Erytrytol (erytrol) – co to jest i czy może być stosowany jako zamiennik cukru? Indeks glikemiczny, kalorie, cena
Coraz więcej osób poszukuje zdrowszych alternatyw dla tradycyjnego cukru, aby ograniczyć spożycie kalorii i zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób związanych z nadmierną ilością węglowodanów w diecie. Zamienniki, takie jak stewia, ksylitol czy erytrytol, zyskują na popularności za sprawą swoich korzystnych właściwości dla organizmu i niskiej kaloryczności. Według wielu specjalistów w dziedzinie żywienia najzdrowszym zamiennikiem cukru jest substancja słodząca, nazywana erytrolem.
Erytrol jest coraz częściej wybierany nie tylko przez diabetyków, ale również przez osoby odchudzające się. Ma zerowy indeks glikemiczny, niemal nie zawiera kalorii i wyróżnia go neutralny smak. Właśnie dlatego jest idealnym wyborem dla tych, którzy chcą zadbać o swoje zdrowie i utrzymać odpowiedni poziom cukru we krwi. Sprawdź, co warto wiedzieć o erytrytolu, jego indeksie glikemicznym, kaloryczności oraz cenie, zanim zdecydujesz się na jego stosowanie i wykluczysz z diety zwykły cukier.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest erytrytol i czy może być zamiennikiem tradycyjnego cukru?
- Jakie właściwości ma „najzdrowszy cukier świata”?
- Jakie są wady i zalety stosowania erytrytolu?
Erytrol – co to jest?
Naturalne słodziwa, takie jak cukier biały lub trzcinowy, syrop klonowy, miód czy melasa są bardzo kaloryczne i gwałtownie podnoszą stężenie glukozy we krwi, dlatego nie są polecane dla osób odchudzających się oraz chorujących na cukrzycę czy insulinooporność. Na szczęście istnieją zdrowsze zamienniki cukru, dzięki którym nie trzeba całkowicie rezygnować z ulubionych słodkich przekąsek na diecie. Jednym z nich jest erytrol, nazywany także erytrytolem – substancja słodząca zaliczana do półsyntetycznych.
Warto wiedzieć, że eytrytol nie jest cukrem. Chemicznie należy do grupy alkoholi wielowodorotlenowych (polioli). Nie jest metabolizowany w ludzkim organizmie – wydala się go wraz z moczem praktycznie w niezmienionej postaci (w 90%). Erytrytol występuje naturalnie w śladowych ilościach w niektórych owocach, porostach, wodorostach oraz czerwonym winie. Co ciekawe, nie ma możliwości chemicznej syntezy erytrytolu, dlatego przemysłowo pozyskuje się go głównie poprzez fermentację drożdży.
Erytrytol uważany jest za zdrowszy zamiennik cukru, ponieważ ma 70-90% słodyczy sacharozy, a jednocześnie zerowy indeks glikemiczny, dlatego nie powoduje wzrostu poziomu glukozy we krwi i może być stosowany przez osoby z cukrzycą typu II, insulinoopornością oraz odchudzające się. Erytrol jest odporny na wysoką temperaturę, dlatego te przezroczyste kryształki świetnie sprawdzają się do pieczenia ciast, przygotowywania niskokalorycznych deserów, pieczywa, a także zup czy sosów.
Erytrytol czy ksylitol (cukier brzozowy) – co wybrać?
Wśród najpopularniejszych zamienników cukru wymienia się erytrytol oraz ksylitol (cukier brzozowy). Wiele osób zastanawia się, który wybrać, żeby nadać potrawom słodki smak, a jednocześnie nie sięgać po sacharozę.
Ksylitol również należy do polioli, jednak od erytrytolu różni go kaloryczność – wynosi ona 2,4 kcal w 1 g, podczas gdy zawartość kalorii w erytrolu to zaledwie 0,2/1 g. Również jego indeks glikemiczny jest nieco wyższy, choć nadal klasyfikuje się go jako produkt o niskim IG. Ksylitol również może być stosowany przez cukrzyków, ponieważ nie podnosi poziomu cukru we krwi tak bardzo, jak sacharoza – glikemia po jego spożyciu wzrasta nieznacznie.
Jeśli jednak szukasz alternatywy dla tradycyjnego cukru w procesie odchudzania, zdecydowanie lepszą opcją będzie erytrol, ze względu na niską kaloryczność i lepszą tolerancję przez układ pokarmowy. U niektórych osób ksylitol powoduje wzdęcia oraz biegunki, szczególnie w przypadku przekroczenia zalecanej dziennej ilości do spożycia.
Erytrytol – właściwości
Choć erytrytol uznawany jest przez wielu za najzdrowszy cukier świata, to jednak należy pamiętać, że technicznie nie klasyfikuje się go jako cukier. Nadaje potrawom słodkiego smaku, a jednocześnie nie dostarcza organizmowi zbędnych kalorii, tak jak inne popularne substancje słodzące. Warto jednak wiedzieć, że to nie wszystkie jego właściwości.
