Współcześnie zdrowie intymne kobiet nie jest już tematem tabu. Coraz częściej mówi się o tym, jak o nie zadbać i czego unikać, żeby nie naruszyć prawidłowej mikroflory pochwy. Prawidłowe pH pochwy pozwala zapobiegać rozwojowi wielu infekcji intymnych, które zazwyczaj wiążą się z odczuwaniem uciążliwych dolegliwości, takich jak świąd, pieczenie pochwy czy nieprzyjemny zapach.
Regularne monitorowanie stanu mikroflory pochwy jest istotnym elementem dbania o zdrowie intymne kobiety. Test na pH pochwy pozwala wykryć ewentualne zaburzenia równowagi mikroflory, które mogą prowadzić do infekcji. Sprawdź jak przygotować się do badania pH pochwy, jak prawidłowo wykonać taki test i co oznaczają uzyskane wyniki. Dowiedz się, jakie kroki należy podjąć, by odpowiednio zareagować na wszelkie nieprawidłowości.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest pH pochwy?
- Jaki powinien być prawidłowy poziom pH w pochwie?
- Na czym polega badanie pH pochwy?
Co to jest pH pochwy?
Środowisko pochwy nie jest wolne od mikroorganizmów – zasiedlają je miliony bakterii, jednak w prawidłowych warunkach powinny być to pałeczki szczepów Lactobacillus vaginalis, czyli bakterie kwasu mlekowego. To przyjazne drobnoustroje, które rozkładają glikogen z nabłonka pochwy do kwasu mlekowego. Dzięki temu chronią błony śluzowe przed namnażaniem nieprzyjaznych bakterii, wywołujących infekcje okolic intymnych – zarówno pochwy i sromu, jak i choroby szyjki macicy, endometrium czy jajników.
Czym jest pH? Ten zagadkowy skrót pochodzi od terminu pondus Hydrogennii i wskazuje jak kwaśny lub zasadowy jest dany roztwór. Skala pH obejmuje zakres od 0 do 14. Im wyższe pH, tym bardziej jest zasadowy, a im niższe – kwasowy (obojętne pH wynosi 7 i znajduje się dokładnie na środku skali). Naturalne pH pochwy zdrowej kobiety jest kwasowe. Specyficzne warunki, jakie panują w pochwie mają za zadanie uniemożliwić rozwój szkodliwych mikroorganizmów. To naturalna bariera powstrzymująca infekcje bakteryjne – jeśli dojdzie do jej naruszenia, wzrasta ryzyko zakażenia.
W ciągu całego życia kobiety pH pochwy się zmienia – u dziewczynek przed okresem dojrzewania oraz u kobiet po menopauzie najczęściej jest nieco wyższe. Warto jednak wiedzieć, że na kondycję mikroflory pochwy wpływa wiele czynników, które zaburzają odczyn wydzieliny pochwowej, zwiększając w ten sposób podatność na infekcje intymne. Są to najczęściej:
- cukrzyca,
- niewłaściwa higiena intymna,
- stosowanie różnych kosmetyków,
- zaburzenia odporności organizmu,
- zaburzenia gospodarki hormonalnej,
- ciąża,
- menopauza,
- zaburzenia tolerancji glukozy,
- zabiegi ginekologiczne wewnątrz pochwy,
- alergie,
- długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
- przyjmowanie niektórych leków (antybiotyków, sterydów),
- niektóre zachowania seksualne.
Czynniki te w różnym stopniu mogą wpływać na równowagę mikrobiologiczną środowiska pochwy. Jeśli zmniejszy się ilość zasiedlających ją pałeczek kwasu mlekowego, dojdzie do podwyższenia pH w pochwie. Takie warunki są idealne do rozwoju szkodliwych drobnoustrojów, które wywołują infekcje intymne i stany zapalne, np. waginozę bakteryjną, grzybicę czy rzęsistkowicę.
Nieprawidłowe pH pochwy oraz infekcje, które są spowodowane zaburzeniami mogą również wynikać z choroby, która zaatakowała narządy rodne. Jeśli więc odczuwasz określone dolegliwości, a ponadto objawy te się nasilają, konieczna jest wizyta w poradni ginekologicznej. Lekarz wykona badanie na fotelu oraz USG i sprawdzi, czy to zaburzenia pH pochwy są główną przyczyną infekcji, czy też jakieś inne schorzenie wpłynęło na zmianę mikroflory.
Ginekolog może skierować pacjentkę także na badania laboratoryjne. Wymaz z pochwy lub szyjki macicy pozwala określić, jakie bakterie zaatakowały drogi rodne. W ten sposób można indywidualnie dopasować rodzaj leczenia, co znacznie zwiększy jego skuteczność. Wymaz nie jest bolesny, dlatego nie należy się go obawiać. Lekarz zakłada wziernik, a następnie za pomocą tzw. wymazówki pobiera materiał do badania. Po przygotowaniu próbki wysyła ją do laboratorium, gdzie prowadzona jest hodowla bakterii.
Jakie powinno być prawidłowe pH pochwy?
Prawidłowe pH pochwy wynosi od 3,6 do 4,5, co oznacza środowisko lekko kwaśne. Taki odczyn wspiera naturalną florę bakteryjną – głównie bakterie z rodzaju Lactobacillus, które odgrywają kluczową rolę w ochronie przed patogenami i utrzymaniu zdrowego ekosystemu pochwy.
Szczepy Lactobacillus produkują kwas mlekowy, który pomaga utrzymać kwaśne środowisko i zapobiega rozwojowi szkodliwych bakterii oraz grzybów. Kiedy poziom pH wzrasta powyżej 4,5, ryzyko infekcji, takich jak bakteryjne zapalenie pochwy czy grzybica, znacząco wzrasta.
Dowiedz się więcej o tym, jak przywrócić prawidłowe pH pochwy.
Jak utrzymać prawidłowe pH pochwy?
Żeby zapobiegać rozwojowi i nawrotom infekcji intymnych, należy dbać o utrzymanie właściwego pH pochwy. W tym celu zaleca się unikanie stosowania drażniących i mocno perfumowanych kosmetyków do okolic intymnych – najlepiej sięgać po delikatne środki myjące z dodatkiem kwasu mlekowego. Należy również pamiętać, że produkty te stosuje się wyłącznie do mycia zewnętrznej części krocza. Nanoszenie ich na okolice wejścia do pochwy lub ujścia cewki moczowej przyczynia się do zaburzeń naturalnego pH wydzieliny pochwowej, co zwiększa podatność na infekcje intymne. Pod żadnym pozorem nie aplikuj żelu myjącego do pochwy! W ten sposób spowodujesz podrażnienia, wysuszysz błonę śluzową i usuniesz z tego miejsca niezbędne pałeczki kwasu mlekowego.
Ważne jest także noszenie przewiewnej bielizny z naturalnych materiałów, unikanie długiego przesiadywania w wilgotnych majtkach lub kostiumie kąpielowym – to może sprzyjać rozwojowi chorobotwórczych bakterii i grzybów.
Warto również zwrócić uwagę na swój jadłospis. Duża ilość cukru w codziennej diecie także zaburza naturalną mikroflorę pochwy i prowadzi do kandydozy. Żeby temu zapobiec sięgaj po produkty bogate w probiotyki – jogurty, kefiry i kiszonki, które wspierają naturalną florę bakteryjną pochwy.
