Jak działa bakuchiol oraz w jakich kosmetykach występuje?
Bakuchiol, nazywany „roślinnym retinolem”, działa podobnie do swojego syntetycznego odpowiednika – wygładza zmarszczki, poprawia elastyczność skóry i redukuje niedoskonałości. Jest jednak przy tym znacznie łagodniejszy, a jego stosowanie nie wiąże się z podrażnieniami i silnym złuszczaniem. To doskonała opcja zwłaszcza dla osób o wrażliwej cerze lub tych, które szukają naturalnych alternatyw w pielęgnacji.
Bakuchiol już od jakiegoś czasu dokonuje rewolucji w świecie kosmetycznym. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym jest idealny nawet dla wrażliwej cery – w przeciwieństwie do syntetycznego retinolu. Ten cenny składnik pochodzenia roślinnego często pojawia się więc w składach serum, kremów przeciwzmarszczkowych, olejków oraz produktów do pielęgnacji cery trądzikowej. Sprawdź, jak działa bakuchiol i jak włączyć go do swojej rutyny pielęgnacyjnej.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest bakuchiol?
- Jakie właściwości wykazuje bakuchiol?
- Jak się stosuje bakuchiol w pielęgnacji skóry?
- Z czym nie powinno się łączyć bakuchiolu?
- Czym różnią się bakuchiol i retinol?
Co to jest bakuchiol?
Bakuchiol to naturalny związek roślinny pozyskiwany z nasion i liści rośliny Psoralea corylifolia, nazywanej także bakuchi lub babchi. Jest określany jako „roślinny retinol”, ponieważ wykazuje podobne działanie do tej popularnej substancji stosowanej w pielęgnacji skóry. Co ciekawe, dba o cerę, nie powodując jej podrażnień, w przeciwieństwie do retinolu.
O bakuchiolu świat usłyszał stosunkowo niedawno – po raz pierwszy pozyskano go w latach 70. XX w. Jednak kosmetyki z bakuchiolem stosowano już dużo wcześniej, zwłaszcza w tradycyjnej medycynie chińskiej oraz hinduskiej. Sięgano po nie zwłaszcza, aby łagodzić podrażnienia, objawy łuszczycy lub egzemy.
Bakuchiol ma działanie zbliżone do retinolu (pochodnej witaminy A), który głównie stymuluje produkcję kolagenu, reguluje wydzielanie sebum i wyrównuje koloryt skóry. Retinol wnika w jej głębsze warstwy, dlatego może ją podrażniać i wywoływać nieprzyjemne uczucie pieczenia, szczypania oraz zaczerwienienia. Z kolei bakuchiol również działa przeciwzmarszczkowo, ale nie wywołuje wspomnianych dolegliwości, dlatego może być stosowany także do pielęgnacji skóry wrażliwej.
Bakuchiol – właściwości
Dzięki połączeniu właściwości retinolu oraz łagodnego działania bakuchiol często stanowi składnik wielu kosmetyków pielęgnacyjnych. Wykazuje wiele korzystnych działań, również w przypadku wrażliwej skóry:
- wyrównuje jej koloryt – redukuje przebarwienia, dzięki czemu cera staje się bardziej promienna i jednolita,
- działa przeciwzmarszczkowo – stymuluje produkcję kolagenu i elastyny, poprawiając jędrność oraz elastyczność skóry,
- hamuje namnażanie bakterii – wspomaga walkę z trądzikiem, neutralizując drobnoustroje odpowiedzialne za powstawanie zmian skórnych,
- wykazuje właściwości przeciwzapalne – łagodzi stany zapalne, podrażnienia i zaczerwienienia, dlatego jest szczególnie polecany osobom z cerą wrażliwą i skłonną do alergii,
- reguluje pracę gruczołów łojowych,
- działa antyoksydacyjnie – neutralizuje wolne rodniki odpowiedzialne za procesy starzenia skóry,
- przyspiesza procesy odnowy komórkowej.
Co ciekawe, kosmetyki z bakuchiolem mogą być stosowane przez kobiety w okresie ciąży i laktacji. O ile w czasie oczekiwania na narodziny dziecka nie powinno się aplikować retinoidów, nic nie stoi na przeszkodzie, aby sięgać po bakuchiol. W przeciwieństwie do retinolu, nie stanowi on zagrożenia dla rozwijającego się płodu.
Jak stosować bakuchiol?
Bakuchiol to składnik, który można włączyć do codziennej pielęgnacji skóry zarówno rano, jak i wieczorem, ponieważ w odróżnieniu od retinolu nie powoduje nadwrażliwości na promieniowanie UV. Najczęściej wchodzi w skład koncentratów, kremów i olejków, które można aplikować bezpośrednio na oczyszczoną skórę twarzy, szyi i dekoltu.
