Bezpłatna szczepionka przeciw COVID-19 na sezon 2024/2025 – co należy o niej wiedzieć?
Od połowy roku słyszymy o wzroście zachorowań na COVID-19 i o nowych odmianach koronawirusa, coraz częściej odpowiadających za zakażenia w wielu krajach. Obecnie dominujące są zwłaszcza podwarianty Omikronu – JN.1 i KP.3. W związku ze wzrostem zachorowań pytanie o szczepionkę na COVID-19 jest tym, które budzi szczególne zainteresowanie ogółu pacjentów, zwłaszcza tych w podeszłym wieku i borykających się z chorobami współistniejącymi.
Ministerstwo Zdrowia już kilka tygodni temu informowało o dostępności na polskim rynku komercyjnej szczepionki przeciwko COVID-19 spełniającej zalecenia Europejskiej Agencji Leków dotyczące składu szczepionek na sezon 2024/2025. Był to preparat Comirnaty JN.1 firmy Pfizer. Niestety ze względu na brak refundacji kosztował on ponad 400 zł.
Od 25 października 2024 roku dostępna jest również szczepionka Spikevax JN.1. W naszym artykule poznasz najważniejsze informacje na jej temat oraz dowiesz się, jak można się nią zaszczepić.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym charakteryzuje się nowa szczepionka na COVID-19 i czy działa na najnowsze odmiany koronawirusa?
- Kto może zaszczepić się nową szczepionką i dla kogo szczepienie jest szczególnie zalecane?
- Jak można zapisać się na szczepienie?
- Czy szczepienie na COVID-19 można połączyć ze szczepieniem przeciwko grypie oraz z innymi szczepieniami?
Nowa szczepionka na COVID-19 dostępna od 25 października 2024 roku – co o niej wiemy?
Od 25 października 2024 roku w Polsce dostępna jest szczepionka Spikevax JN.1. Została ona zatwierdzona do użycia pod koniec sierpnia przez amerykańską Agencję Żywności i Leków oraz we wrześniu przez Europejską Agencję Leków. Należy ona do amerykańskiej firmy Moderna. Jej producent przekonuje, że stymuluje ona naturalne mechanizmy obronne organizmu, pobudzając wytworzenie przeciwciał przeciwko wirusowi wywołującemu COVID-19. Nie zawiera ona osłabionego wirusa SARS-CoV-2 ani jego fragmentu, dlatego w żadnych okolicznościach nie może wywołać choroby COVID-19 u osoby zaszczepionej. Podobnie jak poprzednie jej odmiany bazuje na technologii mRNA, kodującej białko kolca wirusa SARS-CoV-2.
Nowa szczepionka dostosowana jest do dominującego podwariantu koronawirusa – JN.1 Omikron, który odpowiedzialny jest za nową falę zakażeń COVID-19. Jest ona jednodawkowa. Można ją przyjąć dobrowolnie i bezpłatnie. Szczepionki zakupiło Ministerstwo Zdrowia, a koszt usługi zostanie sfinansowany z ramienia i środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Szczepienia najnowszą szczepionką stanowią kontynuację iniekcji wykonywanych w ramach Narodowego Programu Szczepień.
Kto może przyjąć nową szczepionkę przeciw COVID-19 i dla kogo w szczególności jest ona zalecana?
Jak podaje Ministerstwo Zdrowia, nową szczepionkę może przyjąć każda osoba, która ukończyła 12 lat, przy czym od przyjęcia ostatniej dawki powinno minąć co najmniej 3 miesiące (90 dni).
Minister Zdrowia zaleca szczepienie nowym wariantem szczepionki szczególnie osobom o obniżonej odporności, u których COVID-19 może mieć ciężki przebieg. Są to:
- osoby powyżej 60 roku życia,
- dzieci, młodzież i dorośli z chorobami współistniejącymi (czyli m.in. z otyłością, cukrzycą, przewlekłą chorobą płuc, przewlekłą chorobą nerek, chorobą układu sercowo-naczyniowego, aktywną chorobą nowotworową, chorobą immunosupresyjną, zaburzeniami neurorozwojowymi).
Zaszczepić się powinni także pracownicy ochrony zdrowia, zwłaszcza mający bezpośredni kontakt z pacjentami i materiałem zakaźnym.
Pacjentki, które są w ciąży lub przypuszczają, że mogą być w ciąży, powinny poradzić się lekarza, czy mogą zastosować ten preparat. Kobiety w ciąży zaszczepione stosowaną na początku pandemii podobną szczepionką, tzw. wyjściową, nie wykazywały negatywnego wpływu na ciążę i noworodka. Ograniczone są jedynie informacje zastosowaniu szczepionki w pierwszym trymestrze ciąży, jednak nie zaobserwowano większego ryzyka poronienia. Nie ma danych o stosowaniu Spikevax JN.1 podczas karmienia piersią.
Jak dostać e-skierowanie i jak zapisać się na szczepienie?
Skierowanie w formie elektronicznej na bezpłatne szczepienie przeciw COVID-19 można znaleźć na swoim Internetowym Koncie Pacjenta oraz w aplikacji mojeIKP. Jest ono wystawiane automatycznie.
