Korzeń maca, czyli peruwiański żeń-szeń. Jak wpływa na organizm i kiedy warto go stosować?
Korzeń maca, nazywany peruwiańskim żeń-szeniem, od wieków wykorzystywany jest w medycynie naturalnej, szczególnie na terenach Ameryki Południowej. Ceniony ze względu na swoje właściwości prozdrowotne zyskuje coraz większą popularność na całym świecie zarówno jako suplement diety, jak i afrodyzjak. Korzeń maca zaliczany jest do grupy superfoods, dlatego coraz więcej osób pragnie wypróbować jego wpływ na organizm.
Peruwiański żeń-szeń to również cenny adaptogen. Roślina naturalnie występuje w wysokich górach – Andach, gdzie panują ekstremalne warunki – niskie temperatury, mocne nasłonecznienie i silny wiatr. Jest niezwykle wytrzymałą rośliną, dlatego od dawna wierzono, że wzmacnia odporność organizmu, dodaje energii i poprawia funkcje seksualne. Sprawdź, jakie właściwości skrywa korzeń maca, jak można go stosować, a kiedy lepiej zastąpić go innym naturalnym suplementem.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest korzeń maca?
- Jakie właściwości maca są najbardziej cenione?
- Jakie jest zastosowanie korzenia maca?
- Kiedy nie powinno się stosować korzenia maca?
- Jak przyjmować peruwiański żeń-szeń?
Korzeń maca (peruwiański żeń-szeń) – co to jest?
Maca (łac. Lepidium meyenii), inaczej pieprzyca peruwiańska, trawa pieprzowa czy pieprzowe ziele, to roślina, która pochodzi z wysokogórskich terenów Peru, gdzie rośnie na wysokościach przekraczających 3500 m n.p.m.
Należy do rodziny kapustowatych i jest spokrewniona z rzodkwią, kalafiorem i brokułem. Roślinę wyróżnia wysoka odporność na ekstremalne warunki środowiskowe i atmosferyczne, jakie panują w miejscu jej naturalnego występowania. Zalicza się ją do adaptogenów, czyli roślin, które wspierają organizm w radzeniu sobie ze zmianami środowiskowymi, głównie stresem i pomagają utrzymać równowagę. Maca ma działanie pobudzające i wiele innych właściwości, dlatego sporo osób sięga po suplementy z jej dodatkiem.
Jadalną częścią maki jest korzeń przypominający niewielką rzodkiewkę o beżowym zabarwieniu i lekko orzechowym smaku. W aptece znajdziesz tabletki i kapsułki z wyciągiem roślinnym lub sproszkowany korzeń, który można dodawać do zup, sałatek, napojów, jogurtów czy koktajli.
Korzeń maca – właściwości
Maca to roślina bogata w wiele cennych składników przyczyniających się do poprawy zdrowia i ogólnego samopoczucia. Zawiera witaminy z grupy B, witaminy C i E, aminokwasy, minerały (żelazo, potas, wapń, cynk) oraz związki polifenolowe. Substancje te wspierają organizm na różnych płaszczyznach – wykazują działanie adaptogenne.
Przede wszystkim korzeń maca ceniony jest za swoje właściwości antyoksydacyjne. Witaminy C i E są silnymi przeciwutleniaczami, które neutralizują wolne rodniki odpowiedzialne za nowotworzenie oraz szybsze starzenie komórek.
Korzeń maca zwiększa zawartość wapnia w organizmie i stymuluje przyrost masy kostnej oraz wzmocnienie tkanki kostnej. Z tego względu mogą po niego sięgać osoby zagrożone rozwojem osteoporozy. Co ciekawe, maca może wspierać również układ hormonalny w okresie menopauzy, łagodząc uciążliwe dolegliwości z nią związane (uderzenia gorąca, spadek libido, migreny).
Z kolei u mężczyzn substancje zawarte w korzeniu maki są odpowiedzialne za poprawę płodności – zwiększają produkcję spermy i ruchliwość plemników.
Maca wpływa także na pobudzenie organizmu, redukcję zmęczenia i poprawę koncentracji, dlatego bywa stosowana jako naturalna alternatywa dla kofeiny.
Maca – zastosowanie
Suplementy diety z wyciągiem z korzenia maki polecane są szczególnie seniorom (o ile nie istnieją przeciwwskazania do zażywania) oraz kobietom w okresie przekwitania. Maca dostarcza organizmowi cennych witamin i minerałów, które wzmacniają kości i pomagają zapobiegać osteoporozie.
