona herbata chroni organizm przed szkodliwymi wolnymi rodnikami.
Ostatnimi czasy coraz więcej osób sięga po napoje na bazie matchy. Sproszkowana zielona herbata matcha nie tylko dodaje energii i poprawia procesy myślowe, ale także wspomaga metabolizm. W ten sposób sprzyja dbaniu o prawidłową masę ciała. Poznaj dobroczynne właściwości tej japońskiej herbaty i dowiedz się, dlaczego warto włączyć ją do swojej codziennej diety.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest herbata matcha?
- Jakie właściwości wykazuje zielona herbata matcha?
- Jak przygotować matchę i matcha latte?
Co to jest matcha?
Popularna matcha to nic innego, jak japońska sproszkowana zielona herbata. W odróżnieniu od tradycyjnych zielonych herbat liściastych, matcha powstaje poprzez zmielenie całych, młodych liści krzewu herbacianego (Camellia sinensis). Wcześniej rosną one w kontrolowanym zacienieniu, aby zwiększyć zawartość chlorofilu i aminokwasów. To właśnie dzięki temu zabiegowi matcha ma tak intensywny zielony kolor.
Z krzewów pozyskuje się herbatę liściastą tencha, której liście następnie są mielone w żarnach na drobny proszek. Jest to dość czasochłonne i wymaga sporej precyzji, aby uzyskać niewielkie drobinki matchy.
Pijąc sproszkowaną herbatę można w pełni korzystać z jej cennych właściwości, w przeciwieństwie do tradycyjnych naparów z liści, gdzie zostają one oddzielone od napoju.
Herbata matcha – właściwości zdrowotne
Herbata matcha ceniona jest na całym świecie, szczególnie ze względu na jej oryginalny smak oraz właściwości. Zawdzięcza je substancjom, które wchodzą w jej skład. Są to:
- antyoksydanty – wyjątkowo silnym przeciwutleniaczem jest EGCG – pochodna katechiny. Zapobiega ona namnażaniu komórek nowotworowych, dzięki czemu zmniejsza ryzyko zachorowania na raka. Antyoksydanty neutralizują wolne rodniki, które przyczyniają się do przedwczesnego starzenia organizmu.
- kofeinę – w herbacie matcha jest jej nieco mniej niż w kawie, dlatego może być doskonałą alternatywą dla małej czarnej w godzinach popołudniowych. Ma działanie pobudzające organizm, dlatego aktywuje energię i łagodzi objawy zmęczenia.
- l-teaninę – to aminokwas wspierający prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Pomaga łagodzić stres i napięcie, normalizuje ciśnienie krwi oraz korzystnie wpływa na pamięć i koncentrację.
- witaminy i minerały – matcha to naturalne źródło witamin A, E i C oraz potasu, wapnia, żelaza i cynku. To składniki niezbędne do prawidłowego działania wielu narządów w organizmie i zachowania odporności.
Roślinne substancje aktywne zawarte w herbacie matcha wspierają także proces odchudzania. Przyspieszają metabolizm, regulują stężenie cukru we krwi i redukują poziom triglicerydów. Chronią w ten sposób przed rozwojem cukrzycy oraz nadciśnienia tętniczego.
Jak parzyć herbatę matcha? Przygotowanie matchy
Prawdziwa japońska sproszkowana zielona herbata najczęściej parzona jest w tradycyjny sposób, znany w Kraju Kwitnącej Wiśni od setek lat. Miłośnicy naparów biorą wówczas udział w kameralnej ceremonii herbacianej prowadzonej zwykle przez gospodarza domu.
Żeby zaparzyć matchę zgodnie z azjatycką recepturą, potrzebny jest specjalny zestaw. W jego skład wchodzi czarka matchawan, bambusowa łyżeczka chashaku do odmierzania matchy i miotełka chasen do jej spieniania. Niezbędne jest również sitko, które pozwala usunąć grudki z napoju.
Pamiętaj jednak, że aby przygotować smaczną matchę w domowych warunkach nie musisz zamawiać całego zestawu do tradycyjnego parzenia. Z powodzeniem zastąpisz go zwykłą filiżanką, łyżeczką i sitkiem do zaparzania herbaty.
