Koronawirus z Wuhan (SARS-CoV-2) wywołujący chorobę COVID-19 jest wirusem osłonkowym z rodziny koronawirusów, których głównymi nosicielami są ssaki i ptaki. Ludzkie koronawirusy odpowiedzialne są za około 10-20% przeziębień. Większość infekcji ma lekki charakter, niezagrażający życiu, jednak czasami pojawia się odmiana mogąca stanowić zagrożenie. Takimi koronawirusami były SARS i MERS, a obecnie również SARS-CoV-2 odpowiedzialny za epidemię w Chinach, która szybko rozprzestrzeniła się na cały świat.
Z artykułu dowiesz się:
- Czy koronawirus z Wuhan to pierwszy tego typu wirus?
- Jakie są objawy koronawirusa i jak dochodzi do zakażenia?
- Jak przenosi się koronawirus?
- Jak wypada koronawirus z Wuhan na tle innych koronawirusów?
- Czy można uchronić się przed zachorowaniem na koronawirusa?
Koronawirus z Wuhan – to nie pierwszy tego typu wirus
Ludzkie koronawirusy zidentyfikowano już w latach 60. ubiegłego wieku. Nazwa "koronawirus" nawiązuje do charakterystycznego wyglądu wirusów pod mikroskopem elektronowym – przypominają otoczoną kolcami koronę.
Przez dekady koronawirusy były kojarzone głównie z łagodnymi infekcjami, jednak pojawienie się groźniejszych szczepów, takich jak SARS-CoV w 2002 roku, MERS-CoV w 2012 roku czy SARS-CoV-2 w 2019 roku, zwróciło uwagę świata na ich potencjał do wywoływania poważnych epidemii.
Obecnie wyróżnia się:
- alfa-koronawirus 229E (HCoV 229E),
- beta-koronawirus OC43 (HCoV OC43),
- beta-koronawirus SARS (SARS CoV Urbani) – czyli wirus sars odpowiedzialny za epidemię z 2002-2003 roku.
- alfa-koronawirus NL63 (HCoV NL63),
- beta-koronawirus HKU1 (HCoV HKU1),
- koronawirus bliskowschodniego zespołu oddechowego – wirus MERS (MERS-CoV),
- beta-koronawisus SARS-CoV-2 – odpowiedzialny za niedawną pandemię. To właśnie on wywołuje chorobę COVID-19.
Koronawirusy charakteryzują się dużym zróżnicowaniem, szybkim rozprzestrzenianiem się i możliwością występowania rekombinacji genetycznych oraz mutacji. Te cechy sprawiają, że wirus tego typu może być potencjalnie niebezpieczny dla zdrowia publicznego.
Koronawirus – objawy. Jak dochodzi do zarażenia?
Objawy zachorowania na koronawirusa z Wuhan są typowe dla infekcji wirusowych: gorączka, kaszel, duszności, złe samopoczucie, ból gardła, bóle mięśni, ból w klatce piersiowej.
U niektórych osób, głównie starszych oraz chorych i z osłabionym układem odpornościowym, schorzenie może mieć ciężki przebieg. W takich przypadkach objawy choroby rzadko bywają łagodne. Najczęściej wiąże się ona z zapaleniem płuc, problemami z oddychaniem, niewydolnością krążenia oraz innymi groźnymi powikłaniami mogącymi doprowadzić do zgonu. Na ciężki przebieg choroby narażeni są zwłaszcza pacjenci ze schorzeniami przewlekłymi, takimi jak: cukrzyca, nowotwory, nadciśnienie czy choroby układu krążenia.
Według Światowej Organizacji Zdrowia WHO ciężka postać zakażenia 2019-nCoV występuje u około 18% chorych, u których potwierdzono infekcję, a około 2% chorych umiera. To wartość zbliżona do śmiertelności w wyniku grypy: 0,1-0,5% (umiera 1 do 5 na 1000 osób, które zachorowały), a 90% zgonów występuje u osób w podeszłym wieku (po 60. r.ż).
Koronawirus z Wuhan charakteryzuje się niską śmiertelnością, jednak to nie śmiertelność jest czynnikiem zagrożenia, a szybkość, z jaką wirus się przenosi . Ta cecha zwiększa ryzyko mutacji wirusa i pojawienia się groźniejszych odmian.
Do zakażenia koronawirusem najprawdopodobniej dochodzi w analogicznym mechanizmie jak do infekcji wirusami typowymi dla przeziębienia lub grypy, tj. drogą kropelkową, poprzez bezpośredni kontakt lub przeniesienie wirusów w okolicę ust lub nosa. Zakażenie wirusem SARS-CoV-2 możliwe jest np. w sytuacji, gdy dotykamy ręką skażonego przedmiotu, a następnie przykładamy ją do twarzy. Niezbędny jest przy tym kontakt z nosicielem lub przebywanie w miejscu, w którym znajdują się chore osoby. Nie ma natomiast możliwości zarażenia się wirusem na odległość np. odbierając paczkę z Chin, ponieważ koronawirus szybko ginie poza ustrojem nosiciela.
Problemem w przypadku niedawnej epidemii było głównie to, że zarówno ciężkie, jak i łagodne objawy koronawirusa pojawiają się między 2. a 14. dniem po zakażeniu, ale nosiciel może być źródłem infekcji nawet wtedy, gdy nie wykazuje żadnych objawów. To bardzo niebezpieczna sytuacja, która sprzyjała szybkiemu rozprzestrzenianiu się choroby. Ogniska koronawirusa wykrywano już nie tylko w Chinach, infekcja rozniosła się po Azji, po czym trafiła do Europy. W USA także odnotowano mnóstwo przypadków zachorowań – wszystko przez łatwość z jaką wirus migruje.
Koronawirus – przenoszenie
Tego typu wirusy występują u wielu gatunków ptaków oraz ssaków, a niektóre z nich mogą przenosić się ze zwierząt na ludzi, a czasami również w drugą stronę tj. z ludzi na zwierzęta. Światowa Organizacja Zdrowia informuje, że na ten moment nie ma dowodów na to, że koronawirus SARS-CoV-2 u psa lub kota może być przyczyną dalszych zakażeń wśród ludzi.
Okazuje się jednak, że czasem pupile zarażają się chorobą od swoich właścicieli. Z badań przeprowadzonych przez naukowców z Holandii i Kanady wynika, że ok. 20-60% zwierząt domowych zostało zakażonych poprzez kontakt (najczęściej spanie w jednym łóżku) ze swoim chorym opiekunem. U zarażonych zwierząt zwykle nie pojawiają się objawy COVID-19, a jeśli już, są one łagodne.
W świetle tych informacji warto zachować ostrożność – nie wiadomo czy zmutowany wirus nie zyska zdolności ponownego zarażenia człowieka. Należy dbać higienę rąk każdorazowo przed i po kontaktem z pupilem i pamiętać o zachowaniu dystansu na tyle, na ile to możliwe. Nie ma jednak obowiązku izolacji w przypadku zachorowania właściciela.
