Grzyb herbaciany, znany również jako grzybek japoński lub kombucha, to symbiotyczna kolonia bakterii i drożdży (SCOBY) wykorzystywana do fermentacji słodzonej herbaty. W wyniku tego procesu powstaje lekko musujący napój o kwaskowatym, orzeźwiającym smaku, bogaty w probiotyki, enzymy i witaminy. Kombucha jest ceniona zwłaszcza za swoje potencjalne korzyści dla zdrowia, takie jak wspomaganie trawienia, poprawa odporności i detoksykacja organizmu.
W ostatnich latach napój ten zyskał popularność jako naturalny suplement diety. Sięgają po niego zwłaszcza ci, którzy poszukują alternatywnych metod wspierania zdrowia jelit i układu odpornościowego. Sprawdź, z czego składa się kombucza, jakie są zalety jej picia i jak przygotować ten zdrowy napój samodzielnie.
Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest grzyb herbaciany i kombucza?
- Jakie korzyści dla zdrowia daje picie kombuchy?
- Jak przygotować napój kombucha w domu?
- Jakie są przeciwwskazania do wypicia napoju z grzyba herbacianego?
Czym jest kombucza?
Kombucza to tradycyjny fermentowany napój herbaciany, który od jakiegoś czasu cieszy się ogromną popularnością na całym świecie. Ceniona jest nie tylko ze względu na oryginalny, orzeźwiający smak, ale również korzyści zdrowotne. Nie jest to jednak wynalazek ostatnich czasów – pierwsze wzmianki o kombuczy pojawiły się już 200 lat p.n.e. Ten wyjątkowy napój pochodzi z Chin, które są uważane z ojczyznę herbaty.
Kombucha powstaje w wyniku fermentacji słodzonej herbaty (najczęściej czarnej lub zielonej). W tym celu wykorzystuje się tzw. grzybek herbaciany – symbiotyczną kulturę bakterii i drożdży, znaną jako SCOBY (Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast). Ma on postać galaretowatej masy w kolorze jasnopomarańczowym lub białym.
Proces fermentacji prowadzi do przekształcenia cukru w kwasy organiczne, enzymy, witaminy z grupy B, probiotyki oraz niewielkie ilości alkoholu i dwutlenku węgla, co nadaje kombuczy lekko musujący charakter.
Za specyficzny, kwaśno-słodkawy smak kombuchy odpowiedzialne są głównie kwas octowy oraz mlekowy, które powstają w procesie fermentacji. W zależności od jego długości oraz użytych składników, napój ten może mieć różne warianty smakowe – od łagodnych i owocowych po bardziej intensywne z mocno wyczuwalną cierpką nutą.
Napój z kombuchy można kupić w sklepie, zamówić w kawiarni lub przygotować w swojej własnej kuchni. Warto jednak pamiętać, że niewłaściwie przeprowadzona fermentacja może prowadzić do zanieczyszczenia herbaty szkodliwymi bakteriami. Wówczas picie napoju, zamiast potencjalnych korzyści zdrowotnych, przyczyni się do pogorszenia stanu zdrowia i samopoczucia.
Jakie są najważniejsze właściwości kombuchy?
Kombucha zawiera liczne kwasy organiczne, witaminy i składniki mineralne niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. To właśnie im zawdzięcza swój pozytywny wpływ na samopoczucie. Oto najważniejsze właściwości kombuchy:
- działanie probiotyczne – w kombuczy znajdują się żywe kultury bakterii probiotycznych oraz drożdży, które wspierają mikroflorę jelit. Dzięki temu poprawia się działanie układu immunologicznego oraz wchłanianie składników odżywczych.
- wsparcie odporności – zarówno probiotyki, jak i witaminy z grupy B zawarte w kombuczy wspomagają naturalną odporność organizmu. Regularne spożywanie napoju może więc pomóc skuteczniej radzić sobie z infekcjami, zwłaszcza w okresach wzmożonych zachorowań.
- wspieranie procesów trawiennych – różnego rodzaju enzymy oraz kwasy organiczne stymulują produkcję kwasu żołądkowego i ułatwiają trawienie pokarmów,
- działanie antyoksydacyjne – kombucha jest bogata w przeciwutleniacze. To grupa związków chemicznych, które przeciwdziałają namnażaniu się wolnych rodników w organizmie. Neutralizują je, chroniąc komórki przed nowotworzeniem i hamując procesy starzenia się.
- poprawa nastroju – witaminy z grupy B wspierają układ nerwowy, dzięki czemu pomagają łagodzić napięcie oraz stres.
Jak widzisz, kombucha to napój dla każdego, kto chce naturalnie zadbać o swój organizm i wesprzeć odporność.
Jak zrobić kombuchę w domu?
Smaczną i zdrową kombuchę bez trudu przygotujesz samodzielnie. Potrzebujesz do tego nie tylko herbaty i cukru, ale również grzyba herbacianego. SCOBY znajdziesz w stacjonarnych sklepach ze zdrową żywnością. Możesz także zamówić go przez internet.
Najpierw przygotuj herbatę – najlepiej użyć czarnej lub zielonej. Ilość płynu zależy od gramatury grzybka SCOBY. Przyjmuje się, że na 1 l herbaty potrzeba ok. 24 g grzyba. Gotową herbatę posłódź cukrem (najlepiej białym) w ilości ok. 50-80 g na 1 l. Pamiętaj, że żadne słodziki nie sprawdzą się w procesie fermentacji. Gdy dokładnie rozpuścisz cukier w herbacie, zostaw ją do przestudzenia i dodaj SCOBY oraz odrobinę kombuchy ze słoika, w którym grzybek się znajdował.
Przelej wszystko do szklanego słoja i przykryj go czystą ściereczką lub gazą, aby chronić przed zanieczyszczeniami, a jednocześnie umożliwić dostęp powietrza. Słoik odstaw w ciepłe, zacienione miejsce na około 7-14 dni.
Proces fermentacji można kontrolować poprzez próbowanie napoju – im dłużej fermentuje, tym bardziej kwaśny i mniej słodki się staje. Gdy kombucza osiągnie pożądany smak, wyjmij delikatnie SCOBY, przełóż do mniejszego słoika i wypełnij go napojem. To pozwoli Ci przygotować następną partię kombuchy w przyszłości.
Gotowy napój przelej ją do butelek. Jeśli chcesz, możesz dodać owoce lub zioła dla smaku. Następnie zamknij szczelnie i odstaw kombuchę na kilka dni, aby zaczęła naturalnie musować. Przechowuj ją w lodówce, aby zahamować dalszą fermentację.
