Łojotokowe zapalenie skóry – czynniki sprzyjające
Czynników sprzyjających łojotokowemu zapaleniu skóry jest wiele, a ich połączenie może wpływać na rozwój i nasilenie objawów. Są to m.in.:
- zanieczyszczenia środowiska,
- udar i porażenie nerwu twarzowego – zwiększone wydzielanie łoju występuje po stronie z niedowładem,
- zimne i suche powietrze w okresie jesienno-zimowym – skóra staje się wówczas bardziej podatna na podrażnienia i łuszczenie.
- nieodpowiedni ubiór,
- schorzenia towarzyszące (m.in. HIV/AIDS, choroba Parkinsona, padaczka, zaburzenia psychiczne, nowotwory),
- nasilony stres – prowadzi do osłabienia naturalnych mechanizmów obronnych organizmu, co może zaostrzać objawy choroby,
- nieumiejętna pielęgnacja – u osób z łojotokowym zapaleniem skóry głowy często jest to codzienne mycie włosów nadmiernie wysuszającymi kosmetykami. Czasem chorzy unikają także stosowania odżywki w obawie przed szybszym przetłuszczeniem.
Łojotokowe zapalenie skóry – dieta
Do powstawania zmian może się także przyczyniać niewłaściwa dieta, w tym nadmiar alkoholu oraz niedobory substancji odżywczych, witamin i minerałów, np. cynku, selenu czy witamin z grupy B.
W terapii łojotokowego zapalenia skóry zaleca się unikać zwłaszcza składników, takich jak tłuszcze trans i cukry proste. Zawarte w słodyczach, wypiekach, gazowanych napojach oraz przetworzonych produktach mogą nasilać stany zapalne w organizmie. Spożywanie dużych ilości cukru prowadzi do gwałtownych wahań poziomu glukozy we krwi i często generuje zaburzenia hormonalne. Może to wywołać zwiększenie produkcji łoju, a tym samym także wzmocnić objawy ŁZS.
Z kolei dieta bogata w przeciwzapalne kwasy tłuszczowe, witaminy oraz probiotyki może wspomóc leczenie łojotokowego zapalenia skóry i łagodzić jego objawy.
Łojotokowe zapalenie skóry – leczenie
W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry zaleca się przede wszystkim stosowanie preparatów o miejscowym działaniu przeciwgrzybiczym, przeciwzapalnym i regulującym tworzenie warstwy rogowej naskórka. W przypadku zmian na skalpie (jeśli dodatkowo nie występują inne choroby skóry głowy) zastosowanie znajdują szampony, płyny, żele i kremy zawierające:
- cyklopiroksem,
- ketokonazol,
- pirytionian cynku,
- ichtiol,
- siarkę,
- dziegcie.
Jeśli zmiany chorobowe występują na skórze gładkiej, stosuje się leki z grupy tzw. pochodnych imidazolowych i glikokortykosteroidy. Najlepszą opcją leczenia wykwitów na twarzy są preparaty zawierające substancje zwane inhibitorami kalcyneuryny.
Trzeba pamiętać, że łojotokowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą. Po ustąpieniu zmian (okresie remisji) możliwy jest nawrót objawów. Epizody zaostrzenia choroby często mają miejsce w miesiącach jesienno-zimowych.
Jak leczyć łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt?
Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt pojawia się najczęściej między 2. a 10. tygodniem życia. Zazwyczaj – jak wspomniano – w postaci ciemieniuchy. Postępowanie polega wówczas na systematycznym aplikowaniu na skórę preparatów zawierających np. kwas salicylowy, mocznik, siarczek selenu czy pirytionian cynku. Nie należy jednak stosować ich bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem pediatrą lub dermatologiem. U niemowląt mogą występować też inne dermatozy, z którymi łatwo pomylić ŁZS.
Profilaktyka łojotokowego zapalenia skóry (ciemieniuchy) obejmuje również usuwanie łuski ze skóry głowy dziecka przy użyciu ściereczki lub szczotki do włosów dla niemowląt. Jeśli pielęgnacja jest prawidłowa, objawy ŁZS mijają najczęściej w ciągu kilku tygodni.
W części przypadków u najmłodszych – poza owłosioną skórą głowy – zmiany w łojotokowym zapaleniu skóry mogą obejmować twarz, klatkę piersiową czy krocze. W takich sytuacjach wskazana jest konsultacja z lekarzem.
Łojotokowe zapalenie skóry a pieluszkowe zapalenie skóry u niemowląt
Łojotokowego zapalenia skóry nie należy mylić z pieluszkowym zapaleniem skóry. ŁZS u niemowląt to stan zapalny skóry związany z nadmiernym wydzielaniem łoju przez gruczoły łojowe. Z kolei pieluszkowe zapalenie skóry jest reakcją, która pojawia się w okolicy przylegania pieluchy, czyli na pośladkach, udach i okolicy genitaliów. Spowodowane jest to najczęściej długotrwałym kontaktem skóry z wilgocią, moczem i kałem, co prowadzi do podrażnienia delikatnej skóry dziecka. Przyczyną pieluszkowego zapalenia skóry u niemowląt mogą być też czynniki mechaniczne, infekcyjne czy alergia kontaktowa.
Podsumowanie
Łojotokowe zapalenie skóry to choroba przewlekła, której obecnie nie da się w pełni wyeliminować. Leczenie ma charakter objawowy i koncentruje się na łagodzeniu zmian skórnych oraz dolegliwości, jakie im towarzyszą. Chorzy, w miarę możliwości, powinni unikać czynników powodujących nasilenie objawów łojotokowego zapalenia skóry.
Źródła:
- https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/133307,rozpoznanie-i-leczenie-lojotokowego-zapalenia-skory (dostęp 16.05.2020)
- http://www.czytelniamedyczna.pl/6353,co-nowego-w-etiologii-i-terapii-lojotokowego-zapalenia-skory.html (dostęp 16.05.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170805,lojotokowe-zapalenie-skory (dostęp 16.05.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/61801,pieluszkowe-zapalenie-skory (dostęp 16.05.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/67198,lojotokowe-zapalenie-skory-u-dzieci-wyprysk-lojotokowy (dostęp 16.05.2020)
- https://podyplomie.pl/dermatologia/16975,nowosci-w-leczeniu-chorob-o-podlozu-lojotokowym (dostęp 16.05.2020)
Autorka
Małgorzata Skoczylas-Kouyoumdjian – copywriter i ekspert ds. Public Relations. O zdrowiu pisze od ponad 20 lat. Ukończyła m.in. kształcenie podyplomowe w Instytucie Żywności i Żywienia na kierunku dietetycznym. Jest mamą Rafała i żoną Krzysztofa. W wolnych chwilach czyta kryminały.
