Pasożyty mogą wywoływać wiele objawów, które często bywają mylone z innymi schorzeniami. U dorosłych obecność pasożytów w organizmie może manifestować się zarówno w łagodny, jak i bardzo uciążliwy sposób, wpływając na układ pokarmowy, stan skóry, a nawet samopoczucie. Jeśli nieproszeni goście pojawią się w organizmie, konieczne będzie odrobaczanie – terapia ukierunkowana na pozbycie się pasożytów.
Pasożyty to nie tylko problem wieku dziecięcego – mogą zaatakować również organizm osoby dorosłej. Powodują nie tylko dolegliwości pokarmowe, ale również przewlekłe zmęczenie czy problemy ze snem. Sprawdź, jakie objawy zwiastują choroby pasożytnicze oraz jak z nimi walczyć, żeby skutecznie je wyeliminować.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym objawia się obecność pasożytów w organizmie i jak dochodzi do zakażenia?
- Jak usunąć pasożyty ludzkie z organizmu?
- Na czym polega profilaktyka chorób pasożytniczych?
Czym są choroby pasożytnicze?
Choroby pasożytnicze to grupa schorzeń wywoływanych przez pasożyty, czyli organizmy, które żyją kosztem innego organizmu, nazywanego żywicielem. Ciało człowieka może być dla nich miejscem do rozwoju oraz źródłem pożywienia, co najczęściej prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia nosiciela. Pasożyty (w zależności od rodzaju i gatunku) mogą zająć niemal każdą część ludzkiego ciała. Bytując w poszczególnych organach, stopniowo je uszkadzają. Ponadto wiele z nich wytwarza szkodliwe wydzieliny, które sprzyjają rozwojowi alergii, stanów zapalnych, a nawet anemii.
Warto jednak wiedzieć, że z obecnością pasożytów w organizmie nie zawsze wiąże się występowanie określonych objawów. Część pacjentów może zacząć je odczuwać dopiero wtedy, gdy z jakiegoś powodu dojdzie do obniżenia odporności.
Chorobami pasożytniczymi można się zarazić poprzez:
- spożycie skażonej wody,
- przyjęcie zanieczyszczonego pokarmu,
- kąpiel w zbiornikach wodnych, w których bytują pasożyty,
- kontakt ze zwierzętami domowymi,
- kontakt z odchodami,
- kontakt z zakażoną osobą.
Pasożyty ludzkie najczęściej występujące w Polsce
W naszym kraju najwięcej chorób pasożytniczych wywołują:
- owsiki – owsica jest bardzo popularną chorobą pasożytniczą. Występuje szczególnie wśród dzieci, które nie dbają o przestrzeganie podstawowych zasad higieny i często biorą do ust dłonie, zabawki lub inne przedmioty. Do zakażenia dochodzi w wyniku połknięcia jaj owsików, które są bardzo lekkie i mogą znajdować się na pościeli, bieliźnie, odzieży, a przez to także pod paznokciami. Dorośli jednak również są narażeni na owsicę, choć najczęściej to właśnie dziecko „przynosi” chorobę do domu ze żłobka, przedszkola lub szkoły. Głównymi objawami choroby u dorosłych są: świąd okolic odbytu (zwłaszcza w porze nocnej), bóle brzucha oraz brak apetytu. Często jednak owsica przebiega bezobjawowo.
- Giardia lamblia – lambliozę (giardiozę) wywołuje pierwotniak Giardia lamblia, który lokalizuje się w obrębie dwunastnicy oraz jelita cienkiego. Źródłem zakażeń są zwykle zainfekowane odchodami zbiorniki wodne – picie z nich lub korzystanie z wody do mycia naczyń to prosty sposób na przeniesienie pasożytów do organizmu. Lamblioza może przebiegać bez wyraźnych objawów, jednak u części pacjentów powoduje biegunki, reakcje alergiczne, niedokrwistość lub żółtaczkę. Nieleczona lamblioza przyczynia się do poważnych problemów z wchłanianiem substancji odżywczych, a przez to prowadzi do wyniszczenia organizmu.
Warto również wspomnieć o pasożytach bytujących na skórze człowieka, którymi można zarazić się przez kontakt z nosicielem lub korzystanie z zainfekowanych akcesoriów, np. pościeli czy przedmiotów higienicznych. To m.in. wszawica oraz świerzb. W ich przypadku nie jest jednak konieczne odrobaczanie ludzi. Do zwalczania pasożytów tego rodzaju stosuje się preparaty o działaniu miejscowym.
Jak przebiega odrobaczanie ludzi dorosłych?
Choć człowiek narażony jest nawet na kilkaset chorób pasożytniczych, to jednak profilaktyczne rutynowe odrobaczanie dzieci i dorosłych nie jest zalecane. Leki, które mają właściwości przeciwpasożytnicze stosuje się wyłącznie wtedy, gdy lekarz uzna, że istnieją ku temu wskazania.
Podstawą może być zarówno dokładny wywiad medyczny i oględziny ciała np. okolicy odbytu – w ten sposób stwierdza się chociażby owsicę. Wysoką skuteczność w jej leczeniu wykazuje pyrantel, dostępny w aptece bez recepty. Substancja ta oddziałuje na układ nerwowy pasożytów – doznają porażenia i są wydalane z organizmu. Niestety nie działa na larwy migrujące w tkankach ani na jaja, dlatego kurację pyrantelem należy po czasie powtórzyć.
Jeśli choroby pasożytniczej nie da się zdiagnozować podczas wizyty w gabinecie lekarskim, internista może skierować pacjenta na badania laboratoryjne oraz obrazowe. Przy podejrzeniu obecności pasożytów w układzie pokarmowym człowieka standardem diagnostycznym są badania kału oraz wymazy z okolicy odbytu. Bardzo pomocna bywa również diagnostyka obrazowa przewodu pokarmowego – kolonoskopia oraz gastroskopia. Badania te umożliwiają nie tylko wykrycie pasożytów, ale również innego źródła dolegliwości, jeśli okaże się, że nie są wywołane przez pasożyty.
W przypadku gdy lekarz podejrzewa zakażenie konkretnym rodzajem pasożyta, może skierować pacjenta na badanie krwi.
Po otrzymaniu diagnozy parazytozy internista dobiera leki, na które wrażliwe są poszczególne pasożyty. Kuracja może trwać od kilku dni do nawet kilku tygodni w zależności od zaawansowania rozwoju pasożytów oraz ich rodzaju. Pacjent oprócz zażywania leków powinien przestrzegać zaleceń lekarskich, takich jak unikanie jedzenia surowego mięsa, spożywania alkoholu czy dbanie o higienę.
Domowe sposoby, czyli naturalne odrobaczanie – czy warto?
Wiele mówi się także o naturalnym usuwaniu pasożytów z organizmu. Nie powinno się jednak przyjmować żadnych ziół bez konsultacji z lekarzem. Wiele preparatów jedynie łagodzi dolegliwości wywołane aktywnością pasożytów, ale nie eliminuje problemu w pełni. Jeśli chcesz zastosować ziołową kurację, zapytaj swojego lekarza jakie naturalne preparaty możesz stosować.