Tabletki, kapsułki oraz zmielony korzeń bywają również wsparciem w okresie klimakterium, ponieważ maca łagodzi skutki menopauzy i wspiera układ nerwowy. Wyciąg z tej rośliny dodaje energii, zwiększa witalność i wytrzymałość organizmu. Stosowany jest głównie jako adaptogen wspomagający zwłaszcza w okresach intensywnej pracy fizycznej i umysłowej.
Coraz częściej maca przyjmowana jest także przez sportowców i osoby aktywne fizycznie – nie tylko ze względu na działanie pobudzające, ale także pozytywny wpływ na regenerację.
Korzeń maca – przeciwwskazania i skutki uboczne suplementacji
Suplementy diety z ekstraktem z korzenia maki uznawane są za bezpieczne i dość dobrze tolerowane (szczególnie te bez sztucznych konserwantów) przez większość organizmów. Jednak jak w przypadku wielu innych substancji roślinnych, tu także istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania. Należy do nich zwłaszcza niedoczynność tarczycy, ponieważ maca jest naturalnym źródłem glukozynolanów hamujących wychwyt jodu. Osoby cierpiące z powodu chorób tarczycy powinny więc skonsultować suplementację z lekarzem jeszcze przed jej rozpoczęciem.
Innym przypadkiem, w którym warto zachować ostrożność, jest stan zapalny gruczołu krokowego – substancje zawarte w żeń-szeniu peruwiańskim mogą nasilać objawy u mężczyzn z problemami prostaty.
Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki na stałe lub chorujesz na schorzenia przewlekłe, porozmawiaj ze swoim lekarzem, zanim sięgniesz po suplement z korzeniem maki. Może on wpływać na działanie niektórych preparatów, np. stosowanych w leczeniu nadciśnienia czy depresji.
Maca to roślina o właściwościach pobudzających, dlatego nie powinno się jej spożywać na noc (u niektórych osób powoduje problemy ze snem). Zaleca się także odstawienie suplementów z korzeniem maki na czas ciąży i karmienia piersią.
Do działań niepożądanych związanych z zażywaniem suplementów z wyciągiem z maki zalicza się głównie bóle głowy i dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (szczególnie jeśli preparat przyjmowany był na pusty żołądek). Pojawiają się one zazwyczaj przy stosowaniu zbyt dużych dawek maki.
Korzeń maca – dawkowanie
W przypadku korzenia maca dawkowanie zależy od formy wybranego suplementu. Przyjmuje się, że jest to ok. 1-3 g wyciągu z maki na dobę. Zanim jednak zaczniesz go stosować, przeczytaj dokładnie dołączoną przez producenta ulotkę oraz informacje zawarte na opakowaniu. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości – poproś lekarza o wskazówki związane z wyborem suplementu lub dawkowaniem.
Kapsułki i tabletki z żeń-szeniem peruwiańskim najlepiej przyjmować wraz z posiłkiem. Z kolei sproszkowany korzeń można dodawać do smoothie, jogurtów, owsianek lub wody. Suplement diety zaleca się przechowywać w suchym, zaciemnionym miejscu, niedostępnym dla małych dzieci.
Podsumowanie
Korzeń maca, czyli żeń-szeń peruwiański, to naturalny adaptogen o bardzo szerokim zastosowaniu. Substancje w nim zawarte wspierają układ hormonalny, poprawiają ogólne samopoczucie, dodają energii i wspomagają poprawę płodności oraz zwiększają libido u kobiet i mężczyzn. Maca jest również korzystna dla zdrowia kości – uzupełnia poziom wapnia, co może przyczynić się do przyrostu masy kostnej i wzmocnienia kości. Żeby zadbać o bezpieczeństwo stosowania, należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji i nie przekraczać zalecanych dawek suplementu.
Źródła:
- J. Lutomski, Maca – żywność energetyzująca czy lek?, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2001, nr 2-3, s. 15-17.
- K. Mikzińska, I. Matławska, Znaczenie ziół w zaburzeniach seksualnych, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2007, nr 1, s. 13-19.
- H. Ostrowski-Meissner, W. Kapczyński, A. Mścisz i in., Próba zastosowania Maca (Lepidium peruvianum) u kobiet w okresie wczesnej postmenopauzy, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2003, nr 1, s. 19-27.
- N. da Silva Leitão Peres, L. Cabrera Parra Bortoluzzi, L.L. Medeiros Marques i in., Medicinal effects of Peruvian maca (Lepidium meyenii): a review, „Food & Function” 2020, nr 11, s. 83-92.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [09.06.2025]