Rezonans magnetyczny z kontrastem pozwala na dokładniejszą ocenę tkanek i narządów wewnętrznych, ponieważ są one lepiej widoczne. Jednak wiele osób obawia się podania środka cieniującego. Zupełnie niepotrzebnie. Jest to procedura charakteryzująca się wysokim poziomem bezpieczeństwa. Sprawdź, jak przygotować się do rezonansu magnetycznego z kontrastem.
Rezonans magnetyczny często jest porównywany do tomografii komputerowej. Są to dwa bardzo ważne testy diagnostyczne, które wyróżniają się dużą czułością i skutecznością w wykrywaniu różnego rodzaju nieprawidłowości. Oba z nich można rozszerzyć o podanie kontrastu. Jednak trzeba pamiętać, że tomografia komputerowa jest badaniem radiologicznym, w którym wykorzystuje się promieniowanie X. Natomiast rezonans magnetyczny opiera się na falach radiowych i polu magnetycznym. Z tego powodu nieco inne są wskazania, przeciwwskazania, a także przygotowanie do badania.
Rezonans magnetyczny z kontrastem – definicja
Rezonans magnetyczny jest metodą obrazową. Dzięki niej w sposób nieinwazyjny można uwidocznić struktury znajdujące się wewnątrz organizmu człowieka. Jest on uznawany za bezpieczny, ponieważ nie wykorzystuje promieniowania jonizującego.
Uzyskanie obrazów wnętrza ciała jest możliwe dzięki wykorzystaniu właściwości jądra atomów wodoru. Poddaje się ono działaniu pola magnetycznego i fal radiowych. Wówczas emituje fale elektromagnetyczne, które są odbierane i odczytywane przez komputer, a następnie prezentowane przy pomocy obrazu. Niekiedy wykonywany jest rezonans magnetyczny z kontrastem, który wpływa na dokładność badania.
Środki kontrastowe wykorzystywane do rezonansu magnetycznego to substancje, które wpływają na uwidocznienie badanych tkanek. Kumulują się w nich, dzięki czemu tymczasowo zmieniają ich właściwości elektromagnetyczne. Wzmacniają lub osłabiają sygnał emitowany przez komórki. W pierwszym przypadku pozwalają lepiej uwidocznić badany narząd, w drugim – sąsiednie struktury. Główną substancją środka kontrastowego może być gadolin lub związki żelaza.
Środki kontrastowe są podawane dożylnie. Dlatego pacjentowi przed badaniem zakładany jest wenflon. Zdarza się, że wstrzykuje się je miejscowo (np. bezpośrednio do stawu).
Wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego z kontrastem są różne. Badanie wykonuje się w diagnostyce i leczeniu:
- chorób układu nerwowego (m.in. stwardnienia rozsianego),
- chorób układu ruchu (np. reumatoidalnego zapalenia stawów),
- chorób nowotworowych,
- chorób laryngologicznych,
- urazów,
- stanów nagłych (np. udarów niedokrwiennych mózgu).
Badanie można wykonać niemal na każdą część ciała. Często przeprowadza się rezonans magnetyczny głowy, zatok, kręgosłupa, kolana. W niektórych przypadkach metoda ta sprawdza się lepiej niż tomografia komputerowa, ponieważ pozwala na dokładniejsze zobrazowanie trudno dostępnych struktur (mowa głównie o ośrodkowym układzie nerwowym). Jednak o tym, czy zostanie wykonany rezonans magnetyczny z kontrastem, decyduje ostatecznie radiolog (decyzja zależy m.in. od celu badania i badanego obszaru.
Jak przygotować się do rezonansu magnetycznego z kontrastem?
Przygotowania do rezonansu magnetycznego z kontrastem obejmują:
- wykonanie badań laboratoryjnych krwi,
- pozostanie na czczo na dwie godziny przed badaniem (jeżeli jest ono wykonywane w znieczuleniu: 6 godzin – dotyczy to także przyjmowania płynów),
- zgłoszenie się do placówki medycznej na 15 minut przed rozpoczęciem badania.
Warto przynieść ze sobą wyniki wcześniejszych badań obrazowych. Zaleca się ubrać w luźne i wygodne ubranie bez metalowych elementów. Należy również zrezygnować z biżuterii i zegarków.
Badania przed podaniem kontrastu
Najważniejszy jest test laboratoryjny krwi, który pozwala ocenić poziom kreatyniny. Wynik jest ważny przez miesiąc. Osoby ze skłonnościami do alergii mogą zdecydować się na wykonanie próby alergicznej. Należy to skonsultować z lekarzem.
Jak długo organizm oczyszcza się z kontrastu?
Wydalenie środków kontrastowych z organizmu ma miejsce w ciągu kilkunastu godzin. Cały proces można wesprzeć poprzez spożywanie dużej ilości płynów.
Środek kontrastowy używany przy rezonansie magnetycznym jest bezpieczny. Jednak zdarzają się skutki uboczne. Są to m.in. nerkopochodne włóknienie układowe, reakcje alergiczne, zaburzenia smaku, nudności. Występują one rzadko.
Istnieją również przeciwwskazania do tego typu badania. Są to: choroby nerek, alergie na środki cieniujące, a także I trymestr ciąży (kontrast ma zdolność przenikania przez łożysko).
Podsumowanie
Rezonans magnetyczny z kontrastem jest wykonywany, kiedy konieczne jest dokładniejsze uwidocznienie badanych tkanek lub sąsiadujących z nimi struktur. Podanie środka kontrastującego odbywa się przy pomocy iniekcji dożylnej. Przygotowanie do tej procedury wymaga wykonania badań laboratoryjnych krwi. Chociaż kontrast niesie za sobą pewne ryzyko powikłań, jest ono niskie, a rezonans magnetyczny uznaje się za bezpieczny.
Źródła:
- M. Cichocka, Techniki obrazowania rezonansu magnetycznego (MR), “Inżynier i Fizyk Medyczny” 2015, nr 6, s. 337-342.
- Contrast agents in dynamic contrast-enhanced magnetic resonance imaging https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5522164/ (dostęp 03.01.2022).
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