Powodem braku e-skierowania może być to, że:
- od ostatniego szczepienia nie upłynęło 90 dni;
- punkt szczepień nie wpisał prawidłowo poprzedniego szczepienia, co można zweryfikować na swoim koncie IKP.
Elektroniczne skierowanie na szczepienie przeciw COVID-19 może wystawić również lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarz w punkcie szczepień.
Szczepienia wykonują przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej i apteki ogólnodostępne, które zawarły umowę z NFZ-etem na realizację szczepień zalecanych. Zapisu można dokonać w prosty i wygodny sposób przez Internetowe Konto Pacjenta lub aplikację mojeIKP. Osoby preferujące bardziej tradycyjną formę zgłoszenia swej woli zaszczepienia się mogą wybrać kontakt telefoniczny z wybranym punktem szczepień.
Wykaz punktów szczepień przeciw COVID-19 wraz z podanymi numerami telefonów znajduje się na stronie rządowej.
Czy szczepienie przeciwko COVID-19 można łączyć ze szczepieniem przeciwko grypie oraz z innymi szczepieniami?
Sezon jesienno-zimowy to również okres dużego wzrostu zachorowań na grypę, która podobnie jak COVID-19 może wiązać się z wystąpieniem groźnych powikłań. Wiele osób przyjmuje w tym czasie szczepionkę na grypę, stąd pojawia się pytanie, czy można ją łączyć ze szczepionką przeciw koronawirusowi.
Jak podaje resort zdrowia, nie ma ku temu przeciwwskazań. Szczepionki można podać jednocześnie, co oszczędzi dodatkowej wizyty w punkcie szczepień. Co więcej, podanie szczepionki przeciw COVID-19 wraz ze szczepionką przeciw grypie w sezonie jesienno-zimowym jest zalecane i bezpieczne.
Szczepionkę przeciw wirusowi SARS-CoV-2 można podawać także przed przyjęciem lub po przyjęciu przez pacjenta innych szczepionek (w tym „żywych”, inaktywowanych czy zalecanych kobietom w ciąży).
Podsumowanie
W sezonie 2024/2025 są już dostępne nowe, bezpłatne szczepionki przeciw COVID-19, opracowane z myślą o skuteczności w obliczu najnowszych odmian koronawirusa. Dzięki dostosowaniu ich do aktualnie najczęściej występującego szczepu JN.1 zapewniają lepszą ochronę przed zarażeniem się koronawirusem i ciężkim przebiegiem choroby, wiążącym się z groźnymi powikłaniami. Nowa szczepionka na COVID-19 w szczególności rekomendowana jest osobom znajdującym się w grupie ryzyka: seniorom, chorującym przewlekle oraz pracownikom ochrony zdrowia.
Zapisanie się na szczepienie jest proste i można to zrobić poprzez lokalne punkty szczepień, a także za pośrednictwem systemów rejestracji online. Szczepienie przeciw wirusowi SARS-CoV-2 można łączyć z innymi szczepieniami, w tym ze szczepieniem przeciw grypie, co zwiększa ochronę zdrowia w sezonie wzmożonej zachorowalności.
Źródła
- Nowa szczepionka przeciw COVID-19 jest już dostępna!, Jastrzębie-Zdrój. Oficjalna strona miasta, https://www.jastrzebie.pl/dla-mieszkanca/aktualnosci/aktualnosc/zaszczep-sie-przeciw-covid-19-zadbaj-o-swoja-odpornosc (dostęp: 31.10.2024).
- Komunikat Ministra Zdrowia w sprawie realizacji szczepień przeciw COVID-19 w sezonie 2024/2025, Szczepienia Info, https://szczepienia.pzh.gov.pl/komunikat-ministra-zdrowia-w-sprawie-realizacji-szczepien-przeciw-covid-19-w-sezonie-2024-2025/ (dostęp: 31.10.2024).
- Zbigniew Wojtasiński, MZ: od 25 października dostępna jest nowa szczepionka przeciw COVID-19, https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C105116%2Cmz-od-25-pazdziernika-dostepna-jest-nowa-szczepionka-przeciw-covid-19.html (dostęp: 31.10.2024).
- Zaszczep się przeciw COVID-19, Pacjent.gov.pl, https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/zaszczep-sie-przeciw-covid-19-0 (dostęp: 31.10.2024).
- M. Birecki, Można już zamawiać nowe szczepionki na COVID-19, https://mgr.farm/aktualnosci/mozna-juz-zamawiac-nowe-szczepionki-na-covid-19/ (dostęp: 31.10.2024).
- Punkty szczepień przeciw COVID-19, Pacjent.gov.pl, https://pacjent.gov.pl/artykul/punkty-szczepien-przeciw-covid-19 (dostęp: 31.10.2024).
Autorka
Magdalena Merchut-Faron – specjalistka ds. rozwoju treści, absolwentka kierunków edytorstwo i zarządzanie informacją na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przywiązuje dużą wagę do utrzymania wysokiej jakości zarówno merytorycznej, jak i stylistycznej przygotowywanych tekstów. Miłośniczka kawy, zdrowego stylu życia i długich spacerów.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [31.10.2024]