Dla wielu rodziców pierwsza kąpiel noworodka jest bardzo stresującym wydarzeniem. Mama i tata chcą, aby wszystkie ich działania były prawidłowe, a maluch czuł się bezpiecznie i komfortowo. Nie należy się martwić. Z czasem pielęgnacja stanie się rutynową czynnością. Pojawi się też wprawa i więcej pewności siebie. Zobacz, jak kąpać noworodka krok po kroku.
Delikatną skórę dziecka trzeba odpowiednio pielęgnować już od 1. dnia życia. Nie jest ona jeszcze w pełni wykształcona, dlatego wiele czynników zewnętrznych może spowodować jej podrażnienie. Rodzice powinni wiedzieć nie tylko, jak wygląda prawidłowa pielęgnacja dziecka, ale także czym myć noworodka i jakie akcesoria stosować. Warto pamiętać, że nie wszystkie produkty przeznaczone dla dzieci są bezpieczne i mają odpowiednią jakość.
Kiedy powinna odbyć się pierwsza kąpiel noworodka?
Noworodek jest kąpany po raz pierwszy w szpitalu. Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia powinno odbyć się to dopiero 6 godzin po porodzie. Niekiedy można umyć dziecko wcześniej – jednak musi być ono w bardzo dobrym stanie. Kąpiel odbywa się przez zanurzenie lub pod bieżącą wodą – zależy to od praktyk stosowanych na danym oddziale noworodkowym. Trwa ona nie dłużej niż 5 minut. Stosuje się do niej ciepłą wodę oraz delikatne środki myjące.
Warto pamiętać, że nie zawsze wykonuje się pierwszą kąpiel noworodka w szpitalu. Wiele osób decyduje się odłożyć tego typu pielęgnację w czasie. Zmyte zostają jedynie zabrudzenia. Dzięki temu zostaje zachowana maź płodowa, której zadaniem jest nawilżenie i ochrona skóry maluszka.
Istotne jest, kiedy powinna odbyć się pierwsza kąpiel dziecka po powrocie do domu. Nie ma jednoznacznych zaleceń. Wiele osób decyduje się na mycie noworodka jeszcze tego samego dnia. Niektórzy rodzice wolą odczekać kilka dni lub poczekać na wizytę położnej. Nie jest to błędem. Warto zapytać o rekomendację lekarza lub położną przed opuszczeniem szpitala.
W jakiej temperaturze kąpać noworodka i w co zaopatrzyć się podczas pierwszej kąpieli?
Temperatura wody odgrywa bardzo duże znaczenie przy kąpieli małych dzieci. Należy myć ciało ciepłą wodą, ale nie za gorącą. Mogłaby ona uszkodzić delikatną skórę malucha, a także niepotrzebnie go zestresować. Warto pamiętać, że kąpiel powinna odgrywać rolę nie tylko pielęgnacyjną, ale także relaksującą.
Zgodnie z zaleceniami woda do kąpieli dzieci powinna mieć temperaturę, która nie przekracza 37℃. Dopuszczalny jest zakres 34–37℃. Warto także zadbać o to, aby w pomieszczeniu było odpowiednio ciepło. Dobrze jest, gdy temperatura powietrza podczas kąpieli wynosi 21–22℃ (chociaż niektórzy zalecają, aby było to 26℃).
Akcesoria do kąpieli noworodka
Przed pierwszą kąpielą noworodka trzeba zaopatrzyć się w akcesoria do mycia. Przydatne są:
Skóra noworodka ma specjalne potrzeby. Dlatego należy kąpać dziecko przy pomocy specjalnych kosmetyków. Zalecane są tzw. emolienty. Chronią one naturalną barierę lipidową naskórka, a także są bezpieczne i nie zawierają szkodliwych substancji.
Kąpiel noworodka od A do Z
Kąpiel małego dziecka przebiega następująco:
- należy sprawdzić temperaturę wody termometrem,
- należy zanurzyć maluszka w wodzie (jedną rękę podłożyć pod plecy),
- należy obmywać jego ciałko wodą bez pocierania,
- po wyjęciu dziecka z wanienki należy otulić go miękkim ręcznikiem i przenieść na przewijak.
Kąpiel należy rozpocząć od twarzy, a zakończyć na pośladkach. Zalecane jest jednak, aby mycie buzi przeprowadzić na przewijaku.
Ważne jest też, ile powinna trwać kąpiel noworodka. Pielęgnacja nie powinna być dłuższa niż 5–10 minut. Po jej zakończeniu trzeba delikatnie osuszyć skórę (zwłaszcza w zgięciach) i włosy dziecka (bez pocierania), a następnie ubrać maluszka w wygodne ciuszki.
Jak często kąpać noworodka?
Pierwszych kąpieli noworodka nie trzeba przeprowadzać codziennie. Niegdyś zalecenia głosiły, że dziecko powinno być kąpane każdego dnia. Obecnie zaleca się, aby odbywało się to 2–3 razy w tygodniu. Zwraca się uwagę na to, że codzienna kąpiel w pierwszych tygodniach życia dziecka wpływa niekorzystnie na rozwój i funkcjonowanie skóry (staje się ona wysuszona, a tym samym wysoce podatna na uszkodzenia). Natomiast kąpiel niemowlaka w późniejszych miesiącach może odbywać się częściej.
Mimo że zaleca się zrezygnowanie z codziennego mycia dziecka, nie można zapomnieć o podstawowej pielęgnacji skóry malucha. Powinna się ona odbywać każdego dnia. Trzeba przemywać buzię, pośladki oraz miejsca zgięciowe wacikiem kosmetycznym nasączonym wodą z dodatkiem delikatnego środka myjącego. Ta czynność może odbywać się na przewijaku.
Podsumowanie
Wiedza, jak i czym kąpać noworodka jest bardzo ważna dla świeżo upieczonych rodziców. Dzięki temu skóra dziecka otrzymuje wszystko to, czego potrzebuje i jest odpowiednio chroniona. Zmniejsza się także stres mamy i taty związany z tą delikatną czynnością.
Źródła:
- J. Świetliński, Neonatologia i opieka nad noworodkiem, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
