Badania pracy serca, wykonywane w gabinecie lekarskim, nie zawsze są w stanie wykazać nieprawidłowości, zwłaszcza jeśli te pojawiają się okresowo, w różnych momentach dnia i nocy. Jeśli pacjent odczuwa dolegliwości, które mogą być związane z zaburzeniami rytmu serca, lekarz może skierować go na badanie holterem ciśnieniowym lub hoterem EKG. Taka procedura pozwala monitorować pracę serca przez znacznie dłuższy czas, niż kilka minut.
Holter EKG i holter ciśnieniowy umożliwiają uzyskanie wiarygodnej analizy pracy serca w warunkach domowych, w jakich pacjent funkcjonuje na co dzień. To szczególnie ważne, jeśli w czasie badania w gabinecie lekarskim, choremu towarzyszy silny stres, tzw. syndrom białego fartucha. Napięcie nerwowe może zaburzać wynik i błędnie sugerować tachykardię lub nadciśnienie tętnicze. Sprawdź, na czym polega badanie holterem ciśnieniowym i holterem EKG i dowiedz się, jak się przygotować do każdego z nich.
Z artykułu dowiesz się:
- jak wygląda badanie holterem ciśnieniowym i holterem EKG?
- jak przygotować się do badania holterem?
- jakie są wskazania do wykonania badania holter EKG i badania holterem ciśnieniowym?
Holter EKG i holter ciśnieniowy – co to jest?
Każdego roku w Polsce i na świecie, miliony ludzi cierpią z powodu chorób serca oraz układu krążenia. Wiele z nich udaje się wykryć dopiero wtedy, gdy wywołują już konkretne objawy lub u pacjenta wystąpił zawał mięśnia sercowego. Z tego względu bardzo ważna jest profilaktyka i zdrowy styl życia. Wszelkie nieprawidłowości pracy serca należy zgłaszać lekarzowi, aby mógł wystawić skierowanie na odpowiednie badania.
Jednymi z najskuteczniejszych urządzeń do monitorowania rytmu serca są holter EKG i holter ciśnieniowy. Zamontowane na ciele pacjenta sprzęty, rejestrują uderzenia mięśnia sercowego przez całą dobę i pomagają zdiagnozować schorzenia, takie jak nadciśnienie tętnicze, niedokrwienie mięśnia sercowego, czy choroba niedokrwienna serca. Obydwa badania holtera są jednymi z najczęściej stosowanych w kardiologii. Pacjenci cenią je za to, że są nieinwazyjne, bezbolesne, a przede wszystkim – można przeprowadzić je w warunkach domowych, wykonując codzienne czynności.
Holter EKG
Holter EKG to urządzenie umożliwiające dobowy zapis elektrokardiograficzny. Od tradycyjnego badania EKG różni się przede wszystkim długością zapisu, czasem trwania oraz większym komfortem. W czasie klasycznej elektrokardiografii, osoba w trakcie badania musi leżeć na plecach z przymocowanymi do ciała elektrodami. Taka sytuacja może być stresująca, co w niektórych przypadkach zaburza wynik.
Nowoczesną alternatywą jest więc holter EKG, który zakładany jest w przychodni na 24 godziny. Pacjent może swobodnie się przemieszczać, uprawiać sport, a nawet spać z urządzeniem. Ważne jest prowadzenie dzienniczka, do którego należy wpisywać, jakie czynności wykonywało się w poszczególnych godzinach. Dzięki temu lekarz otrzyma informację, że w danej chwili przyspieszenie pracy serca wynikało np. z podjęcia intensywnego wysiłku fizycznego.
Holter ciśnieniowy
Z kolei holter ciśnieniowy (ABPM, czyli ambulatory blood pressure monitoring) pozwala przez całą dobę, co jakiś czas, monitorować ciśnienie tętnicze. Pacjentowi nie przykleja się elektrod na klatce piersiowej, a jedynie zakłada specjalny mankiet, przypominający rękaw znajdujący się przy klasycznych urządzeniach do pomiaru ciśnienia. Badanie holterem ciśnieniowym pozwala uniknąć błędnego wyniku pomiaru, dokonywanego w gabinecie lekarskim.
Wielu pacjentów dotyka tzw. efekt białego fartucha, czyli silny stres, związany z procedurami medycznymi. To może przyczyniać się do chwilowego podniesienia ciśnienia tętniczego. Zupełnie inaczej jest w warunkach domowych, dlatego lekarz może zdecydować o zbadaniu chorego w ten sposób. Aparat automatycznie mierzy ciśnienie (zwykle co 15 minut w dzień i co 30 minut nocą) i zapisuje wyniki na karcie pamięci. Badanemu, podobnie jak w przypadku holtera EKG, zleca się prowadzenie dziennika aktywności w tym czasie.
Jak przygotować się do założenia holtera?
Zarówno do założenia holtera ciśnieniowego, jak i EKG, nie trzeba specjalnego przygotowania. Pacjent przychodzi w umówionym terminie do przychodni i z dokumentem tożsamości zgłasza się do wskazanego gabinetu. Przed założeniem holtera EKG należy dokładnie umyć skórę. Nie powinno się także stosować tłustych kremów ani balsamów do ciała, ponieważ emolienty w nich zawarte mogą utrudniać właściwe przymocowanie elektrod.
Żeby założyć holter EKG należy rozebrać się od pasa w górę. Pielęgniarka przy pomocy preparatu na bazie alkoholu, odtłuści wskazane miejsca na klatce piersiowej, a następnie umieści na nich odpowiednią ilość elektrod, połączonych cienkimi przewodami z urządzeniem. Holter EKG nie jest duży, a do jego przechowywania służy specjalne etui (można przymocować je do paska lub nosić na szyi), które pacjent otrzymuje wraz z aparatem.
Z kolei założenie holtera ciśnieniowego nie wymaga zastosowania elektrod – wystarczy założyć specjalny mankiet ciśnieniomierza. Jeśli pacjent przyjdzie w koszulce z krótkimi rękawami, nie będzie konieczne także zdejmowanie odzieży.
Z holterem nie wolno się kąpać i najlepiej spać w luźnej piżamie w pozycji na plecach.
Po 24 godzinach należy ponownie zgłosić się w przychodni, zarówno z holterem EKG, jak i ciśnieniowym. Pracownik medyczny zdejmie urządzenie i poprosi o dzienniczek.
Holter EKG i 24-godzinny pomiar ciśnienia tętniczego – ile czeka się na wyniki?
Na wykrycie nieprawidłowości pracy serca, jakie może wykazać holter EKG nie czeka się długo – to zazwyczaj kilka dni (w pilnych przypadkach wyniki są dostępne już w następny dzień roboczy). Inaczej jednak wygląda kwestia pomiaru ciśnienia przy pomocy holtera RR – interpretacja wyników trwa od kilku do nawet kilkudziesięciu dni.