Erytrol nie stanowi pożywki dla drobnoustrojów, które przyczyniają się do powstawania płytki nazębnej na powierzchni szkliwa. Z tego względu może być spożywany przez osoby mające tendencję do szybkiego tworzenia się osadów nazębnych i kamienia. Dzięki temu erytrytol nie przyczynia się do rozwoju próchnicy zębów w przeciwieństwie do sacharozy. Razem z ksylitolem wykorzystywane są przez producentów artykułów do higieny jamy ustnej – past do zębów oraz płynów do płukania ust.
Należy pamiętać, że choć erytrytol to substancja słodząca, która nie zawiera kalorii, to jednak podstawą odchudzania jest deficyt kaloryczny, czyli spożywanie mniejszej ilości kalorii, niż wynosi zapotrzebowanie organizmu. Jeśli bilans kaloryczny będzie dodatni, sama zamiana sacharozy na erytrytol nie spowoduje zrzucenia nadmiernych kilogramów.
Erytrol – wady i zalety
Wiele zalet spożywania erytrytolu jako alternatywy dla tradycyjnego cukru wynika z jego właściwości. Niska kaloryczność, niski indeks glikemiczny i słodycz o mocy zbliżonej do słodyczy sacharozy sprawiają, że często jest on elementem diety cukrzyków, osób odchudzających się oraz dbających o właściwy poziom cukru we krwi.
Warto jednak wiedzieć, że erytrytolowi przypisuje się także działanie antyoksydacyjne. Oznacza to, że neutralizuje wolne rodniki – niestabilne cząsteczki, które przyspieszają procesy starzenia organizmu oraz przyczyniają się do nowotworzenia.
Wadą erytrolu może być jego cena – jest on droższym słodziwem niż cukier, ponieważ kosztuje kilkanaście złotych za kilogram.
Choć erytrytol uznaje się za bezpieczny i najzdrowszy zamiennik cukru, nie oznacza to, że można spożywać go bez umiaru. Naukowcy z Cleveland Clinic niedawno przeprowadzili badania, których wyniki wstępnie wskazują na to, że zbyt wysokie stężenie erytrytolu we krwi może przyczyniać się do zaburzeń sercowo-naczyniowych. Wcześniejsze analizy pokazują jednak, że u wielu osób wysokie stężenie erytrytolu we krwi związane bywa z cukrzycą i otyłością, dlatego na tym etapie nie da się ostatecznie stwierdzić, że może on szkodzić.
Uczeni zaznaczają, że aby wyciągnąć szczegółowe wnioski, trzeba przeprowadzić znacznie więcej analiz, jednak pacjentom z chorobami układu krążenia profilaktycznie zalecają ostrożność w spożywaniu erytrolu.
Podsumowanie
Erytrol to substancja słodząca, która występuje naturalnie w niektórych owocach, wodorostach i czerwonym winie. Przemysłowo wytwarzana jest z glukozy w procesie fermentacji drożdży. Poleca się ją głównie cukrzykom, osobom z insulinoopornością oraz odchudzającym się, ze względu na niski indeks glikemiczny i praktycznie zerową kaloryczność. Powszechnie erytrytol uznawany jest za bezpieczny i jeden z najzdrowszych zamienników cukru, jednak najnowsze badania sugerują, że w niektórych przypadkach może negatywnie wpływać na zdrowie. Analizy te nie są ostateczne – żeby ustalić jak jest w rzeczywistości, niezbędne jest prowadzenie dalszych badań.
Źródła:
- Z. Zdrojewicz, O. Kocjan, A. Idzior, Substancje intensywnie słodzące – alternatywa dla cukru w czasach otyłości i cukrzycy, „Borgis – Medycyna Rodzinna” 2015, nr 2, s. 89-93.
- P. Kowalowski, M. Kowalowska, K. Stanowska i in., Naturalne środki słodzące w świetle dopuszczalności ich spożycia w Polsce i krajach Unii Europejskiej, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2004, nr 1, s. 4-9.
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, Substancje dodatkowe – reformulacja produktów., https://ncez.pzh.gov.pl/informacje-dla-producentow/substancje-dodatkowe-reformulacja-produktow/ (dostęp: 12.07.2024 r.).
- Erytrytol (erytrol) – substancja słodząca, https://cukrzyca.pl/dieta-cukrzycowa/fakty-i-mity-na-temat-produktow-dla-diabetykow/erytrytol-erytrol-substancja-slodzaca/ (dostęp: 12.07.2024 r.).
- M. Czerwińska, Czy erytrytol powoduje udar?, https://drmajaczerwinska.pl/074-czy-erytrytol-powoduje-udar/ (dostęp: 12.07.2024 r.).
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [13.08.2024]
Katarzyna
14-08-2024

Smaczny i zdrowy groszek cukrowy – poznaj jego właściwości!

Badanie na kalprotektynę w kale – szansa na wczesne wykrycie raka jelita grubego

Ból gardła od klimatyzacji w pracy – jak skutecznie uśmierzyć ból i przeciwdziałać problemowi?

Korzeń maca, czyli peruwiański żeń-szeń. Jak wpływa na organizm i kiedy warto go stosować?

Czym jest akupresura i czy może wspierać Twoje zdrowie?

Lawenda – na co pomaga? Poznaj tę uroczą roślinę i sprawdź, jak jej używać!

Krwawienia z odbytu – jakie są przyczyny dolegliwości i kiedy należy zgłosić się do lekarza?