Zielona herbata matcha – tradycyjne parzenie
Tradycyjne parzenie zielonej herbaty matcha to element japońskiej ceremonii herbacianej chanoyu. Dominuje w niej spokój, harmonia i uważność, dlatego osoba, która ją przeprowadza celebruje każdą czynność. Cały rytuał, choć prosty, ma głęboki wymiar duchowy i estetyczny, dlatego może trwać nawet kilka godzin.
Wszystko zaczyna się od dokładnego przesiania sproszkowanej herbaty przez drobne sitko, aby rozdrobnić grudki i uzyskać gładką konsystencję. Odmierzoną ilość proszku (zwykle 1-2 łyżeczki) umieszcza się w czarce lub miseczce, a następnie zalewa gorącą, ale nie wrzącą wodą. Do mieszania używa się specjalnej bambusowej miotełki (chasen). Przy jej pomocy mistrz ceremonii energicznie roztrzepuje matchę do momentu, aż jej konsystencja stanie się gładka i lekko pienista. Wówczas zielona matcha jest gotowa do picia.
Herbata matcha – jak przygotować ją poza ceremonią?
Przygotowanie herbaty matcha poza ceremonią jest znacznie prostsze. Wciąż jednak wymaga kilku podstawowych kroków, aby uzyskać odpowiednią konsystencję oraz smak napoju. Od czego zacząć? Rozpocznij od przesiania proszku matcha przez drobne sitko (może być nawet od zaparzacza), aby uniknąć grudek. Następnie, do filiżanki wlej gorącą wodę o temperaturze około 70-80°C, żeby nie zaburzyć delikatnych aromatów i właściwości herbaty. Ilość proszku i wody możesz dostosować do swoich preferencji smakowych, w zależności od tego, jaką intensywność naparu chcesz uzyskać.
Użyj małej trzepaczki lub nawet blendera ręcznego, aby dobrze wymieszać herbatę. Pij, kiedy stanie się gładka i pienista.
Matcha latte – popularny napój w Twojej własnej kuchni
Prawdziwa matcha tradycyjnie parzona nie każdemu przypadnie do gustu ze względu na specyficzny smak. Jeśli jednak chcesz czerpać korzyści ze spożywania tego wyjątkowego naparu z Kraju Kwitnącej Wiśni, spróbuj matcha latte. Przygotowanie tego napoju jest bardzo proste, dlatego nie musisz zamawiać go w kawiarni – z łatwością zrobisz zielone latte w swojej własnej kuchni.
Zacznij od rozpuszczenia 1-2 łyżeczek proszku matcha w niewielkiej ilości gorącej wody (70-80°C). Rób to, dokładnie mieszając, aby uniknąć grudek. Następnie podgrzej mleko (możesz użyć tradycyjnego krowiego lub napoju roślinnego, np. migdałowego czy owsianego) i lekko spień. Dodaj je do herbaty matcha, pozostawiając na jej powierzchni lekką piankę.
Jeśli lubisz słodszy smak, rozpuść w niej odrobinę miodu lub syropu klonowego. Matcha latte to idealny napój zarówno na codzienne poranki, gdy potrzebujesz zastrzyku energii, jak i na popołudniowy relaks z ulubioną książką.
Podsumowanie
Matcha zawiera kofeinę, dlatego może być idealną alternatywą dla kawy. Zarówno parzona tradycyjnie, jak i w wersji latte, zawiera wiele cennych dla zdrowia właściwości. Picie filiżanki matchy każdego dnia to doskonały sposób na to, żeby dostarczyć organizmowi antyoksydantów i zadbać o swoje samopoczucie. Na bazie zielonego proszku przygotujesz również smaczne desery, takie jak matcha tiramisu, lody oraz panna cotta z matchą.
Źródła:
- M.Maciążek-Jurczyk, M. Maliszewska, A. Szkudlarek-Haśnik i in., Działanie profilaktyczne zielonej herbaty w chorobie wieńcowej, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2011, nr 1, s. 58-64.
- E. Kwiatkowska, Składniki herbat w zapobieganiu chorób układu krążenia, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2007, nr 2, s. 91-94.
- J. Kochman, K. Jakubczyk, J. Antoniewicz i in., Health Benefits and Chemical Composition of Matcha Green Tea: A Review, „Molecules” 2021, vol. 26, nr 1.
- S. Sokary, M. Al-Asmakh, Z. Zakaria i in., The therapeutic potential of matcha tea: A critical review on human and animal studies, „Current Research in Food Science” 2023, vol. 6.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Ostatnia aktualizacja [09.10.2024]