Popularność używania e-papierosów w ostatnich latach regularnie rośnie. Liczbę e-palaczy w Polsce szacuje się obecnie na ponad 500 tys. osób. Elektroniczne papierosy coraz częściej zastępują tradycyjne papierosy, gdyż wiele osób uważa, że mają one mniej związków szkodliwych, są zdrowsze i bezpieczniejsze. Sprawdź, czy e-papierosy są istotnie lepszym wyborem niż zwykłe papierosy i jaki jest ich wpływ na zdrowie.
Widok osoby wypuszczającej dym z czegoś w rodzaju dużego długopisu dawno przestał już nas dziwić. W ostatnich latach obserwuje się natomiast, czy i na ile nowa moda może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia jej użytkowników. Czy używanie e-papierosów jest zdrowsze od palenia tradycyjnych papierosów?
E-papierosy – czym są i z czego się składają
Papierosy elektroniczne (e-papierosy) różnią się między sobą kształtem i rozmiarem. Niektóre są podobne do tradycyjnych wyrobów tytoniowych i przypominają konwencjonalne papierosy, cygara lub fajki. Inne mają bardziej nowoczesny wygląd, przypominając bardziej np. długopisy, pendrive'y bądź jeszcze inne przedmioty codziennego użytku. Większość z nich składa się z baterii, elementu grzewczego oraz miejsca do przechowywania płynu.
Jeśli chodzi o mechanizm działania e-papierosów, oparty jest on na inhalacji. Zwykle e-papieros wytwarza aerozol w wyniku podgrzania płynu (tzw. liquid). Płyn zawiera substancje takie jak cząstki glikolu propylenowego, gliceryny, nikotyny, a oprócz tego aromaty i inne substancje chemiczne, które pomagają w wytworzeniu aereozolu. Użytkownicy wdychają ten aerozol do płuc. Mogą go wdychać również osoby postronne, gdy użytkownik e-papierosa wydycha powietrze (tzw. palenie bierne).
Choć potocznie mówi się o „paleniu” e-papierosów, to tak naprawdę elektronicznego papierosa nie można zapalić, ponieważ w jego przypadku nie wytwarza się ognia. Urządzenie zasilane jest przez baterię/akumulator, dzięki czemu liquid rozgrzewa się i paruje.
Określenie służące do opisu czynności wdychania i wydychania dymu pochodzącego z elektronicznego palenia papierosa to „wapowanie” (ang. vape).
Czy stosowanie e-papierosów jest mniej szkodliwe od palenia zwykłych wyrobów tytoniowych?
Czy e-papierosy są zdrowe, czy może zawierają substancje szkodliwe? Istnieje obecnie wiele sprzecznych opinii na ich temat. Jedni uznają je za najskuteczniejszą formę pomocy w rzuceniu palenia i za bezpieczniejszy substytut zwykłego papierosa, inni zaś za nieuchronne zagrożenie dla zdrowia.
Tradycyjny dym papierosowy jest jednym z najgroźniejszych czynników rakotwórczych. Główny strumień dymu tytoniowego jest aerozolem zawierającym blisko 4000 specyficznych substancji chemicznych, w tym substancji smolistych. Cząstki stałe (smoła) to ok. 3500 związków chemicznych, wśród których przeważa nikotyna. W dymie tytoniowym znajduje się wiele substancji o udowodnionym działaniu rakotwórczym, w tym związki z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (np. benzopiren), nitrozoaminy, aminy aromatyczne, pochodne fenolu, katechole i związki niektórych metali ciężkich. Szacuje się, że 9 na 10 osób, u których doszło do rozwoju raka płuca, jest palaczami lub było nimi w przeszłości.
Faktem jest, że w przypadku palenia e-papierosów niebezpiecznych związków rakotwórczych i substancji chemicznych, które dostają się do organizmu, jest wielokrotnie mniej niż w zwykłych papierosach. E-papieros nie wydziela dymu, tylko parę. O ile klasyczny papieros dymi na dwa sposoby – ma tzw. strumień główny oraz strumień boczny, który ulatnia się z niego, to w przypadku e-papierosa nie ma bocznego dymu, dlatego jest on bezpieczniejszy dla osób towarzyszących (biernych palaczy). Paleniu tradycyjnego tytoniu towarzyszy wydzielanie dużo większej ilości toksyn i związków chemicznych niż przy odparowywaniu.
Nie oznacza to jednak, że aerozol z e-papierosów jest nieszkodliwy, a jego wpływ na zdrowie znikomy. Może on zawierać szkodliwe i potencjalnie szkodliwe substancje, w tym nikotynę, metale ciężkie, takie jak ołów, lotne związki organiczne i różne składniki mające wpływ na rozwój raka.
Ponadto nie możemy być pewni, czy substancje, które wdychamy, paląc liquidy, są znane i bezpieczne. Na rynku istnieje wiele firm produkujących je ze sprowadzanych z Chin najtańszych, źle oczyszczonych komponentów. Brakuje też szczegółowych norm dotyczących tej kategorii produktów.
