Czym są ceramidy i gdzie je znaleźć? Poznaj efekty stosowania kosmetyków z ceramidami!
Ceramidy to związki chemiczne, które stanowią cement międzykomórkowy skóry. Ich działanie można porównać do silnej bariery ochronnej składającej się z cząsteczek wody oraz lipidów. To właśnie ona zapobiega nadmiernej utracie wilgoci z komórek skóry oraz chroni ją przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Ceramidy są więc niezbędne dla zachowania zdrowia oraz dobrej kondycji największego organu ludzkiego ciała.
Niedobór ceramidów może przyczynić się do zaburzeń prawidłowego funkcjonowania skóry. Bez nich pojawiają się ubytki w strukturze komórkowej, co powoduje utratę nawilżenia i zmniejszenie elastyczności skóry. Sprawdź, jakie są rodzaje, właściwości i zastosowanie ceramidów. Podpowiadamy, jak stosować je w codziennej pielęgnacji i jakich efektów możesz się spodziewać.
Z artykułu dowiesz się:
- Co to są ceramidy?
- Jakie rodzaje ceramidów wyróżniamy?
- Jakie są właściwości i działanie ceramidów?
- Komu poleca się ceramidy do codziennej pielęgnacji?
- Jak stosować ceramidy do pielęgnacji skóry?
- Jakie korzyści dla cery suchej i dojrzałej niesie pielęgnacja z ceramidami?
Czym są ceramidy?
Ceramidy to naturalne lipidy, które działają niczym zaprawa murarska w warstwie rogowej naskórka. Ten „skórny cement” łączy ze sobą korneocyyty – komórki skóry tworzące tę warstwę. W ten sposób powstaje bariera, która zapobiega utracie wody oraz chroni przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, takich jak zanieczyszczenia, promieniowanie UV czy drażniące substancje chemiczne.
Ceramidy należą do klasy sfingolipidów. Składają się z kwasów tłuszczowych oraz sfingozyny – aminoalkoholu o długim łańcuchu węglowym. To właśnie ich specyficzna budowa sprawia, że pełnią niezwykle istotną funkcję w organizmie.
W zdrowej skórze ceramidy są wytwarzane w naturalnych procesach biologicznych, jednak ich poziom zmniejsza się z wiekiem oraz pod wpływem stresu, promieni słonecznych czy nieprawidłowej pielęgnacji. Jeśli będzie ich zbyt mało, dojdzie do do osłabienia bariery hydrolipidowej skóry. Wówczas można odczuwać suchość i uczucie ściągnięcia. W skrajnych przypadkach niedobór ceramidów może skutkować pękaniem naskórka i rozwojem stanów zapalnych.
Jakie są rodzaje ceramidów?
W ludzkim naskórku zidentyfikowano co najmniej dziewięć typów ceramidów, oznaczanych symbolami od 1 do 9. Stanowią one połączenie różnych związków chemicznych i tworzą niemal połowę wszystkich lipidów w warstwie rogowej naskórka. Różnią się od siebie budową chemiczną i pełnioną w skórze funkcją, jednak każdy z tych rodzajów przyczynia się do spójności jej struktury oraz utrzymania funkcji ochronnych.
Przykładowo, ceramidy EOS (ceramide 1) mają unikalną budowę zawierającą kwasy omega-hydroksylowe i odpowiadają za tworzenie stabilnych wiązań międzykomórkowych. To zapewnia cerze odporność mechaniczną i zapobiega utracie wody. Z kolei ceramidy NS (ceramide 2) i NP (ceramide 3) są niezbędne do utrzymania nawilżenia skóry i jej odpowiedniej elastyczności.
W kosmetologii często stosuje się syntetyczne ceramidy, które naśladują budowę naturalnych lipidów skóry, a także ceramidy pozyskiwane z roślin (pszenicy, soi). Każda z tych form jest w stanie skutecznie uzupełniać niedobory ceramidów w skórze, wspierając jej procesy regeneracyjne i funkcje ochronne.
Działanie i właściwości ceramidów
Ceramidy uczestniczą przede wszystkim w odbudowie bariery hydrolipidowej skóry. Ma to ważne znaczenie szczególnie dla osób z problemami dermatologicznymi, takimi jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca czy egzema. W takich przypadkach dochodzi do obniżenia poziomu ceramidów w skórze, co prowadzi do jej suchości, łuszczenia i zwiększa podatność na stany zapalne.
