Cesarskie cięcie jest jednym ze sposobów na zakończenie ciąży. Zabieg wykonuje się, gdy są ku temu wskazania medyczne. Może być planowany, ale niekiedy lekarze podejmują decyzję o jego przeprowadzeniu spontanicznie. Zobacz, na czym polega cesarskie cięcie.
Według danych statystycznych każdego roku w Polsce ponad 40% ciąż kończy się poprzez zabieg cięcia cesarskiego. Jest to zdecydowanie ponad średnią europejską, która wynosi 27%. Zaleca się, aby korzystać z tej metody tylko w sytuacjach, w których jest to konieczne. Warto pamiętać, że operacja ta jest obciążeniem dla organizmu kobiety, a także niesie za sobą ryzyko powikłań. Wskazania do wykonania cięcia cesarskiego to m.in. niektóre choroby przewlekłe u kobiety (np. serca lub wzroku), wady narządów rodnych, wady wrodzone u dziecka, dystocja szyjkowa, wypadnięcie pępowiny, nieprawidłowa praca serca dziecka, przedwczesne oddzielanie się łożyska, nieprawidłowe ułożenie płodu. Lekarz może zadecydować o przeprowadzeniu zabiegu także wtedy, gdy poród siłami natury nie ma postępu lub nie przebiega prawidłowo.
Na czym polega cięcie cesarskie?
Cesarskie cięcie znacznie różni się od porodu naturalnego. Jest to zabieg chirurgiczny, a więc wymagający interwencji medycznej. Jego celem jest wydobycie z macicy dziecka oraz łożyska. Decyzję o jego przeprowadzeniu podejmuje lekarz prowadzący na podstawie wyników badań oraz oceny stanu zdrowia ciężarnej i dziecka. Zabieg cesarskiego cięcia przeprowadza się planowo (zwykle w 38. tygodniu ciąży) – wówczas przyszła mama wie już dużo wcześniej, że tak zakończy się jej ciąża. Może być też wykonany w trybie ostrym, gdy wskazania pojawią się nagle.
Zabieg cięcia cesarskiego wymaga przerwania ciągłości powłok brzusznych. Odbywa się w znieczuleniu zewnątrzoponowym lub rzadziej – podpajęczynówkowym. Po cesarce pozostaje rana, a następnie blizna. Obie wymagają odpowiedniej pielęgnacji.
Jak przygotować się do cesarki?
Planowana cesarka wymaga odpowiednich przygotowań. Przyszła mama powinna pamiętać, że jest to standardowy zabieg chirurgiczny. Dlatego konieczne jest podjęcie działań, które ograniczają ryzyko powikłań oraz wystąpienia infekcji. Szczegółowych instrukcji udziela lekarz lub położna, gdy zbliża się termin porodu.
Kobieta powinna zgłosić się do szpitala dzień przed planowanym zabiegiem. Konieczne jest pozostanie na czczo od godzin wieczornych. Picie jest dopuszczalne tylko do północy. Ciężarna nie powinna się jednak martwić – otrzyma kroplówkę, która odpowiednio nawodni organizm.
Ciężarna powinna także przed zabiegiem (wieczorem i rano w dniu cesarki) umyć ciało specjalnym środkiem, który otrzyma w szpitalu. Konieczne jest także założenie koszuli medycznej. Zalecane jest zrezygnowanie z zakładania biżuterii oraz malowania paznokci.
Ile trwa cesarskie cięcie? Przebieg operacji
Po przejściu na blok operacyjny na oddziale położniczym kobieta jest przygotowywana do cesarki przez personel medyczny. Zakładany jest wenflon oraz cewnik do pęcherza moczowego. W ramach profilaktyki przeciwinfekcyjnej podawany jest antybiotyk dożylnie. Wykonywane są też podstawowe badania (m.in. pomiar ciśnienia tętniczego krwi). Następnie ciężarna otrzymuje znieczulenie (znieczulenie ogólne podaje się przede wszystkim w nagłych przypadkach). W tym celu konieczne jest nakłucie pleców cienkim cewnikiem.
Na sali operacyjnej ciężarna kładzie się na specjalne łóżko. Zostaje podpięta aparatura medyczna, która monitoruje najważniejsze parametry życiowe. Opiekę przez cały czas sprawuje lekarz anestezjolog. Następnie brzuch zasłaniany jest parawanem oraz dezynfekowany. Gdy znieczulenie zaczyna działać, ginekolog przystępuje do cięcia cesarskiego.
Przy cięciu cesarskim wykonuje się nacięcie jamy brzusznej. Ma to miejsce na granicy trzonu i szyjki macicy. Jest ono poziome i ma długość około 15 centymetrów. Następnie wszystkie pozostałe warstwy – tkanka mięśniowa, powięzi, mięśnie – są delikatnie nacinane i rozchylane. Następnie lekarz wydobywa dziecko przy pomocy swoich dłoni.
Kolejnym krokiem jest przecięcie pępowiny. Następnie powłoki brzuszne są dokładnie zszywane. Lekarz dokłada wszelkich starań, aby blizna zewnętrzna była estetyczna, a kobieta mogła w przyszłości myśleć o porodzie naturalnym (jeżeli nie ma przeciwwskazań). Cesarskie cięcie trwa około 30 minut, jednak należy doliczyć jeszcze czas przygotowania.
Higiena i rekonwalescencja po cesarskim cięciu
Po cesarskim cięciu pozostaje rana i szwy. Kobieta powinna:
- unikać jej moczenia,
- przemywać i dezynfekować ranę odpowiednimi środkami,
- zakładać luźne ubrania, aby nie podrażniać rany.
Zalecane jest, aby mama wstała po cesarce jak najszybciej. Przez kolejne 2 miesiące powinna unikać intensywnego wysiłku fizycznego. Może bez przeszkód opiekować się noworodkiem.
Podsumowanie
Chociaż cesarka nie jest rekomendowanym sposobem porodu dziecka, niekiedy musi zostać wykonana ze względu na bezpieczeństwo mamy lub dziecka. Kobieta powinna odpowiednio dbać o ranę po zabiegu.
Źródła:
- M. Wielgoś i in., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące cięcia cesarskiego, “Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2018 t. 3, nr 4, s. 159–174.
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
