Denga – co to za choroba i jak ją leczyć?
Wakacje w egzotycznych, tropikalnych miejscach to marzenie wielu z nas. Jednak podróż do takich regionów niesie ze sobą ryzyko zetknięcia się z chorobami tropikalnymi, które mogą zrujnować nie tylko długo wyczekiwany wypoczynek, ale również zdrowie. Schorzenia takie jak ameboza czy dur brzuszny, mogą wynikać ze spożycia zanieczyszczonej wody lub żywności. Z kolei malaria, denga, czy żółta febra przenoszone są przez komary.
Denga to groźna choroba wirusowa przenoszona przez moskity, która każdego roku atakuje miliony ludzi na całym świecie. Objawia się wysoką gorączką, silnym bólem mięśni i stawów oraz charakterystyczną wysypką. Brak szybkiego leczenia może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak denga krwotoczna, która zagraża życiu. Sprawdź, czym jest wirus dengi, jak można rozpoznać chorobę i jakie są najlepsze metody leczenia dengi.
Z artykułu dowiesz się:
- Jak objawia się gorączka krwotoczna denga?
- Jak dochodzi do zakażenia wirusem dengi?
- Czy choroba denga jest w pełni wyleczalna?
Denga – czym jest i jak się objawia?
Tropikalne podróże to okazja, by poznawać najciekawsze zakątki świata, kultury oraz nowych ludzi. Niestety tego typu wyjazdy wiążą się często z wysokim ryzykiem zachorowania na różnego rodzaju choroby, które z reguły nie występują w naszej szerokości geograficznej. Jednym z takich schorzeń jest wirus denga, przenoszony przez zainfekowane komary tygrysie (nazywane tak z powodu pasków, jakie zdobią powierzchnię ich ciał). Do rozwoju choroby przyczynia się jeden z czterech typów wirusa dengi, oznaczanych jako DENV 1-4. W prawie 80% przypadków, zakażenie przebiega bezobjawowo.
Denga jest jednym z najpopularniejszych wirusów w krajach tropikalnych i należy do najczęściej przenoszonych przez owady infekcji wirusowych. Najwięcej przypadków zachorowań obserwuje się na terenach endemicznego występowania choroby, głównie na terenie Afryki subsaharyjskiej oraz Azji – w krajach azjatyckich powoduje wysoką umieralność wśród najmłodszych mieszkańców.
Szacuje się, że w wyniku zmian klimatycznych i degradacji środowiska znacznie wzrosła liczba przypadków dengi. Coraz więcej zachorowań obserwuje się w krajach Ameryki Łacińskiej, na Karaibach oraz wyspach pacyficznych. Pojedyncze przypadki odnotowano także w Europie – we Włoszech, Hiszpanii, Portugalii, czy Chorwacji. Globalne ocieplenie sprzyja stopniowemu zwiększaniu zasięgu występowania komarów tygrysich, a co za tym idzie, również szerzeniu się dengi na terenach, na których dotychczas nie występowała.
Wirus dengi – objawy choroby
Bardzo wielu turystów, powracających z wakacji we wspomnianych miejscach, zgłasza się do ośrodków medycznych, specjalizujących się w leczeniu chorób tropikalnych z powodu objawów choroby. Najczęściej pojawiają się one od 3 do 14 dni po ukąszeniu przez zainfekowanego komara tygrysiego. Początkowo są to typowe objawy grypopodobne, takie jak bóle głowy, gorączka, osłabienie organizmu, ból mięśni oraz stawów. Do tego w wielu przypadkach dochodzi także wysypka, stan zapalny spojówek i dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Oprócz klasycznej postaci choroby, wyróżnia się także dengę z objawami ostrzegającymi. W jej przebiegu u chorych obserwuje się przewlekłe wymioty, krwawienie z błon śluzowych (jamy nosowej, ustnej, dróg rodnych), objawy przewodnienia lub odwodnienia, a także pobudzenie lub przemęczenie i powiększenie wątroby.
Najbardziej niebezpieczna dla zdrowia i życia pacjenta jest tzw. denga ciężka, choroba wywoływana zwykle przez 3 lub 4 typ wirusa dengi. Występuje bardzo rzadko, najczęściej przy ponownym zakażeniu, dlatego wybierając się w podróż, warto przypomnieć sobie, czy w przeszłości już wystąpiła denga. Objawy, jakie pojawiają się w tym przypadku, to wszystkie wymienione wcześniej dolegliwości, a także symptomy ubytków płynów ustrojowych, co zwykle prowadzi do wstrząsu lub ostrego zespołu niewydolności oddechowej. Dochodzi także do zaburzeń krzepnięcia krwi i krwawienia, zaburzeń funkcji wątroby, serca oraz nerek. U pacjentów mogą występować drgawki, zaburzenia świadomości, zapalenie mięśnia sercowego, czy niewydolność nerek.
