Uczulenie na zwierzęta domowe jest jednym z najczęściej występujących rodzajów alergii i dotyka miliony osób na całym świecie. Nadwrażliwość na ślinę czy naskórek psów, kotów oraz innych pupili może powodować uciążliwe objawy, takie jak kichanie, swędzenie oczu czy trudności w oddychaniu. Choć zwykle alergia jest przeciwwskazaniem do posiadania zwierzęcia w domu, to jednak nie każdy alergik musi z tego zrezygnować.
Alergeny kotów są jednymi z najsilniejszych, dlatego bardzo często uczulają osoby z predyspozycją do alergii. Objawy, które w większości przypadków zwiastują uczulenie na kota to m.in. kichanie, wodnisty katar, zapalenie spojówek oraz duszności. Sprawdź, jakie są symptomy uczulenia na kota, jak rozpoznać alergię, jak leczyć i łagodzić łzawienie oczu oraz dolegliwości ze strony układu oddechowego.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie czynniki wywołują reakcję alergiczną na kota?
- Jakie są najczęstsze objawy alergii na kota?
- Jak rozpoznać alergię na białko zawarte w ślinie kota lub koci naskórek?
- Czy można złagodzić reakcję uczuleniową na kocie alergeny?
- Czy możliwe jest skuteczne leczenie alergii na kota?
Alergia na kota – co ją wywołuje?
Coraz częściej słyszy się, że u wielu osób, również małych dzieci, występuje uczulenie na kota. Alergia obecnie uznawana jest za chorobę cywilizacyjną, ponieważ z roku na rok diagnozuje się więcej uczuleń, m.in. na zwierzęta domowe.
Powszechnie uważa się, że czynnikiem wywołującym charakterystyczne dolegliwości jest szczególnie sierść kota. To nie do końca prawda – najwięcej alergenów znajduje się w wydzielinach zwierzęcia (ślinie, wydzielinie gruczołów łzowych, moczu) oraz w naskórku. Głównym kocim alergenem jest Fel d 1, czyli uteroglobina znajdująca się w gruczołach ślinowych i skórze. To właśnie to białko rozprzestrzenia się po sierści zwierzęcia podczas kociej pielęgnacji (wylizywania), a następnie osiada w otoczeniu – na meblach, dywanach, ubraniach i innych powierzchniach w domu.
Nawet niewielkie ilości białka Fel d 1 mogą wywołać reakcję alergiczną u osoby uczulonej, ponieważ cząsteczki są bardzo małe, lekkie i lepkie. Z łatwością unoszą się w powietrzu, osiadają niemal wszędzie i pozostają w otoczeniu jeszcze przez długi czas po usunięciu zwierzęcia. Ponadto alergen może być przenoszony na odzieży i innych akcesoriach, dlatego zdarza się, że objawy u osoby uczulonej pojawiają się również wtedy, gdy w pobliżu nie ma kota.
Koty wytwarzają też inne alergeny, takie jak Fel d 2, Fel d 3 i Fel d 4, które mogą dodatkowo wywoływać reakcje alergiczne, jednak to Fel d 1 jest głównym winowajcą. W przypadku osób szczególnie wrażliwych na kocie alergeny czasem nie pomaga nawet intensywne sprzątanie otoczenia. Białko to łatwo przenika do tkanin i trudno je usunąć przy użyciu standardowych metod czyszczenia.
Objawy uczulenia na kota
Objawy alergii na kota zazwyczaj pojawiają się w ciągu kilku lub kilkunastu minut po kontakcie z alergenem, jednak w niektórych przypadkach może to być nawet kilka godzin. Najczęściej dotyczą układu oddechowego – występują dolegliwości, takie jak: katar, kichanie, a u niektórych osób nawet trudności z oddychaniem. Jeśli osoba uczulona ma astmę, objawy te mogą się nasilać i prowadzić do duszności, co może być szczególnie niebezpieczne.
Alergicy skarżą się również na łzawienie i zaczerwienienie oczu, a część osób także na uciążliwe zmiany skórne, głównie swędzącą pokrzywkę. Jeśli kot ociera się o skórę lub dojdzie do zadrapania, dolegliwości te przybiorą na sile. U dzieci mogą manifestować się intensywniej niż u dorosłych.
Warto wiedzieć, że nieleczona alergia często przyczynia się do rozwoju astmy oraz przewlekłego zapalenia zatok. Nieustanna produkcja wydzieliny jest więc nie tylko uciążliwą przypadłością, ale ma również niekorzystny wpływ na zdrowie i samopoczucie.
Alergia na kota – diagnoza
Do poradni alergologicznej w celu uzyskania diagnozy alergii na kota zgłaszają się zarówno osoby, u których występują charakterystyczne objawy, jak i zdrowe planujące przygarnąć czworonoga. Na początku wizyty lekarz alergolog przeprowadza z pacjentem wywiad medyczny i pyta o dolegliwości występujące po kontakcie ze zwierzęciem. Warto zaobserwować po jakim czasie się pojawiły – to cenna informacja dla specjalisty.
Następnie alergolog kieruje pacjenta na badania. Wykonuje się laboratoryjną analizę próbki krwi pod kątem obecności alergenowo-swoistych przeciwciał IgE (sIgE) oraz testy skórne. Polegają one na nakładaniu na skórę kropli roztworu z dodatkiem alergenu. W miejscu podania preparatu naskórek należy delikatnie nakłuć, aby alergeny przedostały się do krwi. Równocześnie przeprowadza się próbę kontrolną ujemną przy użyciu roztworu soli fizjologicznej oraz dodatnią z roztworem histaminy. Jeśli reakcja pojawi się po roztworze soli fizjologicznej lub nie wystąpi w wyniku podania histaminy, należy powtórzyć badanie.
Wyniki testów punktowych są dostępne od razu – lekarz interpretuje zmiany skórne powstałe po podaniu roztworów z alergenami. Jeżeli uczulenie na kota się potwierdzi, niezbędne będzie odpowiednie leczenie.
Alergia i kontakt z kotem u osób szczególnie wrażliwych może doprowadzić nawet do wstrząsu anafilaktycznego. To ciężka reakcja organizmu, która zagraża życiu chorego. Jej głównymi objawami są duszności, świszczący oddech, kaszel oraz osłabienie i zawroty głowy wynikające ze spadku ciśnienia tętniczego. U niektórych pojawiają się także nudności, biegunki lub dochodzi do utraty świadomości.
Jak złagodzić objawy alergii na kota?
Najprostszą metodą na pozbycie się dolegliwości związanych z uczuleniem jest po prostu unikanie kontaktu z alergenem. W praktyce jednak bywa to trudniejsze niż się wydaje – alergeny kota mogą być w wielu miejscach, również tam, gdzie w danej chwili nie ma zwierzęcia. Żeby złagodzić objawy uczulenia, lekarze zalecają pacjentom leki przeciwhistaminowe. Blokują one działanie histaminy, łagodząc w ten sposób reakcję zapalną (katar, zaczerwienienie spojówek, pokrzywkę).
Leki antyhistaminowe dostępne są w formie tabletek, syropów, kropli do nosa oraz aerozoli. Zawierają najczęściej substancje, takie jak loratadyna i desloratadyna oraz chlorowodorki cetyryzyny, feksofenadyny lub azelastyny.