Ceramidy przywracają równowagę lipidową, regenerując naskórek i zmniejszając dyskomfort związany z przesuszeniem czy świądem. Co ciekawe, ich zdolność do tworzenia szczelnej warstwy ochronnej sprawia, że skóra staje się bardziej odporna na działanie alergenów i drobnoustrojów. Przy uszkodzeniu naskórka, np. w wyniku nadmiernego złuszczania czy kontaktu z substancjami drażniącymi, ceramidy wspomagają naprawę warstwy rogowej. Ich działanie przyspiesza odbudowę komórek skóry, przywracając jej integralność i funkcje ochronne.
Dzięki swoim cennym właściwościom ceramidy są często wykorzystywane w kosmetykach przeznaczonych do różnych typów cery (dojrzałej, suchej, atopowej). Wchodzą w skład kremów, balsamów, masek czy koncentratów, które wspomagają regenerację, nawilżenie i ochronę skóry. Ich zdolność do działania na powierzchni skóry, jak i w jej głębszych warstwach sprawia, że dla wielu są niezastąpione w nowoczesnej pielęgnacji.
Ceramidy w kosmetykach – dla kogo?
Ceramidy w kosmetykach są odpowiednie dla każdego typu skóry – normalnej, suchej, dojrzałej i wielu innych rodzajów. Szczególnie polecane są osobom borykającym się z problemami związanymi z suchością, nadwrażliwością czy osłabioną barierą ochronną.
Są także doskonałym rozwiązaniem w pielęgnacji cery alergicznej oraz skłonnej do podrażnień, ponieważ wzmacniają barierę hydrolipidową, chroniąc przed działaniem czynników zewnętrznych, takich jak zanieczyszczenia czy detergenty.
Ceramidy sprawdzają się również w trosce o skórę dojrzałą, ponieważ naturalna produkcja ceramidów zmniejsza się z wiekiem, co jest częstą przyczyną utraty jędrności i pojawienia się zmarszczek.
Jak stosować kosmetyki z ceramidami?
Produkty z dodatkiem ceramidów najlepiej aplikować na oczyszczoną skórę, ponieważ ceramidy działają najefektywniej, gdy naskórek jest oczyszczony z zanieczyszczeń i nadmiaru sebum. Kremy, balsamy czy serum z ceramidami można stosować rano i wieczorem, w zależności od potrzeb danego rodzaju cery.
Dobrze jest nakładać je na lekko wilgotną skórę, co pomaga wzmocnić ich działanie nawilżające i wspiera zatrzymywanie wody w naskórku. W przypadku rutyny wieloetapowej, ceramidy najlepiej stosować na lekkie produkty na bazie wody lub z kwasem hialuronowym(toniki, esencje) i pod cięższe, takie jak olejki czy kremy okluzyjne, aby pomóc zamknąć składniki aktywne w skórze.
W przypadku skóry suchej lub uszkodzonej bariery ochronnej, kosmetyki z ceramidami mogą być stosowane jako główny produkt regeneracyjny.
Efekty stosowania kosmetyków z ceramidami
Stosowanie ceramidów w pielęgnacji skóry przynosi wiele korzyści, które widoczne są już po krótkim czasie:
- nawilżenie skóry i przywrócenie jej naturalnej miękkości,
- poprawa elastyczności skóry,
- odbudowa bariery ochronnej,
- łagodzenie podrażnień,
- wygładzenie zmarszczek,
- szybsza regeneracja skóry.
Wiele osób, szczególnie ze skórą suchą i atopową wybiera produkty, które zawierają tylko ceramidy i emolienty, aby zapobiec przeznaskórkowej utracie wody.
Podsumowanie
Ceramidy są wytwarzane naturalnie w ludzkiej skórze, jednak w wyniku działania różnych czynników, w tym postępującego wieku, ich produkcja spada. Żeby uzupełnić niedobory ceramidów, warto stosować kosmetyki z ich dodatkiem. Mogą być to kremy lub emulsje do pielęgnacji twarzy albo masła czy balsamy do wmasowywania w skórę. W ten sposób można szybciej odbudować jej naturalną barierę ochronną.
Źródła:
- J. Wiśniowska, Z. Dzierżewicz, R. Balwierz, Ceramidy – budowa i ich znaczenie w warstwie lipidowej naskórka, „Kosmetologia Estetyczna” 2019, vol. 8, nr 4, s. 451-456.
- B. Soiński, Ceramidy w dermatologii – wsparcie skóry atopowej, https://www.termedia.pl/dermatologia/Ceramidy-w-dermatologii-wsparcie-skory-atopowej,58700.html (dostęp: 23.01.2025 r.).
- M. Jun Choi, H.I. Maibach, Role of ceramides in barrier function of healthy and diseased skin, „American Journal of Clinical Dermatology” 2005, vol. 6, nr 4, s. 215-223.
- H. Bojarowicz, B. Woźniak, Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2008, vol. 4, nr 89.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Ostatnia aktualizacja [04.03.2025]