Bóle kręgosłupa lędźwiowego mogą być spowodowane różnymi czynnikami. Najczęściej są efektem nieprawidłowej postawy podczas wielogodzinnego siedzenia przy biurku, długotrwałego stania, czy ciężkiej pracy fizycznej. Czasem jednak przyczyny bólu pleców są bardziej złożone, a ich źródłem są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego. Jednym z zespołów dolegliwości bólowych kręgosłupa może być lumbago, potocznie nazywane postrzałem.
Lumbago to nagły i ostry ból w dolnej części pleców, który może znacznie ograniczyć ruchomość i utrudnić codzienne funkcjonowanie. Przyczyny mogą być różne – od przeciążenia mięśni, przez czynniki genetyczne, aż po stany zapalne i nowotwory. Jak radzić sobie z uciążliwym bólem? Sprawdź, czym dokładnie jest lumbago i poznaj skuteczne metody łagodzenia objawów oraz zapobiegania nawrotom postrzału.
Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest lumbago?
- Jakie są najczęstsze przyczyny postrzału?
- Jak leczyć lumbago?
Czym tak właściwie jest lumbago?
Lumbago – postrzał, a inaczej heksenszus, to termin, którym określa się nagły, silny ból pleców na odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Nazwa lumbago wzięła się od łacińskiego słowa lumbalis, czyli „lędźwiowy”. Nie jest to choroba, a zespół dolegliwości bólowych w dolnym odcinku pleców. Lumbago pojawia się nagle i najczęściej jest to ból o wysokiej intensywności, dlatego nazywa się go również postrzałem.
Co ciekawe, inna nazwa lumbago – heksenszus – wywodzi się z języka niemieckiego i oznacza „strzał czarownicy”. Dawniej wierzono, że wiele dolegliwości wynika z działania czarnej magii i sił nadprzyrodzonych, dlatego uważano, że ból, który pojawia się nagle może mieć związek z urokiem lub klątwą.
Osoba, u której występuje lumbago najczęściej przybiera lekko pochyloną postawę, która jest efektem lordozy lędźwiowej – nienaturalnego wygięcia kręgosłupa w stronę brzucha i jego usztywnienia. Ból często jest tak silny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie i utrudnia poruszanie się. Tego rodzaju objawy mogą utrzymywać się od kilku dni do nawet kilku tygodni.
Zazwyczaj lumbago dotyka osoby między 30. a 50. rokiem życia, a z danych szacunkowych wynika, że aż 60-80% całej populacji doświadcza go przynajmniej raz w życiu.
Dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego pojawiają się nagle i mają charakter przeszywający. Pacjent w tym stanie odczuwa ból pochodzący z głębi ciała, który lokalizuje się w dolnej części pleców. W niektórych przypadkach promieniuje on w kierunku biodra, a także jednej lub obu kończyn dolnych. Odruchowy przykurcz mięśni przykręgosłupowych powoduje unieruchomienie tułowia. U części osób dotkniętych lumbago mogą rozwinąć się stany zapalne korzeni nerwowych, np. rwa kulszowa lub udowa.
Objawy lumbago najczęściej ustępują samoistnie, jednak bólów kręgosłupa lędźwiowego nie należy lekceważyć. Pacjenci, którzy zmagali się lub co jakiś czas cierpią z powodu postrzału, powinni zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Niezbędna jest właściwa diagnostyka, aby odnaleźć główną przyczynę bólu i wyeliminować ją u źródła, jeśli to możliwe.
Jakie mogą być przyczyny lumbago?
Lumbago może być wywołane przez wiele różnych czynników, zarówno genetycznych, jak i związanych ze stylem życia oraz stanem zdrowia. Najczęstszą przyczyną lumbago są powtarzające się schematy ruchowe, które prowadzą do przeciążenia kręgosłupa lędźwiowego. Zwykle pojawiają się przy schylaniu lub dźwiganiu ciężkich przedmiotów, dlatego na postrzał narażone są osoby pracujące fizycznie. Źródłem bólu są głównie mechaniczne uszkodzenia kręgosłupa lędźwiowego – krążki międzykręgowe (dyski), stawy międzykręgowe, mięśnie, ścięgna czy więzadła.
Inne przyczyny lumbago to także:
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
- zmiany zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa,
- brak aktywności fizycznej,
- zbyt intensywna aktywność fizyczna,
- nadwaga i otyłość,
- wady postawy,
- wady anatomiczne kręgosłupa (wrodzone i nabyte),
- przebywanie w jednej pozycji przez dłuższy czas,
- czynniki psychiczne – depresja, przewlekły stres, lęk,
- gwałtowny ruch pochylający lub skrętny tułowia,
- dyskopatia,
- dysbalans mięśniowy,
- infekcje,
- nowotwory.
Nawracające nagłe i częste bóle po gwałtownym przeciążeniu kręgosłupa są wskazaniem do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub ortopedy.
