Rak jelita grubego to jeden z najczęstszych i najgroźniejszych nowotworów złośliwych w Polsce. Co roku diagnozuje się go u ponad 17 000 osób, a liczba ta stale rośnie – niepokojąco także wśród ludzi młodych.
Jednym z największych problemów w walce z tą chorobą jest jej bezobjawowy przebieg we wczesnych stadiach. Brak dolegliwości powoduje, że wielu pacjentów trafia do lekarza dopiero w zaawansowanym etapie, kiedy rokowanie jest znacznie gorsze. Kluczowe staje się zatem wczesne wykrycie zmian nowotworowych – tutaj dużą rolę może odegrać badanie kalprotektyny w kale, a szczególnie jego szybka, dostępna forma – test kasetkowy.
W artykule przeczytasz, czym jest kalprotektyna i jakie znaczenie ma wczesne wykrycie zmian nowotworowych w jelicie grubym. Dowiesz się także, na czym polega szybkie badanie na kalprotektynę.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest kalprotektyna?
- Jakie znaczenie ma wczesne wykrycie raka jelita grubego?
- Czym są szybkie testy kasetkowe na kalprotektynę?
Kalprotektyna – biologiczny wskaźnik zapalenia
Kalprotektyna to białko wydzielane przez neutrofile – komórki układu odpornościowego – w odpowiedzi na stan zapalny. Jej obecność w kale jest biomarkerem procesu zapalnego toczącego się w przewodzie pokarmowym.
Badania naukowe dowodzą, że podwyższony poziom kalprotektyny może świadczyć nie tylko o nieswoistych zapaleniach jelit (np. wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego czy chorobie Leśniowskiego-Crohna), ale również o obecności polipów i zmian nowotworowych, w tym raka jelita grubego.
Kalprotektyna wykazuje wysoką czułość diagnostyczną – u dorosłych wynosi ona około 93%, co czyni z niej niezwykle przydatne narzędzie w przesiewowej ocenie zdrowia jelit. Warto zaznaczyć, że nie jest to test specyficzny dla raka, ale może on stanowić istotny sygnał alarmowy skłaniający do dalszej diagnostyki (np. kolonoskopii).
Wczesne rozpoznanie a rokowanie
W przypadku raka jelita grubego rokowanie w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby w momencie rozpoznania. Według danych klinicznych:
- w I stadium: 5-letnie przeżycie sięga nawet 90–95%;
- w II stadium: wynosi ok. 75%;
- w III stadium: spada do 40–60%;
- w IV stadium (z przerzutami): jest niższe niż 10–15%.
Oznacza to, że rozpoznanie raka jelita grubego w stadium bezobjawowym lub z minimalnymi objawami znacząco zwiększa szanse pacjenta na wyleczenie. Dlatego też nieinwazyjne, szybkie badania, takie jak test na kalprotektynę, mogą odegrać kluczową rolę w poprawie statystyk przeżywalności. Choć nie zastępują kolonoskopii, stanowią cenne wstępne narzędzie przesiewowe – dostępne, tanie i możliwe do wykorzystania nawet u pacjentów obawiających się badań inwazyjnych.
