Endometrioza – podstępna choroba kobiet. Wszystko, co musisz o niej wiedzieć
Endometrioza to choroba charakteryzująca się uporczywym bólem podbrzusza w trakcie menstruacji. Dolegliwości są na tyle mocne, że często utrudniają codzienne funkcjonowanie. Chorobie tej towarzyszy także wiele innych objawów, które mogą nie dawać o sobie znać lub być bagatelizowane. Dowiedz się, jak rozpoznać endometriozę, jakie objawy jej towarzyszą oraz jak ją leczyć.
Endometrioza to choroba ginekologiczna polegająca na nadmiernym rozroście tkanki endometrialnej poza jamą macicy. Charakterystycznymi objawami endometriozy są niepłodność, liczne problemy i dolegliwości w obrębie podbrzusza. W związku z rozwojem endometriozy następują także liczne zaburzenia menstruacji oraz zaburzenia hormonalne, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Odpowiednie rozpoznanie endometriozy stanowi niemałe wyzwanie dla specjalistów, a sama choroba charakteryzuje się uciążliwym leczeniem.
Z artykułu dowiesz się:
Co to jest endometrioza?
Endometrioza pojawia się u wielu kobiet w wieku rozrodczym. Jest to przewlekła choroba narządów płciowych, która polega na nadmiernym rozroście tkanki podobnej do endometrium poza macicę.
Bezpośrednia lokalizacja tkanki endometrium w przypadku podejrzenia endometriozy jest trudna do określenia, ponieważ dotyczy ona obszaru jamy brzusznej, gdzie znajduje się wiele narządów wewnętrznych. Czasami komórki endometrium znajduje się nawet w pęcherzu moczowym lub w jelitach.
Komórkami endometrium nazywa się elementy błony śluzowej wyściełającej tkankę macicy. Jej aktywność podlega wahaniom hormonalnym, dlatego też w przypadku endometriozy często dochodzi do dominacji estrogenów. W tym stanie występuje zbyt duża powierzchnia komórek endometrium. Rozrost endometrium sprzyja powstaniu przewlekłego stanu zapalnego (ognisk endometriozy), powodując zrosty, czyli torbiele w tkance objętej ekspansją jej komórek.
Jakie są objawy endometriozy?
Endometrioza u każdej kobiety przebiega nieco inaczej, co oznacza, że panie mogą odczuwać odmienne dolegliwości. Najczęstsze objawy endometriozy to:
- zaburzenia cyklu menstruacyjnego (np. nadmierne krwawienie miesiączkowe),
- ból w trakcie menstruacji i stosunku seksualnego,
- problemy z zajściem w ciążę,
- ból w trakcie oddawania moczu/całkowicie bolesne oddawanie moczu,
- bolesność narządu rodnego,
- PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego),
- duszności,
- przewlekłe zmęczenie,
- zmienność nastroju,
- nietypowe lokalizacje bólowe.
W rozwoju endometriozy uczestniczyć mogą czynniki genetyczne oraz zmienne środowiskowe czy prowadzony styl życia. Ryzyko zachorowania na endometriozę wzrasta wraz z osiągnięciem wieku rozrodczego, stąd też w tym okresie szczególnie istotna jest prawidłowa profilaktyka.
Endometrioza – jak wygląda leczenie?
Zanim przystąpi się do leczenia endometriozy, ważne jest odpowiednie zdiagnozowanie choroby na bazie objawów. Najczęściej pojawiają się dolegliwości bólowe, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Diagnostyka endometriozy polega także na wykonaniu badania ginekologicznego. Wykonuje się również badania obrazowe i laparoskopię.
Po diagnostyce endometriozy można dobrać różne sposoby walki z chorobą. W leczeniu endometriozy stosuje się techniki adekwatne do stopnia zaawansowania. Leczenie hormonalne polega na podawaniu leków, jakimi są tabletki antykoncepcyjne (konkretniej doustne tabletki antykoncepcyjne) lub specjalistyczne leki hormonalne, których zadaniem jest regulacja stężenia poszczególnych hormonów. Skutkiem ubocznym takich działań jest często przyrost masy ciała.
