Grzyby to nie tylko smaczny dodatek do potraw, ale również bogactwo składników odżywczych wspierających organizm człowieka. Zawierają białko, witaminy z grupy B, minerały, a także błonnik, który wspomaga trawienie. Niektóre gatunki dodatkowo wykazują właściwości wzmacniające odporność i obniżające poziom cholesterolu – wśród nich są m.in. boczniaki.
Boczniaki to jedne z najbardziej wartościowych grzybów wykorzystywanych w kuchni. Zachwycają nie tylko delikatnym smakiem i mięsistą konsystencją, ale także stanowią prawdziwą skarbnicę cennych substancji o działaniu prozdrowotnym. Sprawdź, jakie właściwości kryją boczniaki oraz jak łatwo i smacznie można włączyć je do codziennego menu całej rodziny.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym są i gdzie rosną boczniaki?
- Jakie substancje odżywcze zawierają boczniaki?
- Jakie właściwości zdrowotne wykazują boczniaki?
- Jak powinno się prawidłowo przechowywać boczniaki?
- Jakie najlepiej przyrządzać boczniaki?
Boczniaki – co to za grzyby?
Boczniaki to tak naprawdę wiele gatunków grzybów, takich jak boczniak ostrygowaty, topolowy, lejkowaty, łyżkowaty czy boczniak królewski. Z roku na rok boczniaki hodowlane zyskują coraz większą popularność ze względu na łatwą dostępność, smak oraz wartości odżywcze. Można kupić je w wielu sklepach spożywczych lub wyhodować samemu (grzybnia boczniaka również jest do kupienia w marketach ogrodniczych).
Naturalnie boczniaki rosną głównie na martwych pniach drzew liściastych. Większość gatunków (poza boczniakiem królewskim) posiada duże kapelusze z charakterystycznymi blaszkami oraz dość krótki trzon. Występują w wielu kolorach – od tradycyjnych beżów, brązów czy szarości aż po błękit i jasny fiolet. Są dość miękkie, dlatego mają tak wielu zwolenników. W kuchni najczęściej wykorzystuje się świeże boczniaki, ponieważ starsze mogą być gumowate i niezbyt smaczne.
Boczniaki – wartości odżywcze
Boczniaki zawierają wiele cennych witamin, minerałów i substancji odżywczych. Są niskokaloryczne – w 100 g grzybów jest zaledwie ok. 35 kcal. Taka ilość boczniaków dostarcza organizmowi ok. 3 g białka, 0,4 g tłuszczu, 6 g węglowodanów, a także błonnik pokarmowy oraz:
- żelazo,
- potas,
- cynk,
- selen,
- mangan,
- witaminy z grupy B (B2, B3, B5),
- witaminę A,
- witaminę D,
- cholinę,
- foliany.
Boczniaki są także źródłem antyoksydantów, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami. Chronią komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, a tym samym hamują procesy starzenia oraz nowotworzenia.
Boczniaki – właściwości zdrowotne
Składniki zawarte w boczniakach sprawiają, że grzyby te mają pozytywny wpływ na organizm człowieka. Do najbardziej cenionych właściwości boczniaków należą:
- wspieranie układu odpornościowego – zawarte w nich beta-glukany wzmacniają odporność i pomagają organizmowi walczyć z infekcjami,
- działanie przeciwzapalne – boczniaki mogą łagodzić stany zapalne w organizmie dzięki obecności naturalnych przeciwutleniaczy,
- regulacja poziomu cholesterolu – regularne spożywanie boczniaków pomaga zmniejszyć poziom „złego” cholesterolu LDL we krwi,
- wsparcie dla układu nerwowego – obecne w grzybach witaminy z grupy B korzystnie wpływają na funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego,
- regulacja poziomu cukru we krwi – boczniaki mają niski indeks glikemiczny i mogą wspomagać kontrolę poziomu glukozy,
- wzmacnianie kości – dzięki zawartości fosforu i magnezu boczniaki przyczyniają się do utrzymania mocnych kości,
- działanie przeciwnowotworowe – badania sugerują, że składniki aktywne w boczniakach mogą wspierać organizm w ochronie przed rozwojem niektórych nowotworów. Japońscy naukowcy wykazali, że obecny w boczniaku pleuran może powodować zmniejszanie guzów nowotworowych.
Jak przechowywać boczniaki?
Boczniaki najlepiej przechowywać je w lodówce, jednak nie jest to konieczne, jeśli zamierzasz je szybko wykorzystać. Umieść grzyby w czystej papierowej torbie lub luźno owiń w ręcznik papierowy, aby zapobiec gromadzeniu się wilgoci, która mogłaby przyspieszyć ich psucie.
Unikaj przechowywania grzybów w plastikowych workach. Jeśli boczniaki zostały umyte, należy je dokładnie osuszyć przed włożeniem do lodówki. W przypadku większej ilości grzybów można je również zamrozić – najpierw dokładnie oczyść, krótko obgotuj w osolonej wodzie, a następnie dokładnie osusz i zamknij w szczelnych pojemnikach lub woreczkach do mrożenia. W ten sposób można przechowywać je nawet kilka miesięcy.
Jak przyrządzić boczniaki? Proste i smaczne przepisy
Już wiesz, jakie są zalety spożywania boczniaków. Jeśli chcesz spróbować jak smakują, mamy dla Ciebie kilka propozycji na włączenie ich do codziennego jadłospisu. To proste przepisy, w których boczniaki grają główną rolę! Sprawdź, jak je przygotować, żeby potrawy zachwyciły Ciebie i Twoich bliskich.
Boczniaki smażone z czosnkiem
Jeśli masz świeże boczniaki, możesz przygotować tę smaczną i bardzo prostą przekąskę. Potrzebujesz do tego:
- ok. 0,5 kg boczniaków,
- 1-2 ząbki czosnku,
- szczyptę soli i pieprzu,
- 20 ml octu jabłkowego lub klasycznego,
- świeżą natkę pietruszki,
- olej rzepakowy do smażenia.
Umyj dokładnie boczniaki, obierz czosnek i drobno go pokrój lub przeciśnij przez praskę. Rozgrzej na patelni olej, a następnie dodaj pokrojone ząbki. Po chwili włóż na patelnię boczniaki i smaż je do zrumienienia. W tym czasie posiekaj natkę pietruszki. Boczniaki przełóż na półmisek, posyp natką pietruszki oraz dodaj przyprawy do smaku. Jeśli lubisz boczniaki marynowane, możesz skropić potrawę odrobiną octu.
Kotlety z boczniaków
Boczniakowe kotlety w chrupiącej panierce to doskonała alternatywa dla mięsa, dlatego kapelusze grzybów są popularnym elementem diety wegańskiej i wegetariańskiej. Jak je przygotować? Potrzebne będą:
- kapelusze boczniaków (najlepiej 5-6 sztuk),
- 2 jaja,
- 50 g mąki,
- 50 g bułki tartej,
- olej do smażenia,
- przyprawy do smaku.
Oczyść kapelusze boczniaków i ułóż na ręczniku papierowym lub czystej ściereczce do wyschnięcia. Rozmieszaj jajka z solą i pieprzem, a następnie rozgrzej olej na patelni. Suche i czyste grzyby obtocz w mące, zanurz w jajku i obtocz w bułce tartej. Kładź je na gorącej patelni z olejem i smaż do zrumienienia. Po zakończeniu smażenia odsącz kotlety na ręczniku papierowym i podawaj z ziemniakami oraz mizerią.
