Zmiany w piersiach zawsze budzą niepokój i wymagają dokładnej diagnostyki. Czasami jednak badania takie jak USG piersi czy mammografia są niewystarczające. Jednym z najczęściej stosowanych i zarazem najbezpieczniejszych badań jest biopsja mammotomiczna. To metoda, która umożliwia precyzyjne pobranie tkanki do analizy lub wręcz usunięcie zmiany chorobowej. Sprawdź, na czym dokładnie polega biopsja mammotomiczna i kiedy lekarz może skierować na nią pacjentkę.
Biopsja mammotomiczna pozwala bardzo dokładnie zbadać zmiany zapalne w piersiach. Zabieg ten wykonuje się pod kontrolą USG lub mammografii. W przeciwieństwie do tradycyjnej biopsji chirurgicznej mammotomia jest mniej obciążająca, nie wymaga zakładania szwów i pozwala szybko wrócić do codziennych obowiązków.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest biopsja mammotomiczna?
- Kiedy lekarz może zdecydować o wykonaniu biopsji mammotomicznej u pacjentki?
- Czym się różnią biopsja mammotomiczna i biopsja gruboigłowa?
- Jak się przygotować do biopsji mammotomicznej?
- Czy są jakieś skutki uboczne biopsji mammotomicznej?
- Jak postępować po zabiegu biopsji mammotomicznej?
Biopsja mammotomiczna – co to za zabieg?
Biopsja mammotomiczna (ang. Vacuum Assisted Biopsy VAB), inaczej mammotomia, to mało inwazyjna metoda diagnostyczno-lecznicza. Stosuje się ją w celu dokładnego zbadania zmian w piersiach, które zostały wykryte we wcześniejszym badaniu palpacyjnym, USG lub mammografii. Mammotomia pozwala na pobranie materiału tkankowego z gruczołów piersiowych, aby następnie przesłać pobrany wycinek do badania histopatologicznego. Można również w jej trakcie całkowicie usunąć mniejsze zmiany.
Biopsję mammotomiczną wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, za pomocą specjalnej igły biopsyjnej połączonej z urządzeniem próżniowym, które pobiera fragmenty tkanki. Zabieg odbywa się pod kontrolą obrazowania – zazwyczaj ultrasonografii, rzadziej mammografii. To pozwala na większą precyzję przy pobieraniu materiału czy usuwaniu zmian w piersiach. Mammotomia nie wymaga cięcia chirurgicznego, zakładania szwów ani długiej rekonwalescencji. Pacjentka może zazwyczaj normalnie funkcjonować już kolejnego dnia.
Jakie są wskazania do wykonania biopsji mammotomicznej?
Na biopsję mammotomiczną lekarze zwykle kierują pacjentki, u których badania obrazowe (USG czy mammografia) wykazują obecność niepokojących zmian. Do najczęstszych wskazań należą:
- guzki piersi,
- mikrozwapnienia,
- torbiele,
- zdiagnozowane gruczolakowłókniaki,
- inne zmiany o niejednoznacznym charakterze.
Lekarz może zlecić ten zabieg także w sytuacji, gdy konieczne jest rozróżnienie, czy zmiana ma charakter łagodny, czy złośliwy. Warto podkreślić, że biopsja mammotomiczna pozwala pobrać większą ilość materiału niż klasyczne metody, co ułatwia postawienie diagnozy.
Biopsja mammotomiczna a biopsja gruboigłowa – czym się różnią?
Choć zarówno biopsja mammotomiczna, jak i gruboigłowa mają ten sam cel – różnią się techniką oraz stopniem inwazyjności. Biopsja gruboigłowa polega na wprowadzeniu igły i pobraniu kilku niewielkich fragmentów tkanki. Zazwyczaj pozwala pobrać odpowiednią ilość materiału, jednak bywa niewystarczająca w przypadku trudnych lub większych zmian.
Mammotomia wykorzystuje dodatkowo system próżniowy, który umożliwia pobranie większej ilości próbek przy jednym wkłuciu. Dzięki temu biopsja mammotomiczna boli mniej niż gruboigłowa. Jest również obarczona mniejszym ryzykiem powikłań. Za dodatkową zaletę mammotomii uznaje się także możliwość usunięcia guzka, w zależności od wielkości zmiany w obrębie piersi. Nie jest to natomiast możliwe w przypadku biopsji gruboigłowej.
Przygotowanie do biopsji mammotomicznej – o czym pamiętać?
Przygotowanie do zabiegu mammotomii jest stosunkowo proste i nie wymaga żadnych specjalistycznych procedur. Należy wcześniej wykonać badania zlecone przez lekarza oraz poinformować go o:
- wszystkich przyjmowanych lekach (szczególnie o stosowanych lekach przeciwzakrzepowych),
- problemach z zaburzeniami krzepnięcia krwi,
- współistniejących chorobach przewlekłych,
- zakażeniu wirusem HIV,
- ciąży,
- chorobach zapalnych wątroby.
W dniu zabiegu zaleca się założyć wygodny strój i unikać stosowania w okolicy klatki piersiowej kosmetyków, które mogłyby zaburzyć obraz USG. Najlepiej przyjść na badanie po lekkim posiłku i z osobą towarzyszącą, która pomoże w powrocie do domu. W większości przypadków pacjentki jednak nie mają z tym problemu.
Jeśli nie masz pełnej świadomości na temat swojego stanu zdrowia, lekarz skieruje Cię na badania laboratoryjne. Wśród przeciwwskazań do zabiegu wymienia się m.in. aktywne infekcje ogólnoustrojowe, zaburzenia krzepliwości krwi oraz problemy immunologiczne.
Możliwe skutki uboczne biopsji mammotomicznej
Choć biopsja nie jest bardzo inwazyjną metodą usuwania zmian, to jednak może wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi. Najczęstsze z nich to:
- ból o niskim natężeniu,
- obrzęk lub krwiak w miejscu niewielkiego nacięcia,
- zaczerwienienie w miejscu wkłucia.
Objawy te zazwyczaj ustępują w ciągu kilku dni i można je łagodzić chłodnymi okładami. Znacznie poważniejszym powikłaniem, do którego jednak dochodzi niezwykle rzadko, jest miejscowa infekcja. Jeśli więc zauważysz, że pierś jest czerwona, gorąca i mocno opuchnięta, zgłoś się do lekarza. Do wyjątkowo rzadkich powikłań zalicza się przebicie jamy opłucnej. Ogólnie jednak biopsja mammotomiczna uznawana jest za procedurę bezpieczną i dobrze tolerowaną przez większość pacjentek.