Denga – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną wywołującą gorączkę denga jest wirus przenoszony przez komary Aedes aegypti lub Aedes albopictus, nie ma możliwości przeniesienia zakażenia bezpośrednio z człowieka na człowieka. Co ciekawe, jeśli zdrowy komar pożywi się na chorym, zaatakowanym przez wirusa dengi, również dojdzie do zakażenia. Zainfekowany osobnik, kłując inne osoby, będzie wywoływał kolejne infekcje.
Denga – czy można ją wyleczyć?
Kiedy chory zgłasza się do gabinetu lekarskiego, specjalista w pierwszej kolejności przeprowadza wywiad medyczny. Pacjent powinien poinformować lekarza nie tylko o tym, jakie dolegliwości u niego występują, ale również w jakim kraju i kiedy przebywał. Jeśli internista będzie chciał potwierdzić diagnozę, skieruje go na badania laboratoryjne. Ważna jest szczególnie morfologia krwi, ponieważ pozwala ustalić liczbę leukocytów oraz trombocytów. Pomocne będą również badania, które wykażą, czy we krwi pacjenta znajdują się przeciwciała, charakterystyczne przy zakażeniu dengą. Lekarz decyduje także czy konieczna jest izolacja wirusa metodą PCR.
Gorączka denga – leczenie
Obecnie możliwe jest jedynie objawowe leczenie gorączki denga, ponieważ do tej pory nie stworzono skutecznych leków przeciw wirusowi dengi. Konieczne jest dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu chorego, poprzez podaż odpowiedniej ilości płynów, także w postaci kroplówek. Żeby obniżyć gorączkę stosuje się paracetamol, nie są wskazane natomiast niesteroidowe leki przeciwzapalne. Wpływają one na agregację trombocytów, co negatywnie oddziałuje na organizm w przypadku chorób krwotocznych.
Ciężki przebieg dengi jest wskazaniem do hospitalizacji pacjenta – wstrząs, niewydolność oddechowa oraz krwawienia, stanowią zagrożenie dla jego zdrowia i życia.
Denga o bezobjawowym lub łagodnym przebiegu nie jest niebezpieczna dla chorego. W krajach z dobrym dostępem do opieki medycznej i właściwych warunków sanitarnych, śmiertelność z powodu dengi nie przekracza 0,5% wszystkich przypadków.
Warto wiedzieć, że wyleczona denga zapewnia pacjentowi długą odporność przeciwko patogenom określonego typu wirusa dengi. Nadal jednak można zarazić się jednym z pozostałych trzech. Przechorowanie dengi nie oznacza jej lżejszego przebiegu w przyszłości – w tym przypadku jest wręcz przeciwnie. Każde zachorowanie sprzyja wystąpieniu ciężkiej postaci choroby kolejnym razem.
Denga – szczepionka
Od niedawna w Polsce dostępna jest szczepionka przeciwko wszystkim czterem typom wirusa dengi. Może być podawana osobom w wieku od 4 do 60 lat i ma wysoką skuteczność – w 65,6% chroni przed zachorowaniem, a w przypadku pacjentów, którzy chorowali na dengę w przeszłości, współczynnik ten wynosi 93,2%.
Podsumowanie
Denga to tropikalna choroba przenoszona przez komary tygrysie, która w większości przypadków przebiega bezobjawowo. Jej ciężka postać występuje rzadko, jednak bywa bardzo niebezpieczna, dlatego przed wyjazdem na egzotyczne wakacje warto skonsultować się z lekarzem, specjalizującym się w medycynie tropikalnej i rozważyć szczepienie ochronne.
Źródła:
- W. Błudzin, I. Bańburski, G. Wójcicka, Gorączka DENGA u 34-letniej kobiety po powrocie z Indii, "Borgis – Medycyna Rodzinna" 2009, nr 1, s. 22-23.
- B. U. Orzechowska, Patomechanizm wirusowych gorączek krwotocznych w świetle epidemii Ebola, "Borgis – Postępy Nauk Medycznych" 2015, nr 4b, s. 23-33.
- A. Zieliński, M. Rosińska, W. Gut, Gorączki krwotoczne – Epidemiologia i klinika., "Przegląd Epidemiologiczny" 2003, nr 57, s. 639-654.
- E. Kuchar, Wirusowe gorączki krwotoczne, https://www.mp.pl/pacjent/zdrowiewpodrozy/problemy/165597,wirusowe-goraczki-krwotoczne (dostęp: 27.05.2024 r.).
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [07.03.2025]