Leczenie chirurgiczne polega na usunięciu ognisk endometriozy metodą laparoskopową. Zabieg jest bezpieczny i pozwala na sprawną rekonwalescencję pacjentki. Chirurgiczne leczenie umożliwia dokładne obejrzenie struktury endometrium i dobranie odpowiedniej strategii leczenia. Wyróżnia się zachowawcze leczenie chirurgiczne oraz radykalne leczenie chirurgiczne. Wiele zależy od stopnia zaawansowania endometriozy. Po zakończeniu leczenia chirurgicznego należy trzymać się ustalonych z lekarzem zaleceń, aby sprawnie wrócić do codziennego funkcjonowania.
Występowanie endometriozy może być także przyczyną zastosowania leczenia farmakologicznego. W tym przypadku podaje się głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne w celu uśmierzenia najczęściej występujących objawów choroby.
Skutecznym sposobem leczenia jest także zmiana stylu życia i dieta, które pomogą terapii hormonalnej osiągnąć pożądane efekty. Modyfikacja diety oraz stylu życia powoduje też zmniejszenie dolegliwości bólowych. Różne stopnie zaawansowania endometriozy również ulegają złagodzeniu.
Endometrioza a ciąża. Jak choroba wpływa na płodność?
Płodność pacjentek w przebiegu endometriozy zależy od stopnia zaawansowania choroby. Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety, konkretniej wzrost stężenia estrogenów, powodują nasilenie dolegliwości endometriozy oraz problemy z zajściem w ciążę. Problematyczne są także fluktuacje testosteronu (w tych przypadkach często podaje się inhibitory aromatazy, czyli specjalne leki). Endometrioza jest jedną z przyczyn niepłodności. Dlatego też w tym przypadku często rozważa się zabieg zapłodnienia pozaustrojowego.
Należy podkreślić, że przy endometriozie zajście w ciążę jest możliwie, jednak w tym przypadku wymagane jest jak najszybsze zdiagnozowanie choroby i wprowadzenie odpowiedniego leczenia.
Podsumowanie
Endometrioza to poważna choroba narządów płciowych kobiety. Przyczyny endometriozy nadal nie są do końca znane, jednakże główną rolę w tym procesie odgrywają hormony płciowe, czynniki genetyczne oraz prowadzony styl życia. Ogniska endometriozy obejmują obszar poza macicą, który staje się reaktywny na stężenie estrogenów. Choroba jest przyczyną bolesnych miesiączek, zaburzeń gospodarki hormonalnej i licznych problemów metabolicznych.
Diagnostyka opiera się na specjalistycznych badaniach ginekologicznych i dokonaniu badania histopatologicznego (oraz rezonansu magnetycznego). Kiedy występuje endometrioza, należy podjąć odpowiednie leczenie ustalone z lekarzem (wiąże się to często ze stosowaniem antykoncepcji hormonalnej) i zmienić dotychczasowy styl życia. Szybko podjęta kuracja pozwala poprawić płodność pacjentki oraz cieszyć się powrotem do codzienności.
Źródła:
- A. Basta, A. Brucka-Kaczor, J. Górski, J. Kotarski, B. Kulig, P. Oszukowski, R. Poręba, S. Radowicki, J. Radwan, J. Sikora, A. Skręt, J. Skrzypczak, K. Szyłło, Stanowisko zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące diagnostyki i metod leczenia endometriozy, “Ginekologia Polska” 2012, s. 871–876.
- N. Leyland, R. Casper, P. Laberge, S. Singh, Endometriosis: diagnosis and treatment, clinical practice guideline, “Journal of Obstetrics Gyneacology Canada” 2010, s. 1–32.
Autor
Mateusz Jagielski-Szczypik – dyplomowany dietetyk, absolwent Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu na kierunku Żywienie Człowieka i Dietetyka. Również trener personalny piszący o zdrowiu, suplementacji i znaczeniu stylu życia w kontekście prawidłowej profilaktyki zdrowotnej. Edukator i copywriter w zakresie tematów związanych ze zdrowiem.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [10.06.2024]