Bakuchiol stosuje się samodzielnie lub w połączeniu z innymi składnikami aktywnymi. Często producenci łączą jego działanie z kwasem hialuronowym, witaminą C w niskim stężeniu oraz niacynamidem, co wzmacnia właściwości przeciwstarzeniowe i rozjaśniające kosmetyku.
Dzięki temu, że bakuchiol nie wykazuje działania fotouczulającego, nie wymaga stosowania filtrów przeciwsłonecznych. Warto jednak pamiętać, że ich używanie w codziennej pielęgnacji zawsze jest zalecane dla ochrony skóry przed przedwczesnym starzeniem.
Z czym nie łączyć bakuchiolu?
Specjaliści w dziedzinie pielęgnacji skóry radzą, aby bakuchiolu nie łączyć z:
- retinolem i retinalem – choć bakuchiol bywa uważany za roślinną alternatywę dla retinoidów, nie zaleca się jednoczesnego stosowania wysokich stężeń obu substancji, aby uniknąć potencjalnego przesuszenia lub podrażnień skóry,
- nadtlenkiem benzoilu – składnik ten, stosowany głównie w leczeniu trądziku, może osłabiać działanie bakuchiolu i powodować nadmierne przesuszenie skóry,
- bardzo wysokimi stężeniami witaminy C,
- silnymi kwasami złuszczającymi.
Aby uniknąć niepożądanych reakcji skóry, warto wprowadzać bakuchiol do pielęgnacji stopniowo i obserwować, jak skóra na niego reaguje. Jeśli chcesz połączyć go z innymi aktywnymi składnikami, najlepiej stosować je w różnych porach dnia.
Bakuchiol a retinol – różnice
Choć bakuchiol nazywany jest „retinolem roślinnym”, różni się od syntetycznego retinolu w wielu aspektach. Warto zacząć od pochodzenia – retinol występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego lub pozyskiwany jest syntetycznie. Z kolei bakuchiol otrzymuje się jedynie z surowców roślinnych, dlatego zalicza się go do składników wegańskich.
Retinol jest pochodną witaminy A, która redukuje zmarszczki, poprawia jędrność skóry i pomaga w wyrównaniu kolorytu skóry. Często jednak powoduje podrażnienia, suchość i łuszczenie naskórka. Bakuchiol działa łagodniej, ale równie skutecznie stymuluje produkcję kolagenu i elastyny.
Retinol przyspiesza odnowę komórkową, co może prowadzić do silnego złuszczania i uwrażliwienia skóry na promieniowanie UV. Z tego powodu pielęgnacja z jego udziałem wymaga stosowania filtrów SPF (najlepiej w ogóle stosować go na noc). Bakuchiol nie powoduje nadwrażliwości na słońce, jest stabilniejszy i może być aplikowany na twarz zarówno rano, jak i wieczorem.
O ile retinol bywa problematyczny dla osób o wrażliwej skórze, skłonnej do podrażnień i przesuszenia, tak bez przeszkód mogą one stosować jego roślinny zamiennik. Bakuchiol, dzięki swojej delikatności, jest lepiej tolerowany i może być używany przez osoby z cerą wrażliwą, suchą, a nawet trądzikową.
Podsumowanie
Bakuchiol i retinol to składniki o podobnym działaniu przeciwstarzeniowym, ale różnią się pochodzeniem oraz są inaczej tolerowane przez skórę. Retinol w wielu przypadkach oddziałuje na naskórek szybciej i intensywniej, ale wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Bakuchiol to łagodniejsza alternatywa, odpowiednia dla osób szukających skutecznej, a jednocześnie delikatnej pielęgnacji przeciwstarzeniowej. Kosmetyki z bakuchiolem mogą być stosowane zarówno rano, jak i wieczorem, bez ryzyka podrażnień czy zwiększonej wrażliwości skóry na słońce.
Źródła:
- M. Wysocka, Bakuchiol – roślinny retinol. Przegląd literatury, „Kosmetologia estetyczna” 2022, nr 6, s. 19-21.
- M. Grzelecki, N. Tyburc, K. Paradowska, Bakuchiol: następca retinolu, „Herbalism” 2021, t. 7, nr 1, s. 129-142.
- A. Musiałek, Bakuchiol – roślinne panaceum na zmarszczki, https://biotechnologia.pl/kosmetologia/bakuchiol-roslinne-panaceum-na-zmarszczki,20948 (dostęp: 24.02.2025 r.).
- C. Puyana. N. Chandan, M. Tsoukas, Applications of bakuchiol in dermatology: Systematic review of the literature, „Journal of Cosmetic Dermatology” 2022, vol. 21, nr 12, s. 6636-6643.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [24.03.2025]